نوع مقاله : پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه حقوق تجارت بین‌الملل و حقوق مالکیت فکری و فضای مجازی دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی
2 قاضی دادگستری، دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
حق بر شهرت یا تصویر تجاری ورزشی حقی است که به‌موجب آن ورزش‌کار، اختیار بهره‌برداری انحصاری از شهرت، تصویر تجاری و هویت خود را دارد و می‌تواند به دیگران نیز مجوز بهره‌برداری از آن را اعطا کند و از سویی مانع استفادۀ غیر‌مجاز دیگران از این حق گردد. این مقاله می‌کوشد تا با روشی توصیفی و تحلیلی، با مطالعه در موازین بنیادین و رهیافت‌های سایر نظام‌های حقوقی، ضمن بررسی روند شکل‌گیری و به رسمیت شناخته‌شدن این حق برای ورزش‌کاران، دلایل وجودی و توجیهی آن و راهکارهای حمایت از آن در مقابل ناقضان این نهاد حقوقی را تحلیل نماید. در برخی نظام‌ها حق بر تصویر به‌عنوان یک حق مستقل به رسمیت شناخته شده و ارزش تجاری منضم به هویت ورزش‌کاران، با وجود برخی استثنائات، به‌لحاظ حقوقی تحت حمایت است. ثبت تصاویر به‌عنوان علامت تجاری، استفاده از ظرفیت‌های دعاوی پسینگ‌آف، بهره‌گیری از نظام اسرار تجاری و دعاوی تضعیف شهرت تجاری، به مدد ورزش‌کاران آمده‌اند تا حقوق خود در این حیطه را تضمین کنند. در حقوق ایران اگرچه وجود برخی مقررات پرابهام و ناقص در کنار قواعد عام، از جمله لزوم حمایت از حقوق ناظر به شخصیت افراد و موازین کلی مسئولیت مدنی تا حدود کمی می‌توانند راهگشا باشند، نتایج این نوشتار حاکی از معضلات جدی و ناکارآمدی و نامشخص‌بودن مقررات و ادبیات حقوقی ایران درخصوص حمایت کارآمد از حقوق ورزش‌کاران نسبت به شهرت و تصاویر خود است که ضرورت بهره‌گیری از قواعد تثبیت‌شده در این زمینه برای جبران خلأهای موجود و برطرف‌ساختن کاستی‌ها را عیان می‌سازد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
A Comparative analysis on Legal Protection of Sport Publicity or Image Right
نویسندگان [English]
- Ebrahim Rahbari 1
- Hassan Lajmorak 2
1 .
2 Shahid headshot university. Law faculty
چکیده [English]
Sport publicity or image right is a right by which athlete finds exclusive right in exploiting his publicity, image, personality and identity and can grant others the permission to use them and on the other hand, prevent the unauthorized use of this right by others. Having regarded the approaches of leading legal systems in such field, this article analyses the process of formation and recognition of this right for athletes and examines the reasons for its existence and its justifications and solutions against who infringe this legal right. In some legal systems, image right has been recognized as an independent right and commercial value attached to the identity of athletes, regarding some exceptions, is legally under protection. Registration of images as trademarks, exploiting the potentials of passing off actions and trade secrets system as well as dilutions actions, help athletes supporting their rights in such field. Although In Iranian law the existence of some obscure regulations beside some general rules such as the necessity of protection the rights relating to the personality and civil responsibilities may solve some problems but the results of this paper indicate the ambiguity and in efficiency of Iranian's existing regulations and legal literature regarding the effective protection of athletes' rights to their publicity and images, which necessitate employing the established rules in this domain in order to fill the gaps and correct the legal deficiencies.
کلیدواژه‌ها [English]
- Publicity right
- Image right
- Trademark
- Intellectual property rights
- Sport law
فارسی
- بادینی، حسن(1391)، «بررسی تطبیقی مسئولیت مدنی ناشی از رقابت نامشروع تجاری»، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 42، شماره 4، زمستان.
- بابائی، المیرا (1393)، علامت تجاری و ضمانت‌اجرای مدنی، چاپ اول، تهران: انتشارات مجد.
- بهروش، رسول (1393)، «بازگشت ستاره‌ها به شهر»، روزنامه دنیای اقتصاد، شماره خبر 822322؛ قابل دسترس در:
http://www.donya-e-eqtesad.com/news/822272/#ixzz3hY6VNy59
- جعفرزاده، میرقاسم (1385)، «مبانی فقهی مشروعیت حقوق فکری»، مجله تخصصی الهیات و حقوق، شماره 19.
- جعفری، فیض‌الله و مختاری مهرناز (1395)، «مطالعه تطبیقی ماهیت حقوق تصویری ستارگان در تبلیغات تجاری»، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 7، شماره 2، پاییز و زمستان.
