دوره 86 (1401)
دوره 85 (1400)
دوره 84 (1399)
دوره 83 (1398)
دوره 82 (1397)
دوره 81 (1396)
دوره 80 (1395)
دوره 79 (1394)
دوره 78 (1393)
دوره 77 (1392)
دوره 76 (1391)
دوره 75 (1390)
دوره 74 (1389)
دوره 73 (1388)
دوره 72 (1387)
دوره 71 (1386)
دوره 70 (1385)
دوره 69 (1384)
دوره 68 (1383)
دوره 67 (1382)
دوره 66 (1381)
دوره 65 (1380)
دوره 64 (1379)
دوره 63 (1378)
دوره 62 (1377)
دوره 61 (1376)
دوره 60 (1375)
دوره 59 (1374)
دوره 58 (1373)
دوره 57 (1372)
دوره 56 (1371)
دوره 55 (1370)
حقوق عمومی
تحلیل فقهی و حقوقی اصول دادرسی منصفانه در رسیدگی به تخلفات اعضای هیئت علمی

امیر احمدی؛ یاسر یوسفی

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 1-23

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.547413.4662

چکیده
  در نظام علمی هر کشور نظارت بر عملکرد اعضای هیئت ‌علمی اهمیت بسیاری دارد. در صورت تخلف عضو هیئت‌ علمی دانشگاه رسیدگی به تخلف او بر حسبِ مورد امری اجتناب‌ناپذیر است. بر اساس قانون و آیین‌نامۀ اجرایی مقررات انتظامی هیئت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی کشور، فرایند ‌رسیدگی به تخلفات اعضای هیئت علمی، در هیئت انتظامی ...  بیشتر

حقوق جزا و جرم شناسی
چالش‌های کانون اصلاح و تربیت در بازپروری کودکان و نوجوانان بزهکار؛ مطالعۀ موردی کانون کرمان

حسین میرزابیگی؛ داریوش بوستانی؛ باقر شاملو

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 25-48

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.548667.4690

چکیده
  کانون‌های اصلاح و تربیت ازجمله نهادهای تربیتی هستند که با رویکرد پیشگیری از ارتکاب جرایم و اصلاح و تربیت اطفال معارض قانون، نقش مهمی در بازپروری و رفع حالات خطرناک طفل بزهکار ایفا می‌کنند. با توجه به نقش تربیتی این نهاد در بازپروری اطفال و نوجوانان معارض قانون، لازم است ضمن بررسی علمی رویکرد این مراکز، چالش‌های آن مورد تحلیل قرار ...  بیشتر

حقوق خصوصی
جایگاه تقصیر و سوء‌نیت در مطالبۀ خسارات ناشی از دعوای واهی؛ مطالعۀ تطبیقی در حقوق ایران و آمریکا

احسان بهرامی؛ مصطفی السان

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 49-74

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.1983303.5119

چکیده
  خوانده ممکن است در مقام دفاع از دعوای واهی با خسارات متعددی نظیر هزینۀ دادرسی، هزینۀ کارشناسی، حق‌الوکالۀ وکیل و... روبه‌رو شود. یکی از پرسش‌های مهمی که در رابطه با این قبیل خسارات وجود دارد، جایگاه تقصیر و سوء‌نیت خواهان در مطالبۀ آن‌ها است. به عبارت بهتر، پرسش این است که آیا مطالبۀ خسارات ناشی از دعوای واهی منوط به احراز تقصیر یا ...  بیشتر

فلسفه حقوق
جایگاه تاریخ تقنینی در تفسیر حقوقی

رضا پورمحمدی؛ حسین سیمایی صراف

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 75-94

https://doi.org/10.22106/jlj.2022.547173.4653

چکیده
  به زبان ساده، «تاریخ تقنینی» عبارت است از پیشینه و رویدادهایی که منجر به تصویب یک قانون می‌شوند، ازجمله مشروح مذاکرات، طرح‌ها و لوایحِ اولیه و الگوهای مد نظر قانون‌گذار. بسیاری از قضات و حقوق‌دانان در تفسیر حقوقی به تاریخ تقنینی استناد کرده و حتی در مواردی با تکیه بر تاریخ تقنینی به مخالفت با ظاهر عبارات قانون می‌پردازند. ...  بیشتر

فلسفه حقوق
حق بر مجازات نشدن؛ چیستی و هستی

سیدحمید حسینی؛ فیروز محمودی جانکی؛ بتول پاکزاد

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 95-117

https://doi.org/10.22106/jlj.2022.553189.4826

چکیده
  چندان‌که مفهوم «حق» همیشه بحث‌برانگیز و اختلافی بوده است؛ از همین جهت، چیستی و هستی «حق بر مجازات نشدن» هم اغلب به‌عنوان موضوعی قابل‌مناقشه‌ در نزد فلاسفه مطرح می‌باشد. به‌خصوص اینکه در چند دهۀ اخیر، این مناقشه میان موافقان و مخالفانِ حق بر مجازات نشدن، جدی‌تر شده است. این مقاله از رهگذر روش توصیفی ـ تحلیلی، (مطالعۀ ...  بیشتر

حقوق جزا و جرم شناسی
دادرسی افتراقی در جرایم قاچاق کالا و ارز

عارف خلیلی پاجی؛ امین احمدی

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 119-140

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.550617.4743

چکیده
  بررسی سابقۀ تقنینی در حوزۀ قاچاق کالا و ارز نشان‏دهندۀ عزم سیاست‏گذاران جنایی مبنی بر پیش‏بینی قواعد خاص و گام‏نهادن در مسیر افتراقی‏کردن دادرسی است، اما جلوه‏های این رویکرد به‌صورت پراکنده و متشتت در قوانین و مقررات گذشته به چشم می‏خورد تا اینکه با تصویب قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، رویکرد افتراقی قانون‌گذار نمایان‌تر ...  بیشتر

حقوق جزا و جرم شناسی
نظم گفتمانی شرعی و عدالت کیفری

حمیدرضا دانش ناری؛ مهدیه معالی

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 141-160

https://doi.org/10.22106/jlj.2021.521236.3871

چکیده
  دین، مجموعه عقاید و دستورهای عملی و اخلاقی است که برای هدایت و تعالی انسان‌ها تنظیم شده است. با توجه ‌به آنکه پایبندی به آموزه‌های دینی موجب پیشگیری از گناه می‌شود، متخصصان بر این باورند که دین در عرصه‌های اجتماعی و در قالب‌هایی چون جرم و انحراف، کارکرد پیشگیرانه دارد. گرچه رابطۀ میان دین و جرم در زمرۀ موضوعات چالش‌برانگیز در جرم‌شناسی ...  بیشتر

حقوق تجارت
داوری اختلافات درون‌شرکتی؛ مطالعۀ تطبیقی در نظام حقوقی ایران و انگلستان

محمد رستمی؛ بهرام تقی پور

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 161-186

https://doi.org/10.22106/jlj.2022.543317.4537

چکیده
  شرکت‌های تجاری به‌عنوان اشخاص حقوقی از ارکان متعددی تشکیل می‌شوند. با توجه به اینکه در برخی موارد، منافع اعضا یا اداره‌کنندگان ارکان یک شرکت، ممکن است در تعارض با یکدیگر قرار گیرد، همواره احتمال اختلاف میان ارکان درونی یک شرکت وجود دارد. با توجه به این موضوع، امروزه یکی از مسائل مهم در حقوق شرکت‌ها، شیوۀ حل‌وفصل این‌گونه اختلافات ...  بیشتر

حقوق خصوصی
نگرش کارکردی به نهاد مهلت عادله؛ با مطالعۀ تحولات آن در حقوق فرانسه

اصغر زیرک باروقی

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 187-202

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.560363.4959

چکیده
  عدم تجزیۀ تعهد اقتضا دارد که متعهد تعهد خود را در سررسید به‌صورت یکپارچه ایفاء نماید و نمی‌تواند متعهدله را به قبول جزئی از موضوع تعهد ملزم کند. ولی مطابق جزء دوم ماده 277 قانون مدنی، حاکم می‌تواند نظر به وضعیت متعهد، مهلتِ عادله دهد. این حکم که برگرفته از ماده 1244 سابق قانون مدنی فرانسه است؛ به‌جهت اینکه در برخی از قوانین مؤخر، اعسار ...  بیشتر

حقوق جزا و جرم شناسی
بازخوانی اصول دادرسی کیفری در تقابل گفتمان‌های آزادی‌مدار و امنیت‌گرا

محمد اکبری؛ سیدمحمدجواد ساداتی؛ عبدالرضا جوان جعفری بجنوردی

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 203-223

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.1987902.5162

چکیده
  بهره‌گیری از اصول دادرسی کیفری نیازمند شناسایی مفهومی و مصداقی آن است تا بر اساس آن بتوان اجرای عدالت را تضمین و مانع خودکامگی صاحبان قدرت شد. به‌رغم اهمیت این اصول و جایگاه والای آن در قوانین کیفری، این حوزه نیز به مانند سایر شئونات دیگر زندگی اجتماعی متأثر از تقابل گفتمان‌های آزادی‌مدار و امنیت‌گرا بوده و همین مسئله موجب گردیده ...  بیشتر

حقوق جزا و جرم شناسی
رویکرد حقوق کیفری ایران به آزادی عقیده و مذهب

محسن رحیمی؛ مجید شایگان فرد؛ عباس شیخ الاسلامی

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 225-244

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.553977.4839

چکیده
  آزادی عقیده و مذهب از حق‌های بنیادین و اصل‌های پایه‌ای در نظام‌های حقوقی است. شناسایی حق بر اقلیت بودن مذهبی، آزادی در انتخاب و تغییر عقیده و انجام مناسک و تعالیم مذهبی ازجمله حقوق موسوم به آزادیِ باور است که به‌عنوان حقی از حقوق مدنی و سیاسی بشری محسوب می‌شود. در این مقاله با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و به روش کتابخانه‌ای و اسنادی ...  بیشتر

