توسعۀ صلاحیت نسبی ناشی از ارتباط دعاوی در ایران و فرانسه با نگاهی به رویۀ قضایی

حسن زاده, مهدی; فتحی, بدیع

doi:10.22106/jlj.2020.105438.2654

توسعۀ صلاحیت نسبی ناشی از ارتباط دعاوی در ایران و فرانسه با نگاهی به رویۀ قضایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران

² قاضی دادگستری، مدرس دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامۀ طباطبائی، تهران، ایران

10.22106/jlj.2020.105438.2654

چکیده

مقررات صلاحیت جلوه‌ای از ادارۀ شایستۀ دادرسی و به‌طور کلی حکمرانی خوب است. مقررات صلاحیت بر پایۀ مقررات اولیه و ثانویۀ صلاحیت تنظیم می‌شود. در مقررات اولیۀ صلاحیت، چهارچوب کلی و اولیۀ ضوابطِ تعیین و تشخیص صلاحیت ارائه می‌شود. اما اعمال این مقررات به‌تنهایی نمی‌تواند هدفی را که از مقررات صلاحیت دنبال می‌شود، برآورده کند و لذا صرفاً با به‌کار‌بستن این مقررات، صلاحیت مؤثر و مناسب و کامل به ‌دست نمی‌آید. از همین‌ رو، مقررات ثانویۀ صلاحیت وارد عمل می‌شود. ارتباط دعاوی، یکی از مقررات ثانویۀ صلاحیت می‌باشد که بر صلاحیت نسبی اثر می‌گذارد و موجب می‌شود که صلاحیت دادگاه عالی توسعه یابد. در آیین دادرسی مدنی فرانسه، نحوۀ توسعۀ صلاحیت نسبی با ایران متفاوت است که در این پژوهش مورد مداقه قرار گرفته است. در مادۀ 21 قانون شورای حل اختلاف ایران، توسعۀ صلاحیت نسبی مرتبط با نظم عمومی است و دادرس نیز می‌تواند ایراد ارتباط وارد کند و نیز برخلاف آیین دادرسی مدنی فرانسه، در حقوق ایران اینکه دعوا علیه یک شخص باشد یا اشخاص متعدد و نیز دعاوی متعدد مرتبط هنگام دادخواست مطرح شود یا در حین رسیدگی، مؤثر در توسعۀ صلاحیت نسبی نیست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Extending the Relative Jurisdiction Arising from Connectivity of Claims in Iran & France by Reviewing the Judicial Process

نویسندگان [English]

Mahdi Hassanzadeh ¹
Badie fathi ²

¹ Associate Professor of Private Law, Faculty of Law, Qom University, Qom, Iran

² Judge of Justice, Lecturer, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The rules of jurisdiction are regulated based on primary and secondary provisions. In primary rules of jurisdiction, the general framework for determining competence criteria is presented but the application of these regulations alone cannot meet the purpose pursued by the rules of jurisdiction. Therefore, by virtue of the application of these regulations, effective and appropriate competence will not be obtained; for this reason, secondary rules of jurisdiction play a critical role. Connectivity of claims is one of the secondary regulations of jurisdiction which will be affected by the relative jurisdiction and eventually lead to the development of the jurisdiction of the Supreme Court. In the French civil procedure, the relative jurisdiction of development is different from that of Iran. The focus of this research is that “What are the effects of connectivity of claims on relative jurisdiction in civil procedure of both Iran and France?”, “What are the exclusions of the primary jurisdiction rules”?

کلیدواژه‌ها [English]

Extension of competence
Connectivity of claims
Primary jurisdiction regulations
Secondary jurisdiction regulations
Relative competence

