نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دکتری حقوق خصوصی، استادیار دانشگاه شهر کرد

چکیده

قانون متروک، قانونی است که با وجود قابلیت و امکان اجرا، در دادگاه‌ها و دیگر نهادهای مجری قانون به آن عمل نمی‌شود. از این رو، معیار ترک قانون، عدم اجرای آن توسط نهادهای رسمی و مجری قانون است. پس باید این مفهوم را از مفاهیم مشابه پیراست: گاه قانون‌گذار اجرای قانون معینی را بنا به دلایلی به طور موقت موقوف می‌کند. چنین قانونی متروک نیست، بلکه اجرای آن معلق مانده است. هم‌چنین ممکن است قانونی موضوع و محلی برای اجرا نداشته باشد و به همین علت اجرای آن معطل بماند؛ همچنان که قانونی که مردم از آن سرپیچی می‌کنند، متروک نیست؛ به شرطی که دادگاه‌ها از اعمال قانون بر متخلفان چشم‌پوشی ننمایند. زیرا، رفتارهای ناقض قانون که گاه در جامعه شیوع می‌یابد، موجد عرف به معنای حقیقی کلمه نیست.به عبارت دیگر، رواج تخلف عمومی از قانون اگرچه از شأن و منزلت قانون می‌کاهد، اما سبب متروک ماندن قانون نمی‌شود. در فرض بی‌اعتنایی افراد عادی به قانون، نقض قانون محقق است، نه ترک آن. به هر حال ترک قانون، برخلاف نسخ آن، موجب بی‌اعتباری قانون نمی‌شود؛ زیرا نسخ یا لغو قانون تنها از سوی قانون‌گذار ممکن است؛ همچنان‌که وضع یا تصویب قانون در اختیار اوست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Abandoned Act: Fundamentals, Concepts & Examples

نویسنده [English]

  • Eghbalali Mirzaei

چکیده [English]

