نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه مفید، قم، ایران

چکیده

یکی از امتیازات برخی از اسناد رسمی لازم‌الاجرا‌بودن آن‌هاست که در پاره‌ای از موارد بنا به مصالحی، قانون این امتیاز را به اسناد عادی هم تسری داد. ذی‌نفع اسناد مزبور می‌تواند مستقیماً حسب مورد پس از مراجعه به دفترخانۀ تنظیم‌کنندۀ سند یا ادارۀ ثبت با صدور اجرائیه (دستور اجرا)، عملیات اجرایی را از طریق ادارۀ ثبت تعقیب نماید. شناسایی مرجع صالح برای رسیدگی به شکایت از اقدامات دوگانۀ فوق و نحوۀ رسیدگی به آن، ازجمله موضوعات بحث‌انگیز در حقوق ثبت و رویۀ قضایی به شمار می‌آید؛ برای نمونه در پاسخ به این پرسش مهم که آیا شکایت از «عملیات اجرایی» در همۀ موارد در صلاحیت رئیس ادارۀ ثبت محل است، اختلاف‌نظر دیده می‌شود. در این مقاله از یک‌سو، پاسخ مرسوم به این پرسش مورد نقد قرار خواهد گرفت و از سوی دیگر، نظر به مواد مختلف قانونی و آرای دیوان عالی کشور و شورای عالی ثبت، با اثبات ضرورت تفکیک مصادیق مختلف شکایت از عملیات اجرایی، مرجع صالح در رسیدگی به شکایات مورد بحث به همراه نحوۀ رسیدگی به آن تبیین می‌شود. تحقیق پیش‌رو نشان می‌دهد که رسیدگی به اعتراض در خصوص عملیات اجرایی در مواردی که صرفاً یک اظهار حق و فاقد جنبۀ قضایی است در صلاحیت رئیس ثبت محل و در صورت ضرورت رسیدگی قضایی، در صلاحیت دادگاه قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Competent Authority and Proceedings Strategy to Complaint Against the Enforcement Order on Binding Documents and Official Registration Operation

نویسندگان [English]

  • Reza Daryaee 1
  • Mostafa Karbalaei Aghazadeh 2

1 Assistant Professor of Law, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran

2 Ph.D. Student in Private Law, Faculty of Law, Mofid University, Qom, Iran

چکیده [English]

Binding is one of the advantages of official documents which in some cases due to notable considerations is generalized to normal documents too. Beneficiaries of such documents, after attending document regulator office or registering department with execution, based on the case, can pursuit the execution process via registration department. Determination of a competent authority for proceeding complaints of mentioned dual actions and the way of proceeding is one of the challenging matters in law of registration and jurisprudence. A question one may encounter is “Whether complaining execution in all cases, is in authority of the head of local registration office?” there are different answers for this question. In this research, the author will criticize the common attitude. Also while considering various articles, Supreme Court’s and High Council of Registers’ Judgments, the necessity of separation between cases, competent authority in proceeding complaints and the way of proceedings are defined. This article shows that examination of the execution process in some cases, in which they are just statements of right, without any legal aspect, is in the authority of the head of local registration office. And if there is any necessity for legal examination, the court is competent to do that.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Binding document
  • Execution order
  • Executive operations
  • Complaint
  • Statement of claim
  • Litigation
  • فارسی

    • اصغرزاده بناب، مصطفی (1391)، دعاوی و اعتراضات ثبتی، جلد دوم، تهران: انتشارات مجد.
    • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1391)، دانشنامۀ حقوقی، جلد اول، چاپ ششم، تهران: انتشارات گنج دانش.
    • حسینی، سیدمحمدرضا (1383)، قانون اجرای احکام مدنی در رویۀ قضایی، انتشارات تهران: نگاه بینه.
    • ذبحی، حسین (1389)، اعتراض ثالث اجرایی، تهران: انتشارات کیهان.
    • شمس، عبدالله (1392)، آیین دادرسی مدنی، جلد دوم، چاپ سی و یکم، تهران: انتشارات دراک.
    • شمس، عبدالله (1392)، آیین دادرسی مدنی، جلد سوم، چاپ بیست و سوم، تهران: انتشارات دراک.
    • شهری، غلامرضا (1384)، حقوق ثبت اسناد و املاک، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
    • علی‌اکبری سفید داربن، ابوذر (1396)، «اعتراض به عملیات اجرای ثبت»، راه وکالت، سال 9، شمارۀ 17.
    • فتاحی، مهدی (1395)، «مرز تفکیک صلاحیت در دعاوی راجع به اعتراض به عملیات اجرای ثبت و ابطال دستور اجرای ثبت»، فصلنامۀ قضات، دورۀ 16 شمارۀ 87.
    • کاتوزیان، ناصر (1384)، اثبات و دلیل اثبات، جلد اول، چاپ سوم، تهران: نشر میزان.
    • محسنی، حسن (1389)، ادارۀ جریان دادرسی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    • محسنی، حسن و همایون رضایی‌نژاد (1390)، «شکایت شخص ثالث از عملیات اجرایی در مقایسه با اعتراض ثالث به رأی»، مجلۀ حقوق خصوصی، دورۀ 8، شمارۀ 18.
    • مدنی کرمانی، عارفه (1385)، اجرای احکام مدنی، تهران: انتشارات مجد.
    • مردانی، نادر و محمد قهرمانی(1390)، اجرای احکام مدنی و احکام و اسناد لازم‌الاجرا خارجی در ایران، تهران: نشر میزان.
    • معاونت حقوقی و توسعۀ قوه قضائیه (1390)، مجموعۀ تنقیح شدۀ قوانین و مقررات حقوقی، جلد دوم، تهران: روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران.
    • موفقی، مژگان (1388)، پذیرش سند در دادگاه، تهران: انتشارات گنج دانش.
    • مهاجری، علی (1385)، شرح جامع اجرای احکام مدنی، جلد دوم، چاپ پنجم، تهران: انتشارات فکر سازان.
    • میرحسینی، سید حسین (1391)، شرح آرای شورای عالی ثبت، چاپ دوم، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
    • نهرینی، فریدون (1390)، دستور موقت در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی، چاپ دوم، تهران: انتشارات گنج دانش.
    • نهرینی، فریدون (1392)، ایستایی اجرای حکم دادگاه، تهران: انتشارات گنج دانش.

    عربی

    • حسنى، هاشم معروف (بی‌تا)، نظریه العقد فی الفقه الجعفری، بیروت – لبنان: منشورات مکتبة هاشم.