- رهبری، ابراهیم و لجم اورک، حسن (1395)، «تحلیلی بر ابعاد ویژۀ لیسانس علائم تجاری در ورزش»، مجله حقوق خصوصی، دوره5، شماره 1، بهار و تابستان.
- صفایی، سید حسین و قاسم‌زاده، سید مرتضی (1387)، حقوق مدنی، اشخاص و محجورین، چاپ چهاردهم، تهران: انتشارات سمت.
- صمدی، اعظم، (1387)، جایگاه تجارت شخصیت‌ها در حقوق مالکیت فکری، پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد، رشته حقوق مالکیت فکری، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
- حکمت نیا، محمود و خوش نویس، امرالله (1388)، «مصادیق حقوق مالکیت فکری در صنعت ورزش»، حقوق اسلامی، شماره 23، زمستان.
انگلیسی
- Badenhausen, Kurt (2017), Ronaldo Generates $176 Million In Value for His Sponsors on Social Media, Available at:
https://www.forbes.com/sites/kurtbadenhausen/2016/06/08/ronaldo-generates-176-million-in-value-for-his-sponsors-on-social-media/#561e1c372348; Last visited, 25/8/2019.
- Baker, Robert & Esherick, Craig (2013), Fundamentals of Sport Management, Uman Kinetics, USA.
- Blackshaw, Ian (2005), “Protecting Sports Image Right s in Europe”, Business Law International, V. 6, N. 2.
- Bogusz, Barbara et al (2007), The Regulation of Sport in the European Union, Edward Elgar Publishing, UK.
- Boyes, Simon (2015), “Legal protection of athletes’ image rights in the United Kingdom”, Int Sports Law J, March.
- Brookman, Adam (2014), Trademark Law, Aspen Publishers Online, USA.
- Czarnota, Paul (2012), “The Right of Publicity In New York And California: A Critical Analysis”, Villanova Sports & Ent. Law Journal, Vol. 19.
- Chanavat, Nicolas et al (2017), Routledge Handbook of Football Marketing, Taylor & Francis, UK.
- Coors, Corinna (2015), “Are Sports Image Rights Assets? A legal, Economic and Tax Perspective”, Int Sports Law J, February.
- Davis, Jennifer (2012), Intellectual property law, Oxford University Press, UK.
- Davis, John & Hilbert, Jessica (2013), Sports Marketing: Creating Long Term Value, Edward Elgar Publishing, USA.
- Drinkwater, W (2014), “Personality Beyond Borders: The Case For A Federal Right OF Publicity”, Mississippi Sports Law Review, Vol. 3:1.
- Irwin, Richard et al (2008), Sport Promotion and Sales Management, Human Kinetics, USA.
- Kalamadi, Sharada (2012),” Intellectual Property and the Business of Sports Management”, Journal of Intellectual Property Rights, Vol 17.
- Konsky, Sarah (2005), “Publicity Dilution: A proposal for protecting publicity rights”, Santa Clara Computer & High Tech. L.J. Vol. 21, 2005L.J. Vol. 21.
- Levinson, Holly (1997), “IMAGE IS EVERYTHING... But Not When It Comes to A Right of Publicity Infringment”, Entertainment & Ssports Law Review, Vol. 14:83.
- McCarthy, Thomas & Anderson, Paul (2001), “Protection of the Athlete s Identity: The Right of Publicity, Endorsements, and Domain Names”, Marquette Sports Law Review, Vol. 1.
- Miller, Kristi & Schoepfer, L (2017), Legal Aspects of Sports, Jones & Bartlett Learning, USA.
- Nafziger, James & Ross, Stephen (2011), Handbook on International Sports Law, Edward Elgar Publishing, UK.
- Neumeyer, Vicki (1990), “The Right of Publicity and its Descendibility”, MIAMi ENT. & SPORTS L. REV, Vol. 7.
- Pedersen, Paul et al (2016), Strategic Sport Communication, Human Kinetics, USA.
- Reichard, Jeffrey M & Sneed, Sam (2009), “The Famous Marks Doctrine: A Call for American Courts to Grant Trademark Rights to Famous Foreign Marks”, Wake Forest Intellectual Property Law Journal, Volume 9, Number 1.
- Roberts, Gary (2005), Sports Law, Aspen Publishers, USA.
- Scott, Tim (2015), Ben Hogan: The Myths Everyone Knows, the Man No One Knew, Triumph Books, USA.
- Sharp, Linda (2017), Sport Law: A Managerial Approach, Taylor & Francis, UK.
- Spengler, John et al (2016), Introduction to Sport Law with Case Studies in Sport Law, Human Kinetics, USA.
- Thornton, Patrick et al (2011), Sports Ethics for Sports Management Professionals, Jones & Bartlett Publishers, USA.
- Wall, Anne (1996), “Sports Marketing and the Law: Protecting Proprietary Interests in Sports Entertainment Events”, Marq. Sports L. J. Vol. 7.
)