نگرشی بر جایگاه فقهی- حقوقی شرکت‌های هرمی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند

2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

یکی از رویکردهای مهم تجارت الکترونیک، بازاریابی و توزیع شبکه‏ای چندمرحله‏ای الکترونیک‏ است که منشأ تحولات عظیمی در امر انتقال سریع‏ کالاها و خدمات از مبدأ تولید به مقصد مصرف در یک‏ دنیای مجازی شده است. امروزه سیستم بازاریابی شبکه‏ای سنتی با توجه به ورود ابزارهای الکترونیک که هزینه‏های‏ توزیع کالا را به شدت کاهش و سرعت انتقال کالا را از تولید به مصرف افزایش می‏دهند، کارایی خود را از دست داده و شبکه‏های توزیع چند مرحله‏ای‏ الکترونیک به نحو شگفت‌انگیزی گسترش یافته‏اند. شرکت‌های هرمی در حقیقت شکل منحرف‌شده بازاریابی شبکه‌ای می‌باشند و با بازاریابی شبکه‌ای تفاوت دارند. هر دوی آنها معمولاً در قالب شرکت‌های خاصی فعالیت می‌کنند. شرکت‌های هرمی دارای انواع و اقسام گوناگونی هستند. طراحان‌ شرکت‌های هرمی برای جلوگیری از اشکالات حقوقی، آنها را در قالب قراردادهای خاصی طراحی و اجرا می‌کنند. به دلیل تنوع شرکت‌های هرمی، قراردادهای متنوع و مختلفی در آنها دیده می‌شود ولی اکثر شرکت‌های هرمی بر پایه «بیع جایگاه» استوار هستند. این شرکت‌ها دارای اشکالات جدی اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، فقهی و حقوقی هستند. در زمینه فقهی ـ حقوقی، اشکال «دارا شدن ناعادلانه» در مورد این شرکت‌ها مطرح شده است. همچنین می‌توان به وجود تدلیس و کلاهبرداری در آنها اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Review of the Legal and Jurisprudential Situation of Net Corporations

نویسندگان [English]

  • Ahmad Khosravi 1
  • Mojtaba Naghdi Nejad 2
چکیده [English]

One of the significant methods of E-trade is the E-multi level net marketing. These corporations cause to the huge evolution in the quick transmission of goods and services from production to consumption in cyber space. Today the classic net marketing is no common anymore and instead, the E-multi level net marketing has been promoted, because it has low costs and high benefits. In fact net corporations are illegal form of net marketing. Both of them work in a particular form. Net corporations are in various types. There are many legal, social, cultural and economical problems in these corporations. Particularly unfair possession and fraud are very common in these corporations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Net Corporations
  • Net Marketing
  • Trade Center
  • Unfair Possession
  • fraud

مراجع

-     امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد 1، کتابفروشی اسلامیه، چاپ ششم، 1371.
-     حسینی، سید محمدرضا، قانون مجازات اسلامی در رویه قضایی، مجد، 1382.
-   خیرخواه، طاهره؛ و مهدی ادیبان، نگاهی به آثار اجتماعی شرکت­های هرمی در ایران، دفتر مطالعات فرهنگی مرکز پژوهش­های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 7933، 1385.
-     رئیسیان، امیر، «شبحی به نام بازاریابی شبکه­ای»، مجله گفتمان حقوقی، شماره سوم و چهارم، 1382.
-     صاحب‌قدم، عاطفه؛ و جواد یوسفیان، معیارهای علمی برای ارزیابی شرکت­های هرمی و بازاریابی شبکه­ای، نشر دعوت، 1385.
-     طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، حاشیه مکاسب، جلد 2، چاپ سربی، قم، بی­نا، بی­تا.
-     عالی پور، حسن، «کلاهبرداری رایانه­ای»، مجله پژوهش­های حقوقی، شماره 6، 1383.
-     علیان‌نژاد دامغانی، ابوالقاسم، بازاریابی شبکه­ای یا کلاهبرداری مرموز، مدرسه امام علی بن ابی طالب، قم، 1387.
-     کاتوزیان، ناصر، حقوق مدنی (دوره عقود معین)، شرکت سهامی انتشار، چاپ هفتم، 1378.
-     کاتوزیان، ناصر، قانون مدنی در نظم حقوق کنونی، نشر میزان، چاپ هشتم، 1382.
-     کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی (اعمال حقوقی)، شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم، 1374.
-     کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، جلد 5، شرکت سهامی انتشار، چاپ سوم، 1380.
-     گلدوزیان، ایرج، حقوق جزای اختصاصی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دهم، 1383.
-     محمدی، ابوالحسن، قواعد فقه، نشر میزان، چاپ هشتم، 1385.
-     مراغه­ای، میرفتاح، العناوین، جلد 1، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، چاپ دوم، 1425 قمری.
-     مکارم شیرازی، ناصر و جمعی از نویسندگان، تفسیر نمونه، جلد 2، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوم، 1353.
-     موسویان، سیدعباس، «طعم تلخ گلدکوئیست»، مجله پرسمان، شماره 34، 1384.
-     میر محمد صادقی، حسین، جرایم علیه اموال و مالکیت، نشر میزان، چاپ بیست و سوم، 1388.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 تیر 1394
  • تاریخ پذیرش: 01 تیر 1394

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار