نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

2 استادیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی

چکیده

خشونت علیه زنان، پدیده‌ای دیرینه و نسبتاً شایع در همۀ جوامع است. افزون بر میزان فراوان انواع خشونت جسمی، روانی، جنسی و اقتصادی علیه زنان، آنچه که اهمیت توجه و حمایت از زن خشونت‌دیده را در این وقایع، دوچندان می‌سازد، رقم سیاه این خشونت‌ها و لزوم حفاظت از خانواده و سایر اعضای آن، از جمله کودکان و همچنین درمان زنان بزه‌دیده برای پیشگیری از تکرار خشونت است. فارغ از مباحث لزوم یا عدم لزوم مداخلۀ اجتماع‌محور در این زمینه، امروزه اقدام‌های مختلفی در راستای حمایت از زنان در معرض خشونت خانگی یا خشونت‌دیده از سوی نهادها و سازمان‌های مختلف دولتی یا جامعوی به کار گرفته می‌شود که پیش‌بینی و ایجاد «خانه‌های امن» نمونه‌ای از این موارد است. نقش خانه‌های امن در اصلاح زنان خشونت‌دیده یا در معرض خشونت از رهگذر ارائۀ حمایت‌های کوتاه‌مدت و بلند‌مدت امر مهمی است که تاکنون چندان موردتوجه پژوهشگران قرار نگرفته و پرداختن به آن ضروری است. از‌این‌رو، نگارندگان نوشتار حاضر ضمن بحث در مورد سابقه و ویژگی‌های خانه‌های امن در سایر کشورهای پیش‌رو مانند کانادا، ایالات متحده آمریکا و… با مراجعه به معدود خانه‌های امن دولتی و خصوصی شهر تهران، مصاحبه با مسئولان امر و بررسی دستورالعمل‌های نگاهداری زنان خشونت‌دیدۀ خانگی در ایران، ویژگی‌های حمایتی خانه‌های امن و مسائل پیش‌روی آن‌ها را مورد بررسی قرار داد‌ه‌اند که نشانگر این مسئله است که وجود و گسترش خانه‌های امن در ایران لازم و همچنین رفع نقایص موجود در این زمینه نیازمند آموزش، آگاهی‌بخشی و جلب کمک یا حمایت‌یابی هرچه بیشتر جامعۀ مدنی و سایر نهادهای مرتبط دولتی برای ارائۀ برنامه‌های باکیفیت‌تر در ابعاد مددکاری، روان‌شناختی، حقوقی و پزشکی در راستای درمان زنان خشونت‌دیده و پیشگیری از تکرار خشونت در آینده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

. The role of “safe houses” in empowering victims of domestic violence

نویسندگان [English]

  • soodabeh Rezvani 1
  • Maryam Ghanizade 2

1 .

2 Kharazmi University

چکیده [English]

Violence against women is an ancient and rather widespread phenomenon in all societies. More than the high rate of different sorts of physical, mental, sexual and economic violence against women, the crucial issues which demand women's support are the black figure of violence, the necessity of family member's support and violated women's treatment in order to prevent its repetition. Nowadays, regardless of the need or no need for social-based intervention, various attempts have been made to protect women at the risk of domestic violence or violated ones, by governmental organizations and NGOs. Designing "safe house" is a sample for protection. The fundamental role of safe houses in the protection of these women by presenting long and short- terms supports has not already been under the spotlight of scholars. Hence, the authors in this paper firstly have discussed the background and the features of safe houses in the countries such as Canada, USA, etc. In the second step, different responsible people in the governmental and non-governmental safe houses in the city of Tehran have been interviewed and their safety instructions are analyzed. The third step is to consider the supportive characteristics of these houses and their challenges such as the lack of physical space and the professional staff, low budget, etc. The findings emphasize the importance of safe houses in Iran, enhancing their situation by means of inclusive education, public awareness and all parts of the society's supports to present qualified programs in legal, psychological, medical, etc. aspects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • safe houses
  • violence
  • victim
  • فارسی

