نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

استاد گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

چکیده

یکی از شرایط اختصاصی انعقاد قراردادهای الکترونیکی که در«قانون تجارت الکترونیکی» در زمرۀ حقوق مصرف‌کننده در نظر گرفته  شده حق فسخی 7 روزه برای مصرف‌کننده است. از طرف دیگر در قواعد حقوق داخلی برای انعقاد معاملات، اصل بر لزوم عقد است و مادۀ 396 ق.م به نحو خاص خیاراتی را برای حفظ حقوق طرفین معامله پذیرفته است. در این مقاله ضمن بررسی مفهوم و جایگاه خیار مجلس در قراردادهای الکترونیکی در مقایسه با عقود سنتی، به این نتیجه می رسیم که در باب خیار مجلس و ثبوت آن برای متعاملین، ارتباط معنوی و فکری متعاملین شرط است و نه حضور طرفین یا یکی از ایشان.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Meeting Option in Electronic Contracts

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Izadifard
  • Hossein Kaviar
  • Ali Hasanjani

چکیده [English]

Survey of meeting option in electronic contracts is one of The topics that rarely have been considered. In this paper, after examining the meeting option concept and its elements, we plan to survey this question whether the meeting option - in meaning of traditional sale - applies in electronic contracts? If the answer to this question is positive, undoubtedly there is meeting option for the transacting parties. This hypothesis is parallel with the discussion of the rights of consumers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Meeting Option
  • Electronic Contracts
  • Electronic Sale
  • Separation
  • Intellectual Relationship
فهرست منابع:
الف) فارسی
ـ امیری قائم ­مقامی، عبدالحمید، حقوق تعهدات، ج 2، میزان، 1378 .
بروجردی­ عبده، محمد، کلیات حقوق اسلامی، انتشارات دانشگاه تهران، 1339.
ـ جعفری­ لنگرودی، محمدجعفر، دوره حقوق مدنی، ج 1، انتشارات دانشگاه تهران، 1369.
ـ جعفری­ لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی، ج 4، گنج دانش، 1378.
ـ شهیدی، مهدی، حقوق مدنی6، عقود معین 1، مجد، 1382.
ـ کاتوزیان، امیرناصر، دوره عقود معین: معاملات معوّض عقود تملیکی، ج 1 (دوره 4 جلدی)، شرکت سهامی انتشار با همکاری بهمن برنا، چاپ هفتم، 1378.
ب) عربی
ـ ابن ادریس حلّی، ابو­جعفر محمد بن منصور بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج 2 (دوره 3 جلدی)، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، چاپ دوم، 1411 ﻫ .ق.
ـ ابن براج طرابلسی، عبدالعزیز، المهذّب، ج 1 (دوره 2 جلدی)، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، 1406 ﻫ . ق.
ـ ابن حمزه، ابی جعفر محمد­بن­علی طوسی، الوسیله الی نیل الفضیله، کتابخانه­ آیت­الله مرعشی نجفی، قم، 1408 ﻫ . ق.
ـ ابن زهره، حمزه­بن­علی، غنیه النزوع، مؤسسه الامام الصادق (ع)، قم، 1417 ﻫ . ق.
ـ ابن فهد حلی، جمال الدین ابی العباس احمد­بن­محمد، المهذّب البارع، ج 2 (دوره 5 جلدی)، جامعه المدرسین، قم، 1411 ﻫ . ق. 
    ـ ابوالصلاح الحلبی، الکافی فی الفقه، مکتبه امیر­المؤمنین (ع)، اصفهان، 1403 ﻫ . ق.
ـ انصاری، مرتضی، المکاسب، ج 5 (دوره ی 6 جلدی)، مؤسسه الهادی، قم، 1420 ﻫ . ق.
ـ بخاری، محمد­بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج 3 (دوره 8 جلدی)، دارالفکر، بیروت، 1401 ﻫ . ق.
ـ حرّعاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشّیعه الی تحصیل مسائل الشّریعه، ج 18 (دوره 30 جلدی)، مؤسسه آل البیت (ع) لاحیاء التراث، قم، چاپ دوم، 1414 ﻫ . ق.