مراجع

فارسی
- پرو، روژه (1384)، نهادهای قضایی فرانسه، ترجمۀ شهرام ابراهیمی، عباس تدین و غلامحسین کوشکی، چاپ نخست، تهران: سلسبیل.
- حسن‌زاده، مهدی (1394)، «اثر ارتباط دعاوی در دادرسی مدنی»، مجلۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، شماره اول.
- حسن‌زاده، مهدی و بدیع فتحی (1397)، «اثر ارتباط دعاوی مدنی بر سرایت شکایت‌پذیری آرا در ایران و فرانسه با تأکید بر رویۀ قضایی»، فصلنامۀ پژوهش‌های حقوق خصوصی، شمارۀ 25.
- حسن‌زاده، مهدی و زهره افشار قوچانی (1392)، «ایراد امر مرتبط در نظام دادرسی مدنی (مقایسۀ حقوق ایران و فرانسه)»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، شمارۀ 2.
- شمس، عبدالله (1395)، آیین دادرسی مدنی پیشرفته، جلد 1 و 3، چاپ سی و نهم، تهران: انتشارات دراک.
- صادقی‌پور، حبیب (1396)، نقش ارتباط میان دعاوی در فرایند دادرسی و رأی، رسالۀ دکتری: دانشگاه تهران.
- کاویانی، کوروش (1385)، تقریرات کلاسی، کارشناسی ارشد حقوق خصوصی: دانشگاه علامه طباطبایی.
- کوشه، ژرارد، لانگلد، دانیل جان و لبو (1391)، آیین دادرسی مدنی فرانسه، ترجمۀ سید احمدعلی هاشمی، چاپ نخست، تهران: نشر دادگستر.
- متین دفتری، احمد (1391)، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (دورۀ دو جلدی)، چاپ چهارم، تهران: انتشارات مجد.
- محسنی، حسن (1395)، آیین دادرسی مدنی فرانسه، چاپ چهارم، ‌تهران: انتشارات سهامی انتشار.
- محسنی، حسن (1394)، «جایگاه شورای حل اختلاف و طرق فوق‌العاده شکایت از آراء آن»، مجلۀ حقوقی دادگستری، دورۀ 79، شمارۀ 92.
- محسنی، حسن (1395)، «رویکردی تطبیقی بر دعوی تقابل»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، شمارۀ 73.
- محسنی، حسن (1391)، «دعاوی مرتبط و ناکارآمدی مقررات مرتبط»، مجلۀ حقوقى دادگسترى، شمارۀ 77.
- مصدق، محمد (1396)، دستور در محاکم حقوقی، چاپ نخست، تهران: شرکت سهامی انتشار.
- نهرینی، فریدون (1396)، آیین دادرسی مدنی، جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات گنج دانش.
- نهرینی، فریدون، حبیب‌الله پورصادقی و حسن محسنی (1398)، «دعاوی مرتبط و بررسی شش معیار برای شناخت آن»، فصلنامۀ مطالعات حقوق خصوصی، شمارۀ 1.
- هرمزی، خیرالله (1393)، «توسعۀ صلاحیت یا صلاحیت تبعی»، فصلنامۀ پژوهش حقوق خصوصی، شمارۀ ششم.
غیرفارسی
- Cadiet; distinction entre les demandes incidentes et les demandes connexes, Civ. 2e, 7 juin 198, JCP 1990, 1, 21470, obs.
- Catherine Tirvaudey-Bourdin (2018), Compétence. – Exception d'incompétence, paris: Juris Classeur Procédure civile.
- Cécile Chainais, Frédérique Ferrand, Serge Guinchard, Lucie Mayer (2018), Procédure civile, 34 éd, paris: Dalloz.
- CHOLET, in Guinchard, Serge (2017-2018), Droit et pratique de la procédure civile, 9e éd, paris: Dalloz Action.
- Cornu, Gérard, Jean Foyer (1996), Procédure civile, 3e éd, paris: siry.
- Dworkin, Ronald Myles (1987), Law's Empire, Harvard University Press.
- T.R.S. ALLAN (2009), “Law, Justice and Integrity: The Paradox of Wicked Laws”, Oxford Journal of Legal Studies, Vol.29, No.4.
- Douchy-Oudot, Mélina (2014), épertoire de procédure civile, Compétence, 6 ed, paris: Gualino.
- Douchy-Oudot, Mélina (2014), Compétence, Répertoire de procédure civile, 6e éd, paris: Gualino.
- Loïc Cadiet, Jacques Normand, Soraya Amrani Mekki (2013), Théorie générale du process, P.U.F. 2e ed.
- Marie-Emma Boursier (2003), Le principe de loyauté en droit processuel, 1e éd, paris: Dalloz.
- Natalie Fricero (2015), l' essentiel de la procédure civile, paris: Lextenso.
- saint prix, Berriat (1813), Cours de procédure civile, Paris, Nêve.
- SOLUS et PERROT (1973), Droit judiciaire privé, 2: La compétence paris: Sirey.
- Vincent, Jean et Serge Guichard (1942), Procédure Civile, 26 ed, Paris: Dalloz.
- vizoz, Revue trimestrielle de droit civ, paris: Sirey.
- Xavier Marchand, Jimmy Sérapionian (2017), Demande Reconventionnelle, Théron, Paris.