نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

قاضی دادگستری، دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

حبس مندرج در مادۀ 3 قانون نحوۀ اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 15/7/1393 مجلس شورای اسلامی و 23/3/1394 مجمع تشخیص مصلحت نظام، یکی از طرق استیفاء حق است و ماهیتی همانند مجازات ندارد؛ اما علاوه بر درخواست محکوم‌له و قبول دادگاه، نیازمند حصول شرایطی خارج از حدود اختیار دادگاه و محکوم‌له است و اختیار آنان مطلق نیست. به‌علاوه، حبس مذکور فاقد مدت مشخص و امری است استثنائی و در صورت شک باید اصل را بر اجرای قواعد عمومی مندرج در قانون اجرای احکام مدنی دانست. شناسایی ماهیت عسر نیازمند شناسایی نوع تقابل آن با یسر است. تقابل بین عسر و یسر از نوع تقابل عدم و ملکه می‌باشد. اما تعریف قانون‌گذار در مادۀ 6 قانون و تبصرۀ آن و همچنین پذیرش اعسار به‌نحو تقسیط در مادۀ 11 قانون، بیانگر عدم نگرش واحد قانون‌گذار به ماهیت عسر است. به‌علاوه، این ماده هم‌سویی با شیوۀ طرح دعوی اعسار یا ملائت در مادۀ 7 ندارد و مادۀ اخیر نیز دارای شرایطی برای اثبات اعسار است که قابل انتقاد می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis and criticizing of the nature of the imprisonment, insolvency and theirs procedure with a view to the Implementation of Financial Convictions Act

نویسنده [English]

  • Amirhossein Alizadeh

چکیده [English]

According to the law on the Implementation of Financial Convictions, approved by the Islamic Consultative Assembly on 15/7/1393 and the Expediency Council on 23/3/1394 imprisonment is one way to achieve financial right, but in addition to the request of plaintiff and adoption of the court, it is necessary extra conditions. Authority of the court and plaintiff is not absolute. In addition, it is exceptional and In case of doubt, the general principle rules should be applied.In addition, the term of imprisonment is not specified. Identifying the nature of insolvence requires identifying type of confrontation to wealthy that is confrontation between inexistence and potency.However the definition of the legislator in article 6 and its note, as well as the admission for installment in Article 11, indicates that the legislature does not have same attitude .Moreover this article does not comply with the petition for insolvency or wealthy in Article 7 and the recent article also has conditions for proof of insolvency that is criticized.

کلیدواژه‌ها [English]

  • conviction
  • imprisonment
  • insolvency
  • proof
  • فارسی

    • امامى، سیدحسن، (1377)، حقوق مدنى، ج‌ششم، تهران: انتشارات اسلامیة.
    • حائری یزدی، مهدی (1384)، علم کلی، چ پنجم، تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
    • حائری یزدی، مهدی (1384)، کاوش‌های عقل عملی فلسفه اخلاق، چ دوم، تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
    • متین، احمد (1387)، مجموعه رویه قضایی، چ‌اول،، تهران: آثار اندیشه.

    عربی

    • اردبیلى، احمد بن محمد (1403ق)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج نهم، چ اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    • اسدى حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر (1414ق)، تذکرة الفقهاء، ج چهاردهم، چ اول، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
    • اصفهانى، محمد باقر بن محمد تقى (1404ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، ج نوزدهم، چ دوم، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
    • اصفهانى، محمد تقى (1406ق)، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ج ششم، چ دوم، قم: مؤسسه فرهنگى اسلامى کوشانپور.
    • آشتیانى، میرزا محمد حسن بن جعفر (1425ق)، کتاب القضاء، ج اول، چ اول، قم: انتشارات زهیرکنگره علامه آشتیانى قدس سره.
    • تمیمى مغربى، ابو حنیفه نعمان بن محمد (1385ق)، دعائم الإسلام، ج دوم، چ دوم، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
    • حلّى، ابن ادریس محمد بن منصور بن احمد (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، ج‌دوم، چ‌دوم، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    • حلّى، نجم الدین جعفر بن حسن (1408ق)، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج دوم و چهارم، چ دوم، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
    • خوانسارى، سید احمد بن یوسف، (1405ق)، جامع المدارک فی شرح مختصر النافع، ج‌ششم، چ‌دوم، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
    • رشتى گیلانى، میرزا حبیب الله (1401ق)، کتاب القضاء، ج‌اول، چ‌اول، قم: دار القرآن الکریم.
    • سبزوارى، سید عبد الأعلى (1413ق)، مهذّب الأحکام، ج‌ بیست و هفتم، چ‌ چهارم، قم: مؤسسه المنار.
    • طباطبایى یزدى، سید محمد کاظم (1414ق)، تکملة العروة الوثقى، ج‌دوم، چ اول، قم: کتابفروشى داورى.
    • طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن (1387ق)، المبسوط فی فقه الإمامیة، ج دوم و چهارم، چ سوم، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
    • طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن (1400ق)، النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوى، در یک جلد، چ دوم، بیروت: دارالکتاب العربی.
    • طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن (1414ق)، الأمالی، در یک جلد، چ اول، قم: دارالثقافة.
    • طوسى، محمد بن على بن حمزه (1408ق)، الوسیلة إلى نیل الفضیلة، یک جلد، چ اول، قم: انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى.
    • عاملى، زین الدین بن على (1410ق)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (المحشّى - کلانتر)، ج‌چهارم، چ اول، قم: کتابفروشى داورى.
    • عاملى، زین الدین بن على (1413ق)، مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الإسلام، ج‌چهارم و سیزدهم، چ‌اول، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
    • عاملى، محمد بن حسن (1409ق)، وسائل‌الشیعة، ج‌ هیجدهم، چ اول، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
    • عاملى، محمد بن مکى (بی‌تا)، القواعد و الفوائد، ج‌دوم، چ‌اول، قم: کتابفروشى مفید.
    • غروى نائینى، میرزا محمد حسین (1413ق)، المکاسب و البیع، ج‌اول، چ‌اول، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    • کزازى عراقى، آقا ضیاء الدین على (1421ق)، کتاب القضاء (تقریرات للنجم‌آبادی)، در یک جلد، چ‌اول، قم: انتشارات مؤسسه معارف اسلامى امام رضا علیه السلام.
    • کزازى عراقى، آقا ضیاء الدین على (بی‌تا)، کتاب القضاء، در یک جلد، چ‌اول، قم: چاپخانه مهر.
    • کلینى، ابو جعفر محمد بن یعقوب (1407ق)، الکافی، ج پنجم، چ چهارم، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
    • نجفى، محمد حسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، ج بیست و پنجم و چهلم، چ هفتم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
    • نراقى، احمد بن محمد مهدى (1415ق)، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، ج هفدهم، چ اول، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.

    سایت

    • http://www.dotic.ir/News/View/2002