ـ حسینی­ شیرازی، محمد، ایصال الطالب الی المکاسب، ج 11 (دوره 24 جلدی)، موسسه الاعلمی، 1370
ـ خویی، ابوالقاسم، مصباح الفقاهه، ج 2 و 6 (دوره 7 جلدی)، تقریر توسط محمد علی توحیدی، مطبعه حیدریه، نجف، 1366.
ـ روحانی، محمدصادق، فقه الصادق (ع)، ج 17 (دوره 26 جلدی)، مؤسسه دارالکتاب، قم، چاپ سوم، 1414 ﻫ ق.
ـ روحانی، محمدصادق، منهاج الفقاهه، ج 5 (دوره 6 جلدی)، مطبعه سپهر، چاپ چهارم، 1418 ﻫ . ق.
ـ ­العاملی (شهید ثانی)، زین­الدّین، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، ج 3 (دوره 15 جلدی)، مؤسسه المعارف الاسلامیه، 1414 ﻫ . ق.
ـ شیخ طوسی، ابی جعفر محمد بن حسن بن علی، الخلاف، ج 3 (دوره 6 جلدی)، مؤسسه نشر اسلامی، قم، 1417 ﻫ . ق.
ـ شیخ طوسی، ابی جعفر محمد بن حسن بن علی، المبسوط فی فقه الامامیه، ج 2 (دوره 8 جلدی)، تحقیق محمد باقر بهبودی، مکتبه مرتضویه، قم، 1387.
 ـ شیخ مفید، ابی­عبدالله محمد بن محمد بن نعمان العکبری البغدادی، المقنعه، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، چاپ دوم، 1410 ﻫ . ق.
ـ طباطبایی، سید علی، ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدّلائل، ج 1 (دوره 2 جلدی)، مؤسسه آل البیت (ع)، قم، 1404 ﻫ . ق.
ـ عاملی، محمدجواد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، ج 4، موسسه النشر الاسلامی، قم، 1419 ﻫ . ق.
ـ علامه حلی، جمال­الدّین الحسن بن یوسف بن علی بن مطهر، تذکره الفقهاء، ج 1 (دوره 2 جلدی)، مکتبه الرّضویه لاحیاء الآثار الجعفریه، بی­تا.
ـ فتح­الله، احمد، معجم الفاظ الفقه الجعفری، بی­نا، بی­جا، 1415 ﻫ . ق.
ـ فخرالمحققین، ابن علامه، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد، ج 1 (دوره 4 جلدی)، طبع به­ امر آیت­الله محمود شاهرودی، قم، 1378 ﻫ . ق.
ـ قاروبی، حسن، النضید، ج 12، چاپ دلوری، قم، 1416 ﻫ . ق.
ـ کلینی­رازی، ابی­جعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، ج 5 (دوره 8 جلدی)، دار الکتب الاسلامیه، چاپ سوم، 1367.
ـ محقق اردبیلی، احمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج 8 (دوره 14 جلدی)، جامعه المدرسین، قم، 1404 ﻫ . ق.
ـ محقق حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر­بن­حسن، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام،ج2(دوره 4جلدی)، انتشارات استقلال، چاپ دوم، 1409 هـ . ق.
ـ الموسوی­ الخمینی، روح­الله، کتاب البیع، ج 4 (دوره 5 جلدی)، مؤسسه اسماعیلیان، قم، چاپ چهارم، 1410 ﻫ . ق.
ـ نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج 23 و 24 (دوره 43 جلدی)، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، 1365.
ـ نوری­ طبرسی، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 13 (دوره 18 جلدی)، مؤسسه آل البیت (ع) لاحیاء التراث، چاپ دوم، 1408 ﻫ . ق.
ج) لاتین
 
ـChissick, Michael, Kelman, Alistair, Electronic Commerce: Law and Practice, 3rd ed, London, Sweet & Maxwell, 2002.
ـDickie, John, Internet and Electronic Commerce Law in the European Union,London, Hart Publishing, Oxford, 1999.
ـRowland, Diane, Macdonald, Elizabeth, Information Technology Law,London, 3rd­ed, Published in Great Britain by Cavendish, 2005.
ـStanding, Craig, Internet Commerce Development, Boston, Artech House Computing Inc, 2000.
ـTodd, Paul, E-Commerce Law,London, Cavendish Publishing, First Published in Great Britain, 2005.