The abandoned law is a law which is not come into force in courts and other executive bodies, regarding the capability and possibility of the enforcement. Hence, the law abandoning criteria is failure in executing the same by official authorities and law enforcement bodies. Therefore, we should separate such concept from the similar ones. Occasionally, the legislator shall temporarily cease the enforcement of a certain law for any reason. Such law is not obsolete, but also the execution thereof has remained as suspended. Also, a law may not be enforced for not having any subject and credit and its execution is suspended. If a law is disobeyed by the people, it shall not be obsolete, provided that the courts shall not forbear from applying the law in respect of the offenders. Because, the law violating behaviors which, from time to time, prevail in the society do not have the customary cause in real concept.  In other words, the prevalence of public violation from a law shall not cause to remain it obsolete, although the dignity of the law is diminished. If the ordinary people makes indifferent to the law, the breach of law is achieved not its abandoning. Notwithstanding, the law abandoning, contrary to its abrogation, shall not cause to invalidate the law, because only the legislator can abrogate or annul the law, as he makes or enacts a law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • custom
  • Law Source
  • Law Execution Abandoning
  • Law Annulment
  • Law Silence
  • Law Enforcement Suspension
1- آرنت، هانا، انقلاب، مترجم: عزت‌الله فولادوند، چاپ دوم، خوارزمی، 1377.
2- ابن حزم، ابو محمدعلی، الاحکام فی اصول الاحکام، تصحیح: احمد محمد شاکر، مطبعه السعاده، مصر، 1346هـ.ق.
3- ابوالحمد، عبدالحمید، «مسأله سلسله مراتب قوانین در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران: چرا قانونی بر قانون دیگر برتر است؟»، مجله‌ی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره‌ی 22، 1360.
4- بازگیر، یدالله، تشریفات دادرسی در آراء دیوان عالی کشور؛ صلاحیت و احکام راجع به آن، تهران، فردوسی، 1381.
5- جعفری لنگرودی، محمدجعفر، حقوق اموال، تهران، گنج دانش، 1355.
6- جعفری لنگرودی، محمدجعفر، دایره‌المعارف حقوق مدنی و تجارت، تهران، بنیاد استاد، 1357.
7- جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد پنجم، تهران، گنج دانش، 1378.
8- جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مقدمه عمومی علم حقوق، تهران، گنج دانش، 1369.
9- جعفری‌تبار، حسن، مسؤولیت مدنی سازندگان و فروشندگان کالا، تهران، دادگستر، 1375.
10- جناتی، محمدابراهیم، منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، کیهان، 1370.
11- خسروی، علی، «حق زارعانه از منظر منابع حقوق ایران»، فصل‌نامه‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهرکرد؛ ویژه‌نامه‌ی حقوق، سال سوم، شماره‌‌های10 و11، پاییز و زمستان،1387.
12- داوید، رنه، نظام‌های بزرگ حقوقی معاصر، مترجم: سیدحسین صفایی، محمد آشوری و عزت‌الله عراقی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1364.
13- رحیم، محمدحسین بن محمد، فصول الغرویه فی اصول الفقهیه، چاپ سنگی، بی‌تا.
14- زرکشی، بدرالدین محمد، البرهان فی علوم القرآن، جلد دوم، تحقیق: یوسف عبدالرحمن 16. المرعشی، دارالمعرفه، بیروت، 1990.
15- سیوطی، جلال‌الدین عبدالرحمن، الاتقان فی علوم القرآن، جلد دوم، تحقیق: فواز احمد زمرلی، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ دوم، 1421 هـ.ق.
16- شهیدی، مهدی، حقوق مدنی، اصول قراردادها و تعهدات، جلد دوم، تهران، مجد، چاپ نخست، 1381.
17- صانعی، پرویز، حقوق و اجتماع: رابطه‌‌ حقوق با عوامل اجتماعی و روانی، تهران، طرح نو، 1382.
18- کاتوزیان، ناصر، فلسفه‌ی حقوق، جلد نخست، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1377.
19- کاتوزیان، ناصر، فلسفه‌ی حقوق، جلد دوم، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1377.
20- کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، جلد سوم، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1379.
21- کاتوزیان، ناصر، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1382.
22- مالوری، فیلیپ، اندیشه‌های حقوقی، مترجم: مرتضی کلانتریان، تهران، آگه، 1382.
23- معاونت آموزش دادگستری استان تهران، مجموعه دیدگاه‌های قضایی قضات دادگستری استان تهران، تهران، انتشارات فردوسی، 1382.
24- معرفت، محمد هادی، علوم قرآنی، تهران، سمت، 1379.
25- معرفت، محمدهادی، قرآن و علوم بشری، مجله‌ی کانون وکلا، تهران، کانون وکلای دادگستری مرکز، شماره‌‌ی 10، شماره‌ی پیاپی (165-164)، دوره‌ی جدید، 1375.
26- مکارم شیرازی، ناصر، با همکاری جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامی، 1383.
27- موسوی بجنوردی، محمد، نقش زمان و مکان در تغییر احکام، مجله‌‌ی کانون وکلا، تهران، کانون وکلای دادگستری مرکز، شماره‌ی 10، شماره‌ی پیاپی 165-164، دوره‌ی جدید، 1375.
28- نوربها، رضا، قانونی در عزلت، مجله‌ی تحقیقات حقوقی، دانشکده‌ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی، شماره‌های 30 و 29.
29- هاشمی، محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، حاکمیت و نهادهای سیاسی، جلد دوم، تهران، میزان، 1382.
30- هایک، فریدریش فون، قانون، قانون‌گذاری و آزادی، برگردان: مهشید معیری و موسی غنی‌نژاد، تهران، طرح نو، 1380.
31- هدایت‌نیا، فرج‌الله، «بررسی آثار بخش‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌های مسؤولان قضایی در قوانین خانواده»، مجله‌ی فقه و حقوق،سال نخست، 1383.
32- واحدی، قدرت‌الله، مقدمه علم حقوق، تهران، گنج دانش، 1382.
33- Burton, John , The  Sources  of  Islamic Law: Islamic  Theories  of  Abrogation, Edinburg  University  Press, 1990.
34- Carbonnier, Jean, Droit civil; Introduction, Paris, 1992.
35- Cross, R. and  Harris, J.w, Precedent  in  English  Law, Oxford U. Press, 1991.
36- Dalloz, EncycloPedie Juridique, Prepertoire  de  Droit  Civil, Tome IV, Paris, 1973.
37- Hart, H . L.A, The  Concept  of  Law, Second  Edition, Oxford. U. Press, 1997.
38- kemp, Allen, Carleton, Law in the Making, Oxford, U. Press, 1960.
39- Marty, G. and  Raynaud P, Drait Civil, T. 1: Introduction  General, Sirey, 1972.
40- Mcleod, Ian, Legal  Method, Macmillan  Press, London, 1999.
41- Merl, Roger  and  Vitu, Andre, Traite de  Droit  Criminel, V.1, Paris, 1973.
42- Raz, Joseph, The  Concept  of  a  Legal  System, Oxford, 1977.
43- Riddall, J. G, Jurisprudence, Butterworths, London, 1991.
44- Weill, Allex, Droit Civil: Introduction General, Paris, 1992.