نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیت علمی دانشگاه خوارزمی تهران

2 کارشناس ارشد حقوق خصوصی دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

تعهدات غیر‌قراردادی، در کنار تعهدات قراردادی، قسمت اعظم تعهدات حقوقی را تشکیل می دهند و از نظر تعارض قوانین، قاعده حل تعارض خاصی را دارند. بحث تعارض قوانین و تعیین قانون حاکم بر دعوی در تعهدات غیرقراردادی، زمانی پیش می آید که در وقوع آن یک یا چند عنصر خارجی دخالت داشته باشند. از جدیدترین ابتکارها حقوق اروپایی در زمینه تعارض قوانین در تعهدات غیرقراردادی و تعیین قانون حاکم بر آن که در سال 2007 به تصویب رسیده است، مقررات موسوم به مقررات رم دو می‌باشد. در این مقررات قانون محل وقوع خسارت به عنوان قاعده کلی قانون قابل اعمال بر تعهدات غیرقراردادی تعیین شده است. در سیستم حقوقی ایران در مورد تعهدات غیرقراردادی هیچ‌گونه قاعده‌ای وجود ندارد. لذا قاضی ایرانی در خصوص تعیین قانون صالح، به جهت فقدان قاعده حل تعارض با مشکل جدی مواجه خواهد شد. در این مورد بعضی معتقد به قانون محل وقوع حادثه می‌باشند و نظر دیگر به لحاظ فقدان نص صریح در این زمینه به اجرای قانون مقر دادگاه تأکید دارد. در حقوق ایران می‌توان با تنقیح ملاک از برخی مواد قانونی، نظریه قانون محل وقوع حادثه را تحت شرایطی پذیرا شد. مقرره رم دو که اولین سند بین‌المللی (منطقه‌ای) در زمینه قانون قابل اعمال بر تعهدات غیرقراردادی می‌باشد، و همچنین به طور خاص به موضوع مربوط است، مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Applicable Law on Non-contractual Obligations in the Uniform Rules of Rome II (2007) and the Law of Iran

نویسندگان [English]

  • Mehdi Abasi Sarmadi 1
  • Seyyed Salman seyedi 2

چکیده [English]

Non-contractual obligations, along with contractual obligations, form a large part of the legal obligations and, in aspect of conflict of laws, constitute a conflict resolution rule. The conflict of laws and the determination of the law governing non-contractual obligation arise when one or more foreign elements interfere. The most recent initiative in European legislation on conflicts of laws in non-contractual obligations was passed in 2007 which is known as the Rome II. In these regulations, law of the place of the damage is accepted as the general rule of law applicable to non-contractual obligations. Therefore, the Iranian judge faces a big problem in determining the applicable law, because Iranian legal system has not any rule in regard to the non-contractual obligations. In this case, some believe in the applicability of the law of the place of the incident. The other view is that, because of the lack of an explicit statute, the applicable law is the law of the court seat. In the Iranian law, we believe that the law of the place of the incident can be accepted as the applicable law. As well as this point, we will consider the regulations of the Rome II, as the first international document related to the non-contractual obligations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Non-contractual Obligation
  • Free will
  • Law of Place of Occurrence
  • Rome II Regulation
-      الماسی، نجاد علی، حقوق بین­الملل خصوصی، چاپ پانزدهم، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1388.
-      الماسی، نجادعلی؛ افضلی مهر، مرضیه، «قانون حاکم بر الزامات خاص غیرقراردادی»، نامه مفید، شماره67، شهریور 1387.
-   الماسی، نجادعلی؛ میرحسینی، مجید، «حاکمیت اراده در تعیین قانون حاکم بر مسئولیت مدنی در مقررات متحدالشکل روم دو و حقوق ایران»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره17، پاییز و زمستان 1389.
-      ارفع‌نیا، بهشید، حقوق بین­الملل خصوصی، جلد 2، چاپ دوم، تهران، انتشارات بهتاب، 1376.
-      سلجوقی، محمود، حقوق بین­الملل خصوصی، جلد 2، چاپ سوم، تهران، میزان، 1385.
-      صالحی، جمال، تعیین قانون حاکم بر مسئولیت مدنی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده حقوق دانشگاه تهران، 1381.
-      عاشوری، مهدی، تعارض قوانین در مسئولیت خارج از قرارداد (با مطالعه تطبیقی در حقوق ایران و فرانسه)، تهران، نشر دانشگاه امام صادق (ع)، 1390.
-      کاتوزیان، ناصر، الزامات خارج از قرارداد، جلد 1، چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1378.
-      ــــــــــــــ ، قانون مدنی در نظم کنونی، چاپ هجدهم، تهران، میزان، 1387.
-      ــــــــــــــ ، حقوق مدنی: قواعد عمومی قراردادها، جلد 1، چاپ هشتم، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1388.
-      ــــــــــــــ ، مقدمه علم حقوق، چاپ بیستم، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1374.
-      کوپنول، لافورس، حقوق بین­الملل خصوصی، ترجمه مهدی حدادی، قم، نشر مجتمع آموزشی عالی، 1379.
-     نصیری، محمد، حقوق بین­الملل خصوصی، چاپ شانزدهم، تهران، انتشارات آگاه، 1386.
-   نیکبخت، حمیدرضا؛ عیوض‌پور، علی‌اصغر، «اصل حاکمیت (آزادی اراده) به عنوان قاعده حل تعارض درتعهدات غیرقراردادی با نگاهی اجمالی به نظام حقوقی اتحادیه اروپا»، مجله حقوقی بین­المللی، شماره 44، 1390.
 
-      DeBoer, T, “Party Autonomy and Its limitations in the Rome II Regulation, Yearbook of Private International Law ,vol. 11, 2007.
-      Garcimartin, Francisco; Garcimartín, Alférez, “The Rome II Regulation: On the way towards a European Private International Law Code”, The European Legal Forum, Issue 3, 2007.
-      Hay, P, “Contemporary Approaches to Non-Contractual Obligations in Private International Law and European Communities Rome II Regulation”, European Legal Forum, Issue 3, 2007.
-      Hern, Johna; Binchy, William, “The Rome II Regulation on the Law Applicable to Non Contractual Obligations”, Martinus Nijhoof Publishers, 2009.
-      Huber, Peter, Rome II Regulation: Pocket Commentary, European law Publishers. 2011.
-      Stone, Peter, “The Rome II Regulation on Choice of Law in Tort”, Ankara Law Review, vol.4. No. 2, 2007.
-      Symeonides, Symeon, ”Rome II And Tort Conflicts: A Missed Opportunity”, American Journal of Comparative Law, vol.56, 2008.
-      Zhang, Mo, “Party Autonomy in Non-contractual Obligation: RomeII and its Impacts on Choice of Law”, Hall Law Review, vol. 39, 2009.