    • آقاخانی، نادر و همکاران (1391)، «بررسی انواع ﺧﺸﻮﻧﺖ شواهران علیه زنان و تأثیر ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﺨﺘلف در میزان بروز آن‌ها در زنان ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ‌ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﻪ پزشکی قانونی شهرستان ارومیه در سال 92-1391»، مجلۀ پزشکی قانونی، دورۀ 18، شمارۀ 3-2 (تابستان و پاییز).
    • حسامی، سمیه (1384)، «حمایت از زنان بزه‌دیده خشونت خانگی در تحقیقات پلیسی»، مجلۀ حقوقی دادگستری، شمارۀ 53 و52 (پاییز و زمستان)
    • رزاقی، نغمه و دیگران (1392)، «پیامدهای خشونت علیه زنان در خانواده:یک مطالعه کیفی»، مجله زنان مامایی و نازایی ایران، هفتۀ دوم فروردین، دورۀ 16 شمارۀ 44.
    • رضوانی، سودابه و کردعلیوند، روح‌‌‌الدین (1395)، «به ستوه‌‌‌آوری روانی؛ جلوه‌‌‌ای از خشونت خانگی»، مجموعه مقاله‌های همایش ملی خشونت علیه زنان، تهران: کانون وکلای دادگستری.
    • رضوانی، سودابه (1396)، مفهوم خطرناکی در جرم‌‌‌شناسی و آثار آن بر حقوق کیفری، تهران: انتشارات میزان.
    • رنجبران، قاسم، دبیرزاده، الهه (1390)، خشونت بر زنان در حقوق کیفری و اسناد بین‌‌‌المللی، تهران: انتشارات فرهنگ‌‌‌شناسی.
    • سلیمان اختیاری، یلدا و احمدی، بتول (1389)، «اثربخشی مداخلات آموزش سلامت برای پیشگیری از خشونت خانگی علیه زنان»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال یازدهم، شمارۀ 40.
    • سیدان، فریبا و کمالی، طلعت سادات (1396)، «بازنمایی خشونت علیه زنان در فضای مجازی»، مجموعه چکیده مقالات پیشگیری از خشونت، چالش‌‌‌ها و راه‌‌‌کارها، معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان کرمان، تهران: انتشارات میزان.
    • شیشه‌‌‌بر، حسن (1395)، «بررسی تأثیر خانه‌‌‌های امن بر کاهش عواقب خشونت علیه زنان در ایران»، در: همایش ملی رفع خشونت علیه زنان، چالش‌‌‌ها و راه‌‌‌کارها، دی ماه.
    • صادقی فسایی، سهیلا (1389)، «خشونت خانگی و استراتژی‌‌‌های زنان در مواجهه با آن (مطالعه ‌‌‌ای کیفی)»، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، شمارۀ 1، بهار.
    • عدالت برای بزه‌‌‌دیدگان (میزگرد) (1384)، مجله حقوقی دادگستری، شمارۀ 52 و 53، پاییز و زمستان.
    • عظیمیان، عسل و همکاران (1396)، «پراگماتیسم سیاست جنایی مشارکتی درقبال خشونت علیه زنان»، فصلنامه تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، شمارۀ 32، تابستان.
    • غلامی، حسین، برزگر، مهری (1396)، «پیش‌‌‌بینی خشونت خانگی علیه زنان و راهکارهای اتخاذی بر مبنای آن»، آموزه‌‌‌های حقوق کیفری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شمارۀ 14، پاییز و زمستان.
    • قاضی طباطبایی، محمود و دیگران (1382)، طرح ملی «بررسی پدیده خشونت خانگی علیه زنان»، دفتر امور اجتماعی وزارت کشور ومرکز امور مشارکت زنان ریاست جمهوری.
    • کتابچه راهنمای برنامه ارتقای ایمنی و پیشگیری از خشونت خانگی (1392)، تهران: دانشکده علوم رفتاری دانشگاه علوم پزشکی ایران.
    • کیمیاگر، فاطمه (1397)، مطالعه تطبیقی به ستوه‌‌‌آوردن روانی در روابط زناشویی از دیدگاه حقوق کیفری ایران و فرانسه، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌‌‌شناسی، دانشگاه دامغان.
    • گرو، لوییس و فرل، گراهام (بی‌تا)، «مارگزیده از ریسمان سیاه و سفید می‌‌‌ترسد: بزه‌‌‌‌‌‌دیدگی مکرر و پیشگیری از آن»، ترجمه هانیه‌‌‌ هژبرالساداتی در: حمیدرضا، نیکوکار (به کوشش)، دانشنامه پیشگیری از جرم آکسفورد، تهران: انتشارات میزان.
    • گسن، رمون (بی‌تا)، «آیا جرم وجود دارد؟»، ترجمه علی‌‌‌حسین نجفی ابرندآبادی، مجله تحقیقات حقوقی، شمارۀ 29-30.
    • مقیمی، مهدی (1393)، «زوج‌‌‌درمانی»، دانشنامه بزه‌دیده‌‌‌شناسی و پیشگیری از جرم، جلد نخست، تهران: انتشارات میزان.
    • موسوی چلک، سیدحسن (1389)، «اورژانس اجتماعی و نقش آن در پیشگیری از جرم»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال پنجم، شمارۀ چهاردهم، بهار.
    • نجفی ابرندآبادی، علی‌‌‌حسین (1393)، «سرپناه‌‌‌های امن و خط‌‌‌های تلفن امداد فوری برای زنان»، در: دانشنامه بزه‌دیده‌‌‌شناسی و پیشگیری از جرم، جلد دوم، تهران: انتشارات میزان.
    • نجفی‌‌‌ابرند آبادی، علی حسین (1384)، «زن در جرم‌‌‌شناسی و حقوق کیفری» در: مهرا، نسرین (زیرنظر)، مجموعه مقالات بین‌‌‌المللی زن و حقوق کیفری، گذشته، حال و آینده، تهران: نشر سلسبیل.
    • نجفی‌‌‌ابرندآبادی، علی‌‌‌حسین (1389)، «خانواده و مسئله خشونت خانگی»، کمی معمولی، گاهنامه اجتماعی، فرهنگی و حقوقی، شمارۀ سوم، اردیبهشت، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی.

