نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی گروه حقوق دانشگاه دامغان

2 کارشناس ارشد مبارزه با جرایم سایبری پلیس فتا

چکیده

بزهکاری سایبری از پویایی خیره­کننده­ای برخوردار است. رفتار­های مجرمانه در این نوع بزهکاری متنوع و پویا هستند؛ برخی ازآنها کاملاً نو و برخی دیگر همان جرایم متداولی هستند که در بستر سامانه و شبکه­های اطلاعاتی به شکلی دیگر ارتکاب پیدا می‌کنند. در گونه­شناسی جرایم سایبری از معیار­های مختلفی چون نقش سامانه و شبکه‌های اطلاعاتی در پیدایش و گسترش جرایم (به عنوان پشتوانه و یا وسیله ارتکاب جرم)، موضوع و محتوای جرایم سایبری و یا تلفیقی از این معیار­ها استفاده می­شود. با توجه به این معیار­ها و نیز با تکیه بر قانون جرایم رایانه­ای مصوب 1388، نویسندگان این مقاله نخست به تبیین دو گونه‌شناسی از جرایم سایبری می­پردازند و سپس وضعیت بزهکاری سایبری در کشور ایران، بر اساس آمار ارائه شده توسطپلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) برای سال­های 1391 تا 1395 را بررسی می­کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Cybercrime in Iranian Criminal Law: Typology and Statistical Data Review

نویسندگان [English]

  • Rohadin Kordalivand 1
  • Mohammad Mirzaei 2

1

2

چکیده [English]

The cybercrime possesses a great capacity to metamorphosis. This criminality encompasses a wide range of activities, some of them are totally new, other are old and they find a new field of practice with the system and the computer networks. The classification of these offenses contributes to a better understanding of their nature and their modality. Several criteria make it possible to classify these offenses: the system's role and the computer networks in the offenses making as a means or as a support; the aim and the content of these offenses and the combination of these criteria. In this article, we classify offenses provided by law about cybercrime according to the following criteria: the period of emergence of criminalization and the content of these offenses. In the last part of this article we review the data provided by the Iranian cyber-police (FATA) from statistics concerning cybercrime committed between 2012 and 2016.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Typology
  • Illegal Acces
  • Child Pornography
  • Ransomware Attack
  • Data Interference
-         جاویدنیا، جواد، جرایم تجارت الکترونیکی (جرایم رایانه ­ای در بستر تجارت الکترونیکی)، انتشارات خرسندی، 1391.
-         حاجی ده آبادی، احمد؛ سلیمی، احسان، «اصول جرم­انگاری در فضای سایبر (با رویکردی انتقادی به قانون جرائم رایانه­ای)»، فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره 80، 1393.
-         خرم­ آبادی، عبدالصمد، «تاریخچه، تعریف و طبقه بندی جرم­ های رایانه‌ای»، در: مجموعه مقالات همایش بررسی جنبه های حقوقی فناوری اطلاعات، معاونت حقوقی و توسعه قضایی، انتشارات سلسبیل، 1384.
-         داوری دولت ­آبادی، مجید، امنیت در پایگاه­ های داده، انتشارات پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ناجا (فتا)، 1392.
-         رهامی، محسن؛ پرویزی، سیروس، «جاسوسی رایانه ­ای در حقوق ایران و وضعیت بین­­ المللی آن»، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 3، سال 1391.
-         زیبر، اولریش، جرایم رایانه­ ای، چاپ دوم، ترجمه محمدعلی نوری و دیگران، تهران، گنج دانش، 1390.
-         صادقیان، داود، «کالبدشناسی جرائم سایبری در ایران»، دادرسی، شماره 88، 1390.
-         عباسی کلیمانی، عاطفه؛ اکبری، عاطفه، جرایم سایبری، تهران انتشارات مجد، 1394.
-         عالی ­پور، حسن، حقوق کیفری فناوری اطلاعات، چاپ چهارم، معاونت حقوقی و توسعه­ قضایی قوه قضاییه، مرکز مطالعات توسعه قضایی، 1395.
-         فراهانی، امیرحسین، کنوانسیون جرایم سایبر و پروتکل الحاقی آن، انتشارات خرسندی، 1395.
-         قناد، فاطمه، «کلاهبرداری الکترونیکی در بستر فناوری­ های اطلاعات و ارتباطات»، فصلنامه پژوهش حقوق و سیاست، شماره 25.
-         میرمحمد صادقی، حسین؛ شایگان، محمدرسول، «بررسی تطبیقی کلاهبرداری سنتی و رایانه ­ای و مجازات‌های آن در نظام حقوقی ایران»، دیدگاه­ های حقوق قضایی، شماره 51 و 52، 1389.
-         یاسمی ­نژاد، عرفان؛ آزادی سرابله، اکرم، مبانی امنیت در اینترنت، انتشارات پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ناجا (فتا)، 1392.
-       Cazki, M., Combattre la cybercriminalité, édition de Saint Amans, Perpignan, 2009.
-       Chopin, F., «Cybercriminalité», Répertoire de droit pénal et de procédure pénale, Dalloz, 2017.
-       Leman-Langlois, S., «Le crime comme moyen de contrôle du cyberspace commercial», Criminologie, 39,9 (1), 2006.
-       Kim-Kwang, R. C., «Organised crime groups in cyberspace: a typology.», Trends Organ Crim, n°11, 2008.
-       Manky, D., «Cybercrime As A Service: A very Modern Business.», Computer Fraud & Security, n°6, 2008.
-       Rouiai, A. «La piraterie moderne, d’une mer à l’autre», Carto, n°41, 2017.
-       Savatier, R., Les métamorphoses économiques et sociales du droit privé d’aujourd’hui, Dalloz, 1959.
-       Wall, D.S. «The internet as a conduit for criminal activity», in: Pattavina, A. (Ed.), Information technologie and Criminal Justice System, Thousand Oaks, CA: Sage publication, 2005/2015.