نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• فرید محسنی ¹
• حسام ابراهیم وند ²

¹ استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

² دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

شناسایی مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی از موضوعات بحث‌برانگیز حقوق جزا است. یکی از مهم‌ترین اشخاص حقوقی حزب است که مسئولیت کیفری آن از جوانب مختلف حائز اهمیت است. این مقاله ابتدا به تعریف، مفهوم و پیشینه حزب پرداخته و پس از تبیین شخصیت حقوقی احزاب و تعیین زمان تشکیل شخصیت حقوقی آن از لحاظ ثبوتی و اثباتی، شرایط قانونی برای فعالیت احزاب را بیان نموده است. ضرورت‌‌ شناسایی مسئولیت کیفری برای احزاب و مبانی و ارکان این نوع از مسئولیت از لحاظ نظری و قانونـی از جمله مطالـب این مقاله است. در این میان با تفکیک فعالیت‌های حزبی، راهکاری را برای نحوه‌ تعیین مسئولیت کیفری احزاب پیشنهاد گردیده است تا ابهامات و ایرادات قانـون مجازات اسلامی جدید در تبیین مسئولیت کیفری احـزاب مرتفع گـردد. قواعد حاکم بر جرایم حزبی، تمایز بین جرایم ارتکاب‌یافته از سوی افراد عادی و اشخاص حقوقی مانند احزاب سیاسی، فرق جرایـم حزبی با تخلفات حزبی، شناسایی شخـص مسئـول در جرایم حزبی، تلازم مجـازات شخص حقیقی به همـراه شخـص حقوقـی، مجـازات‌هایی ‌که در این خصوص قابلیـت اعمال دارنـد و نحـوه اعمـال این مجـازات‌ها نیز از مسائلی است که در این نوشتـار به آنها پرداختـه شده اسـت. در بین این سطور به مـوادی از «قانون نحـوه فعالیـت احزاب و گروه‌های سیاسی» اشاره و ضرورت بازبینی آن و مقدم شـدن رویکـرد حقوقـی بر سایر مقوله‌های سیاسی و غیره مورد تأکید قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

• حزب
• مسئولیت کیفری
• شخصیت حقوقی
• جرایم حزبی‌شده
• جرایم حزبی

عنوان مقاله [English]

Criminal Liability of Political Parties in Iranian Law

نویسندگان [English]

• farid mohseni ¹
• Hesam Ebrahimvand ²

¹

²

چکیده [English]

Identifying criminal liability for legal entities is one of controversial issues in criminal law. A party is considered as one of the most important legal entities whose criminal liability is important, from different aspects. The paper primarily defines concept and background of political parties; then, discusses legal conditions for activity of political parties, after explaining their legal personality and determining the time for formation of legal personality in substantive and affirmative terms. Necessity of identifying criminal liability for political parties, and also foundations of such kind of liability from theoretical and legal points of view are among those subjects discussed, in the paper. Meanwhile, making separation in activities pertaining to political parties, some strategies have been proposed to determine criminal liability for political parties; so that, uncertainties and objections to Islamic Penal Code in explaining criminal liability would be removed. Following subjects are among those issues dealt with here, in the paper: rules and regulations governing crimes performed by political parties, identification of responsible person in those crimes pertaining to political parties, correlation between penalties imposed on real person along with legal entity, those penalties imposable in this respect, and the way these penalties are imposed. Also, references have been made to some articles of the “Law on Activities of Political Parties and Political Groups”; while, making emphasis on necessity of its review and prioritizing legal approach over other political categories, etc.

کلیدواژه‌ها [English]

• Criminal Liability
• Legal Entity
• Crimes Committed By Political Parties
• Crimes Pertaining To Political Parties