نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامیواحد چالوس

چکیده

بسـیاری از اصـطلاحات حقوق اروپایی و فقه اسلامی دارای اشتراک در الفاظ ‌اند؛ به‌گونه‌ای تصور می‌شود تفاوتی در ماهیت آن‌ها وجود ندارد، اما با بررسی دقیق این اصطلاحات و ماهیت آن‌ها می‌توان گفت هر یک از این اصطلاحات که مقتبس از مبانی خویش می‌باشد، دارای مفهومی متفاوت از اصطلاح به ظاهر مشابه است. از این جمله، «اصل برائت» در فقه اسلامی است که از مبانی خدامحورانه تأثیر پذیرفته است و مشترک لفظی آن در حقوق اروپایی، «فرض بی‌گناهی» می‌باشد که متأثر از مبانی فردمحورانه است. هر یک از این دو اصطلاح، قلمرو و کارکردهای متفاوتی دارند؛ این نوشتار تفاوت این دو اصطلاح را در موضوعات افراد مورد تکلیف، افراد در برگیرنده، نوع شکیات، قلمرو حق و امتیاز، مرجع وضع تکلیف و نتایج حاصله بررسی می‌نماید

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Nature of Innocence in Jurisprudence and Law

نویسندگان [English]

  • Ali Ghorbani
  • Jafar Movahedi

چکیده [English]

Most of the European and Islamic law terms seem to be similar in nature because of the similarities in their terms (expressions). But a closer and more careful look at these terms reveals that although they seem to be similar to each other, they have different meanings. Including these terms is the principle of innocence (asle baraat) in  feghh which is GOD-oriented whose correspondence in European law is the presumption of innocence which is due to the Western-oriented way of thinking. By careful investigation we will find that these terms each have different realms and functions in base and consequences including difference in subject, the people affected, the people included, the type of doubts, the realm off rights and bonuses, the person in charge of decision, and the results obtained. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Principle of Innocence(asle baraat)
  • Presumption of Innocence
  • Human Dignity
  • Equality of Arms
  • Rule of Dar
  • Rule of Ghalabe
قرآن کریم.
استوارت میل، جان، رساله درباره‌ آزادی، برگردان: جواد شیخ‌الاسلامی، تهران: مرکز انتشارات علمی فرهنگی، چاپ سوم، 1363.
اوزر، آتیلا، دولت در اندیشه غرب، برگردان: عباس باقری، تهران: فرزان، چاپ نخست، 1386.
آزمایش، علی، تقریرات درس حقوق کیفری عمومی، تهران: دانشکده‌ی حقوق دانشگاه تهران، 1377.
آشوری، محمد، تقریرات درس آیین دارسی کیفری، تهران: دانشکده‌ی حقوق دانشگاه تهران، 1378.
ترمذی، ابوعیسی محمدبن‌عیسی، سنن ترمذی، جلد دوم، تهران: المکتبه الإسلامیه، چاپ سوم، 1374.
تریگ، راجر، دیدگاه‌هایی درباره سرشت آدمی، برگردان: جمعی از مترجمان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ نخست، 1382.
جبعی عاملی، زین‌الدین بن‌علی، مسالک الأفهام الی تنقیح شرائع الإسلام، جلد دوم، قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه، 1268هـ .ق.
جعفری ‌لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش، چاپ ششم، 1372.
حرعاملی، محمدبن‌‌حسن، وسائل الشیعه، جلد هجدهم، تهران: المکتبه الإسلامیه، چاپ ششم، 1376.
دراج، بهزاد، اصل برائت، مبانی و آثار آن در امور کیفری، تهران: پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه بهشتی، 1379.
رحمدل، منصور، معکوس شدن بار اثبات در حقوق موضوعه ایران، تهران: پروژه‌ی تحقیقاتی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران،  1385.
رحیمی‌نژاد، اسماعیل، کرامت انسانی در حقوق کیفری، تهران: میزان، چاپ نخست، 1387.
سرمست‌بناب، باقر، اصل برائت در حقوق کیفری، تهران: دادگستر، چاپ نخست، 1387.
سیاح، احمد، فرهنگ بزرگ نوین، جلد نخست، تهران: کتاب فروشی اسلامی، چاپ نهم، 1303.
شمس ناتری، محمدابراهیم، اصل برائت و موارد عدول از آن در حقوق کیفری، علوم جنایی، تهران: سمت، چاپ نخست، 1383.
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی (پیشرفته)، جلد سوم، تهران: درّاک، چاپ پانزدهم، 1388.
فروغی، محمدعلی، سیر حکمت در اروپا، تهران: البرز، چاپ چهارم، 1383.
کاتوزیان، ناصر، فلسفه حقوق، جلد سوم، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ نخست، 1377.
گرجی، ابوالقاسم، مقالات حقوقی، جلد نخست، تهران: دانشگاه تهران، چاپ سوم، 1378.
لطفی خاچکی، سیروس، اصل برائت و اعمال آن در حقوق موضوعه کیفری ایران، تهران: پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، 1379.
محقق داماد، مصطفی، قواعد فقه بخش قضایی، تهران: علوم اسلامی، چاپ چهارم، 1387.
محمدی، ابوالحسن، قواعد فقه، تهران: میزان، چاپ نهم، 1385.
محمدی، ابوالحسن، مبانی استنباط حقوق اسلامی، تهران: دانشگاه تهران، چاپ دهم،  1377.
مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول و معظم ابحاثها، قم: الهادی، چاپ چهارم، 1376.
مظفر، محمدرضا، اصول فقه، جلد سوم، قم: حقوق اسلامی، چاپ دوم، 1387.
ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، تهران: نی، چاپ نخست، 1374.
Amos, J. Peaslee, Constitutions of Nations, Volume, Third edition, reprinted in Netherlands, 1974.
Campell, Henry, Black’s Law Dictionary, 6th, USA, West Publisher, 1991.
Guinchard, Andreg, Laqualite de Parite a Lintruction en Drorit (s-edersl) America net Francais, in Rev, Desciene Crimindleetde Droitpenal, Copare, No. 3, 1997.
Kant, Immanuel, Groundwork of the Metaphysic of Morals, Trans by H. J. Pato, London: Hutchinson, 1948.
Tadros, Victor; Tierney, Stephen, The Presumption of Innocence and The Human Rights Act, The Modern Law Review, Limited, Black Well Publishing, 2004.
www.faculty.ncwc.edultocon nor/410/410lect04.html
www.oupluk/booksites/content/019927051x/evidence-cho2.pdf.html