نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• محمد مجتبی رودیجانی ¹
• حکمت اله عسکری ²
• بهنام انصافی آذر ³

¹ دانشجوی دکتری گروه حقوق، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران

² استادیار گروه حقوق، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران (نویسنده مسئول و عهده دار مکاتبات)

³ استادیار گروه حقوق، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران

چکیده

حق حبس توسط حقوقدانان در حقوق ایران با در نظر گرفتن ماده 377 قانون مدنی تشریح می گردد. این ماده ذیل مبحث تسلیم در عقد بیع مطرح گردیده و حقوقدانان عمدتاً در مبحث مربوط به حق حبس تنها به این ماده پرداخته اند. لیکن توجه به سایر مقررات و بررسی فقهی و تطبیق با حقوق خارجی نشان می دهد که دو نوع حق حبس در حقوق ایران قابل شناسائی است:1- «حق حبس متعادل» (در مواردی که تعادل بین عوضین وجود دارد) 2- «حق حبس تصرف» (حق قانونی برای بستانکار جهت نگه داشتن اموال مدیون). این در حالی است که بررسی حق حبس متعادل درآثار نویسندگان حقوقی مجالی برای بررسی مستقل حق حبس تصرف باقی نگذاشته، در حالی که این نوع حق حبس از تاریخ 1/6/1312 و با تصویب قانون راجع به بدهی واردین به مهمان خانه ها و پانسیون ها در حقوق ایران وجود داشته است. این مقاله از رهگذر روش توصیفی ـ تحلیلی، (مطالعە کتابخانه ای( به دنبال شناسائی حق حبس تصرف به عنوان نهادی مستقل در حقوق ایران با مطالعه تطبیقی است.
به این منظورتعریف جامع از حق حبس در تحقیق حاضر ارائه شده: «حق حبس عبارت است از حق قانونی برای شخص که در اموال دیگران ثابت می شود تا اینکه بدهی و تعهد مربوط به آنها انجام شود» این تعریف علاوه بر در برگرفتن انواع حق حبس،با عبور از دیدگاه سنتی راه را برای استفاده از انواع دیگر حق حبس از جمله «حق حبس دریایی» که خود گونه ای از حق حبس تصرف است، در حقوق ایران هموار می نماید.

کلیدواژه‌ها

• حق حبس
• قرارداد
• حبس متعادل
• حبس تصرف
• اجبار به تسلیم

موضوعات

• حقوق قراردادها

عنوان مقاله [English]

Comparative Study of the of possessory lien

نویسندگان [English]

• mohammad mojtaba rodijani ¹
• Hekmatullah Askari ²
• Behnam Ensafi Azar ³

¹ Doctoral student of Law Department, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

² Assistant Professor, Department of Law, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

³ Assistant Professor, Department of Law, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

The right of lien in Iranian law has been explained by jurists, considering Article 377 of the Civil Code. This article is included in the submission of the contract of sale and the jurists mainly deal with this article only in the topic of the right of lien. However, attention to other regulations, jurisprudential analysis, and comparison with foreign laws demonstrate two types of liens can be identified in Iranian law: 1) equitable lien (in cases where there is a balance between the parties), 2) possessory lien (the legal right for a creditor to preserve the property of the debtor). This is while the review of the equitable lien in the works of legal writers did not leave room for an independent review of the lien of possession, even though this type of right of lien has been present in Iranian law since 1/6/1312 (1933) with the approval of the law on the debt of immigrants to guest houses and boarding houses. This article, through the descriptive-analytical method (library study), seeks to identify possessory lien as an independent institution in Iranian law with a comparative study.
For this purpose, a comprehensive definition of the right of lien is provided in the present research: "The right of Lien is the legal right for a person that is settled in the property of others until the fulfillment of their debt and obligation." This definition, in addition to including various types of the right of lien by passing the traditional point of view, also opens the way for the use of other types of right of lien, including maritime lien, which is itself one of the type of the right of lien in possession, in Iranian law.

کلیدواژه‌ها [English]

• right of lien
• contract
• equitable lien
• possessory lien
• the compulsion for submission