حقوق جزا و جرم شناسی
شرکت‌های کاغذی و راهکارهای مقابله با آن‌ها در پرتو آسیب‌شناسی نظام ثبت شرکت‌ها

نسرین طباطبایی حصاری؛ سروش صفی زاده

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 245-266

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.1975510.5087

چکیده
  شرکت‌های کاغذی به‌عنوان ابزاری برای ارتکاب جرایم اقتصادی همچون جعل، کلاهبرداری، فرار مالیاتی، پولشویی، تأمین مالی تروریسم و...، در سال‌های اخیر در کشور ایران به‌طور گسترده‌ای رواج یافته است و این امر نه‌تنها نظام قضایی کشور را درگیر خود ساخته است؛ بلکه به اخلال در نظام مالیاتی، نظام بانکی و نظام گمرکی کشور منجر شده و کاهش اعتماد ...  بیشتر

حقوق جزا و جرم شناسی
امکان‌سنجی اقدامات بازپرس در فرایند دادرسی الکترونیکی

حسنعلی موذن زادگان؛ امیرحسین عابدی نیستانک

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 267-292

https://doi.org/10.22106/jlj.2022.549326.4713

چکیده
  موضوع دادرسی کیفری الکترونیکی، تحقق مراحل دادرسی از کشف جرم تا اجرای مجازات در صورت احراز بزهکاری متهم و یا صدور قرار منع‌تعقیب یا برائت او از طریق سامانه‌های الکترونیکی و مخابراتی است. اهداف برقراری این نوع دادرسی، سرعت در رسیدگی با لحاظ کیفیت آن، کاهش هزینه‌های اقتصادی در رسیدگی و اجرای احکام و تحقق فاصله‌گذاری اجتماعی در بروز ...  بیشتر

حقوق خصوصی
مطالعۀ تطبیقی اعادۀ دادرسی در نظام حقوقی ایران و مصر

محمدصادق مهدوی راد؛ محمود حبیبی؛ اسماعیل شاهسوندی؛ علیرضا مشهدی زاده

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 293-316

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.1996034.5227

چکیده
  اعادۀ دادرسی در امور کیفری و مدنی متفاوت است به‌نحوی که در امور کیفری تنها محکوم‌علیه، دادستان مجری حکم و دادستان کل کشور آن هم از ناحیۀ محکوم‌علیه حق تقاضای تجویز اعادۀ دادرسی را دارند. در امور حقوقی حسب مواد ۴۲۶ الی ۴۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی؛ اولاً جهات تقاضای رسیدگی مجدد به جهات مندرج در ماده ۴۲۶ است. ثانیاً حسب ماده ۴۴۱ در اعادۀ ...  بیشتر

حقوق عمومی
کاربست نظریۀ احیای حقوق عامه در دادرسی اداری؛ مطالعۀ آرای مؤسسان اساسی

ابراهیم موسی زاده؛ علیرضا نصرالهی نصراباد؛ مصطفی منصوریان

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 317-342

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.2006401.5355

چکیده
  نظارت قضایی بر اعمال حکومت، به‌مثابۀ سازوکار دارای ضمانت‌اجرا، نقش تعیین‌کننده‌ای در تحقق حاکمیت قانون و تضمین حقوق شهروندان دارد. نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران با تصویب اصلاحیۀ قانون دیوان عدالت اداری (1402) مقولۀ حقوق عامه را در حوزۀ دادرسی اداری به‌صراحت مورد تأکید قرار داد. این امر، در صورتی است که با گذشت بیش از یک سده از حیات ...  بیشتر

حقوق خصوصی
پذیرش دلیل جدید در مرحلۀ تجدیدنظر

یونس یوسفی گرجی؛ محمد باقر قربانوند؛ مسعود البرزی ورکی؛ علیرضا نواریان

دوره 87، شماره 123 ، مهر 1402، صفحه 343-362

https://doi.org/10.22106/jlj.2023.555182.4872

چکیده
  به‌رغم اهمیت موضوع امکان ابراز دلیل جدید در مرحلۀ تجدیدنظر، حکم صریحی درخصوص آن وجود ندارد. این امر، محل نزاع استادان حقوق آیین دادرسی و قضات در فرایند رسیدگی مرحلۀ تجدیدنظر می‌باشد. اغلب محاکم از مقررات حاکم بر موضوع این‌گونه استنباط کرده‌اند که درمرحلۀ تجدیدنظر به دلایل جدید حتی اگر در مرحلۀ نخستین از عداد دلایل خارج یا از آن ...  بیشتر