نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق خصوصی.واحد مرودشت.دانشگاه آزاد اسلامی ،قاضی دادگستری

چکیده

در کلیه معاملاتی که شخصی به وکالت از دیگری مالی را منتقل می‌کند، بر مبنای ماده 667 قانون مدنی باید مصلحت موکل خود را رعایت کند. درعقود معوض و مغابنی وکیل در راستای تامین مصلحت موکل خویش، باید تعادل در عوضین را رعایت کند. معیار رعایت مصلحت در این خصوص انتقال به ثمن عرفی است؛ که اصطلاحاً به آن «ثمن المثل» می‌گویند. این موضوع از دو منظر قابل توجه است، اول: از حیث شیوه وکالت اعطایی ،زیرا وکالت ممکن است؛ «خاص» ، «مطلق» و «عام» باشد. در وکالت خاص ،حدود اختیار وکیل از حیث ثمن مشخص است؛ اما در دو شکل دیگر رعایت مصلحت موکل ضروری است. دوم: ازحیث ضمانت اجرای عدم رعایت مصلحت در انتقال مال از سوی وکیل است .گاهی انتقال بدون رعایت مصلحت موکل صرفا موجب مسئولیت وکیل است، اما گاه باالاخص وقتی سوء‌نیتی وجود داشته باشد، عقد غیر نافذ است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Disregarding Interest in Transfer of Property by an Agent

نویسنده [English]

  • Abas Zamani

چکیده [English]

According to article 667 of Iranian civil code, all transactions in which an agent transfers an ownership on behalf of another, He must regard to interest of his principal measure of compliance of interest in respect of the transfer which is transferred to common price or reasonable consideration. This subject should be considered from two points of view: first, the Legal form of agency. Because it maybe conclude as “Limited”, “General” and “Public” forms; however, it should be noted that ,  In the first kind of agency, the agent cannot exceed of his authority, but in the other types he must regard interest of his principal. Second, consequence of disregard of interest in transfer of property by The Agent. Sometimes, the transfer which is disregarded principal interest by his agent is the only lead to liability of him. Moreover, the contract will be voidable when he has been abusing his power.

کلیدواژه‌ها [English]

  • agent
  • Interest
  • Reasonable Consideration
  • Transfer
-      امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، جلد دوم، چاپ ششم، تهران، کتابفروشی اسلامیه، 1370.
-       انصاری، مهدی، تحلیل اقتصادی حقوق قراردادها، چاپ اول، تهران انتشارات جاودانه جنگل، 1390.
-       جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مجموعه محشی– قانون مدنی، چاپ سوم، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1387.
-      خندانی، سید پدرام، و محمد خاکباز، «تفسیر نظریه عدالت معاوضی در قلمرو قراردادها»، نشریه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال 5، شماره 8، بهار و تابستان 92.
-       سلطان احمدی، جلال، تأثیر عرف در تفسیر قراردادها ،چاپ اول، تهران، نشر جنگل، 1380.
-       عابدیان، میرحسین، و دیگران، در تکاپوی عدالت، چاپ اول، تهران، نشر میزان، 1388.
-       قاسم‌زاده، سیدمرتضی، اصول قراردادها و تعهدات، چاپ چهارم، تهران، نشر دادگستر، 1386.
-       کاتوزیان، ناصر، عقود معین 4، حقوق مدنی، چاپ پنجم، تهران، شرکت  انتشار، 1385.
-       ــــــــــــــــ، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، چاپ پنجم، تهران، نشر دادگستر، 1380.
-       محقق داماد، سیدمصطفی و دیگران، حقوق قراردادها در فقه امامیه، جلد اول، چاپ اول، تهران، نشر سمت، 1379.
-       مرتضوی، عبدالحمید، حقوق تعهدات – تعهد به وسیله و به نتیجه، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل. 
-       معین، محمد، فرهنگ فارسی، جلد سوم، چاپ هفدهم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1380.
-       ابن منظور، جمال الدین بن محمد بن مکرم، لسان‌العرب، جلد 2، چاپ سوم، بیروت، نشر دارصار، 1414 قمری.
-       انصاری، شیخ مرتضی، کتاب المکاسب، جلد4، چاپ سوم، قم، نشر دارالحکمه (علامه)، 1426 قمری.
-       خمینی، روح‌اله‌، تحریرالوسیله، جلدسوم، بدون نوبت چاپ، قم، دفترانتشارات اسلامی، بی تا.
-       سبزواری، محمد باقر بن محمد بن مومن، کفایه الاحکام، جلد اول، چاپ اول، قم، دفتر نشر اسلامی، 1423 قمری.
-       شبکی، تاج‌الدین عبدالوهاب، الاشباه و النظائر، جلد اول، چاپ اول، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1421 قمری.
-       شهید ثانی، زین الدین بن علی عاملی، حاشیه شرایع الاسلام،چاپ اول، قم، نشر دفتر تبلیغات اسلامی، 1422 قمری.
-       ــــــــــــــــــ، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، جلد 4، چاپ اول، قم، کتابفروشی داوری، 1410.
-       شهید اول، شمس الدین محمد بن مکی العاملی، لمعه الدمشقیه،چاپ اول، تهران، نشر مجد، 1385.
-       عاملی کرکی، محقق ثانی، علی ابن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، جلد 8، چاپ دوم، موسسه آل البیت (ع )، 1414 قمری.
-       عاملی، سید جواد بن محمد بن حسین، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه،جلد 21، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1429.
-       علامه حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسلامی، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، چاپ اول، قم، موسسه امام صادق (ع )، 1420 قمری.
-       ــــــــــــــــــ، قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام، جلد دوم، چاپ اول، قم، دفتر انتشارات اسلامی 1413 قمری.
-       مجاهد طباطبائی حائری، سید محمد، کتاب المناهیل، چاپ اول، قم، موسسه آل البیت (ع)، 1442 قمری.
-       نجفی، شیخ محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع اسلام، جلد 27، چاپ هفتم، دارالکتب اسلامی، 1394 قمری.