    انگلیسی

    • Beijing Declaration and Platform for Action, 1995.
    • Burczycka, Marta and Cotter, Adam (2010), Shelters for abused women in Canada, Component of Statistics Canada catalogue no. 85-002-X Juristat Juristat article, p8. Available at:
    • https://www150.statcan.gc.ca/n1/pub/85-002-x/2011001/article/11495-eng.pdf.
    • Cassegård, Carl (2013), Youth Movements, Trauma and Alternative Space in Contemporary Japan. Leiden: Brill.
    • Constantino, R., Kim, Y., & Crane, P.A (2005), Effects of a social support intervention on health outcomes in residents of a domestic violence shelter: A pilot study. Issues in Mental Health Nursing.
    • Cunningham, Alison, Baker, Linda (2008), helping abused women in shelters: 101 things to know, say & do, Centre for Children & Families in the Justice System, Library and Archives Canada Cataloguing in Publication, p16.
    • Economic Empowerment Program, Flprida, USA, available at:
    • http://www.endvawnow.org/en/articles/1457-economic-development-and-opportunities.html?next=1458.
    • Gierman, Tracy et al (2013), Shelter for Women and Girls at Risk of or Survivors of Violence, Shelter Module, Canadian Network of Women’s Shelters and Transition Houses, March.
    • Istanbul Convention against Violence Against Women and Domestic Violence, 2014.
    • Elly, Liz, Chai, Roddick (2008), Combating violence against women: minimum standards for support services, Directorate General of Human Rights and Legal Affairs Council of Europe Strasbourg, September, p12. Available at:
    • https://www.coe.int/t/dg2/equality/domesticviolencecampaign/source/eg-vaw-conf(2007)study%20rev.en.pdf
    • Kendall J., Pelucio M. T., Casaletto J., Thompson K. P., Barnes S., Petit E., & Aldrich M (2019), Impact of emergency department intimate partner violence intervention, Journal of Interpersonal Violence, 24.
    • McFarlane J., Parker B., Soeken K., Silva C., & Reel S. (1998). Safety behaviors of abused women after an intervention during pregnancy, Journal of Obstetric, Gynecologic, and Neonatal Nursing, 27.
    • Murray C. E., & Graves K. N. (2012), Responding to family violence: A comprehensive, research-based guide for therapists. New York: Rutledge.
    • Murray, C. E., Horton, G. E., Johnson, C. H., Notestine, L., Garr, B., Marsh, A., Flasch, P., & Doom, E. B. (2015), Domestic violence service providers’ perceptions of safety planning: A focus group study, Journal of Family Violence, 30.
    • Oschwald M., Renker P., Hughes R. B., Arthur A., Powers L. E., & Curry M. (2009), Development of an accessible audio computer-assisted self-interview (A-CASI) to screen for abuse and provide safety strategies for women with disabilities, Journal of Interpersonal Violence, 24(5).
    • Peel Committee against Woman Abuse in Ontario. Creating A Safety Plan, (Booklet), January 2015.
    • UN-Habitat. (2010), The Global assessment of women's safety. Nairobi, Kenya: UN Habitat. http://www.unhabitat.org/downloads/docs/7380_832_AssesmentFinal.pdf.
    • Wathen, C.N, & MacMillan, H.L. (2003), Interventions for violence against women: scientific review, JAMA, 289.
    • Waugh F., & Bonner M (2002), Domestic violence and child protection: issues in safety planning, Child Abuse Review

    سایت‌های الکترونیکی

    • http:// atena-ngo.com.
    • http://www.asriran.com/fa/news/636959/600
    • http://www.irna.ir/fa/News/82628607
    • https://atena-ngo.com
    • https://charitybank.org/news/the-first-safe-house-for-women-over-45-facing-domestic-abus
    • https://nnedv.org/get-help