نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

چکیده

یکی از ویژگی­های جرایم سایبری آن است که مرتکب به دلیل امکان گمنام ماندن و با یافتن روش­های ارتکاب جرم می‌تواند در آن واحد جرایم متعددی را علیه بزه­دیدگان متعدد مرتکب شود. از سویی ارتکاب برخی از جرایم با به کاربستن شیوه­هایی چون فیشینگ به نحوی است که دامنه گسترده­ای از بزه­دیدگان را در بر می­گیرد. از سوی دیگر مرتکبان این جرایم با توجه به ویژگی‌های شخصیتی که دارند همان­گونه که به فنون ارتکاب جرم آشنایی دارند، از قوانین و مقررات کیفری و اینکه ارتکاب جرم، بیش از تعدادی خاص تأثیری در میزان مجازات آنها ندارد، آگاهی دارند. این امر باعث می­شود این مقررات که قاعدتا برای اشخاصی کاربرد دارد که تعدد جرایم در مورد آنها استثناست، در مورد مجرمان سایبری که ارتکاب جرم واحد در مورد آنها غالبا استثناست اثربخش نباشد و پاسخ­های کیفری مانع بازدارنده­ای از ارتکاب جرایم دیگر توسط مجرمان نشود و عدم وضع مجازات­هایی چون محرومیت از خدمات عمومی الکترونیکی چه به عنوان مجازات اصلی و چه به عنوان مجازات تکمیلی، موجب می­شود این مجرمان پس از تحمل مجازات اصلی خلع سلاح نشوند و امکان ارتکاب مجدد جرایم را داشته باشند. ابهام در مقررات تعدد و شفاف نبودن مرز میان تعدد مادی و معنوی و نتایج مجرمانه متعدد نیز باعث شده است، در رویه قضایی اختلافاتی در تعیین مجازات­های متناسب به وجود آید. این مقاله با روش کتابخانه­ای و به صورت توصیفی­ـ تحلیلی علاوه بر بهره جستن از شیوه­های تفسیری به دنبال ارائه راهکارهایی مناسب برای حل مشکلات موجود بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Challenges of concurrence of crimes regulations in cybercrime

نویسنده [English]

  • Hamid Bahremand

Assistant Professor, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

One of the characteristics of cybercrimes is that perpetrators because of the possibility of anonymity and by finding ways to commit crimes can commit several crimes against multiple victims at the same time. On one hand, some crimes are committed by using methods such as phishing, which encompasses a wide range of victims. On the other hand, according to their personality, the perpetrators of these crimes are familiar with the techniques of committing the crime and also are aware of the criminal laws and regulations, and that the commission of the crimes more than certain numbers has no effect on the amount of their punishment. This makes these rules, which are, as a rule, applicable to individuals whose multiple crimes are exceptions, is not effective for cybercriminals whose single offense is often the exception, and criminal responses do not prevent them from other crimes. The failure to impose penalties, such as deprivation of electronic public services, both as primary punishments and as additional penalties do not prevent these criminals from committing another crime again after sustaining the main penalty. The ambiguity in the regulation of the multiple crimes and unclear boundaries between actual and virtual concurrence of crimes and numerous criminal consequences has led to differences in the determination of appropriate penalties in judicial proceedings. This article, by using a library-based resources and a descriptive-analytical method, in addition to interpretive method seeks appropriate solutions for solving problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • concurrence of crimes
  • Cybercrime
  • Cyber Space
  • the economics of crime and punishment
-     بسامی، مسعود؛ وروایی، اکبر، «تعدد نتایج مجرمانه در فقه و حقوق کیفری ایران»، نشریه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال 7، شماره 13، پاییز و زمستان 1394.
-     پوربافرانی، حسن، «تعدد و تکرار در حقوق کیفری ایران»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، ویژه­نامه بهار 1384.
-     جعفری، مجتبی، «تعدد جرم و آثار آن در قانون جدید مجازات اسلامی (مصوب 1392)»، مجله پژوهش حقوق کیفری، دوره 2، شماره 5، زمستان 1392.
-     جوان­جعفری، عبدالرضا، «جرایم سایبر و رویکرد افتراقی حقوق کیفری (با نگاهی به قانون مجازات اسلامی بخش جرایم رایانه‌ای)»، مجله دانش و توسعه، شماره 34، اسفند 1389.
-     زیبر، اولریش، جرایم رایانه­ای، ترجمه محمدعلی نوری و دیگران، چاپ دوم، انتشارات گنج دانش، 1390.
-     صادقی، حسین؛ و دیگران، اقتصاد جرم، تهران، نور علم، 1389.
-     عباسی، اصغر، «نقدی بر مقررات تعدد جرم در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392»، فصلنامه تعالی حقوق، دوره جدید، شماره 7، تابستان 1393.
-     فروغی، فضل­الله؛ جودکی، بهزاد، «تعدد نتیجه در جرایم تعزیری بر اساس قانون مجازات اسلامی 1392»، فصلنامه دیدگاه­های حقوق قضایی، شماره 70، تابستان 1394.
-     قیاسی، جلال­الدین، «بررسی وحدت یا تعدد جرم در حالت تعدد نتیجه»، نشریه حقوق اسلامی، سال پنجم، شماره 20، بهار 1388.
-     محمدکوره­پز، حسین؛ و دیگران، «نیم­رخ جرم­شناختی بزهکاران سایبری»، پژوهش حقوق کیفری، سال سوم، شماره نهم، زمستان 1393.
-     مهرا، نسرین، «کیفر و چگونگی تعیین آن در فرایند کیفری انگلستان (با تأکید بر کارکرد کیفرها)»، مجله تحقیقات حقوقی،شماره 45، بهار و تابستان 1386.
-     وینتر، هارولد، اقتصاد جرم، ترجمه حمید بهره­مند و زهرا ساکیانی، تهران، انتشارات دادگستر، 1394.
-      Akhgar, Babak; Yates, Simeon, Intelligence Management, London, Springer, 2011.
-      Scheb, John M; Scheb, John M, Criminal Law and Procedure, Belmont, CA, Wadsworth Cengage Learning, 2011.
-      Williams, Matthew, Virtually Criminal, London, Routledge, 2007.
-      Wiles, Jack; Reyes, Anthony, The Best Damn Cybercrime and Digital Forensics Book Period, Rockland, Mass, Syngress, 2007.