نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه حقوق دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان

چکیده

در دادرسی‌های کیفری به موازات متهم، بزه‌دیده نیز از حقوقی برخوردار است که نه‌تنها مغایرتی با حقوق متهم ندارد بلکه در برخی موارد با آن مشترک است و این حقوق، یکسان در مورد هر دو طرف وجود دارد. از جملۀ این حقوق که جزء اصول و موازین یک دادرسی عادلانه است، حق بر رسیدگی دادگاه صالح قانونی با حضور حقوق‌دان آشنا به موازین حقوقی است. حقوق دیگر، بی‌طرفی و استقلال دادگاه و همچنین حق بر رسیدگی بدون تأخیر است. رعایت این حقوق هم در مورد متهم و هم در مورد شاکی ضروری است و نبودن آن‌ها باعث سلب اعتماد شهروندان نسبت به عملکرد مراجع دادگستری خواهد شد که آثار زیان‌بار زیادی دارد. پرسش اصلی این مقاله آن است که آیا معیارهای دادرسی عادلانه به‌خصوص معیارهای اشاره‌شده، نسبت به قربانیان تقصیر پزشکی در حقوق کیفری فعلی ایران رعایت می‌شود یا خیر؟ این مقاله برای یافتن پاسخی دقیق به این سؤال پژوهشی، سه معیار رسیدگی توسط دادگاه‌های دادگستری، بی‌طرفی و استقلال دادگاه و اصل رسیدگی در زمان متعارف را به‌ترتیب در رسیدگی به پرونده‌های تقصیر پزشکی تحلیل خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Right of Litigation for Victims of Medical Malpractice in the Crucible of Fair Trial

نویسنده [English]

  • Hasan Poorbaferani

.

چکیده [English]

In criminal proceedings, the victim is also entitled to certain rights that are at times not only not at variance with the rights of the accused, but are rather common to both parties. One such right, which is the cornerstone of a fair trial, is the right to a hearing by a competent court established by law and to have a qualified attorney familiar with due process present. The other right is the independence and impartiality of the court and the timeliness of the hearing. The safeguarding of these rights both in relation to the accused and the plaintiff is imperative, for failure to do so shall undermine public trust in the legal system with dire consequences. The main question of this paper is whether the fair trial criteria, particularly the ones mentioned above, are satisfied in the case of medical malpractice victims in Iran’s current criminal law. To find a conclusive answer to this research question, the present paper shall apply the three criteria of hearing by a competent court, independence and impartiality of the court, and hearing within a reasonable time to medical malpractice cases in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fair trial
  • impartiality
  • medical malpractice
  • IRI Medical Council
  • forensic medicine
  • فارسی

    • اداره کنترل مواد مخدر و پیشگیری از جرم سازمان ملل متحد، مرکز بین‌المللی پیشگیری از جرم (138۴)، عدالت برای بزه‌دیدگان، ترجمه علی شایان، زیر نظر معاونت حقوقی و توسعه قضایی قوه قضائیه (مرکز مطالعات توسعه قضایی)، چاپ اول، تهران: انتشارات سلسبیل.
    • اسمیت، رونا. ک. م. (1387)، قواعد بین‌المللی حقوق بشر، ترجمه فاطمه کیهانلو، چاپ اول، تهران: نشر گرایش.
    • آشوری، محمد و دیگران (1383)، حقوق بشر و مفاهیم مساوات، انصاف و عدالت، چاپ اول، تهران: نشر گرایش.
    • پرادل، ژان، کورستنز، گئرت و فرملن، گرت (1393)، حقوق کیفری شورای اروپا، چاپ اول، تهران: انتشارات خرسندی.
    • پژوهشگاه قوه قضائیه (139۵)، تحقیقات قضایی (۴)، چاپ اول، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، 139۵.
    • پوربافرانی، حسن (139۶)، جرائم علیه اشخاص (صدمات جسمانی)، چاپ سوم، تهران: انتشارات جنگل.
    • دلماس مارتی، می‌ری (1393)، نظام‌های بزرگ سیاست جنایی، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
    • رایجیان اصلی، مهرداد (1393)، «بازاندیشی دادرسی دادگرانه در پرتو اصل هم‌ترازی حق‌های بزه ‌دیده و متهم»، پژوهش حقوق کیفری، دوره 2، شماره 7.
    • زینالی، امیرحمزه و مقدسی، محمدباقر (1391)، «حق بزه‌دیده بر امنیت و اطلاع رسانی در فرایند کیفری»، مجله تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، دوره 1۵،شماره 1۴7.
    • سادات‌اسدی، لیلا (1391)، حقوق بزه‌دیده در دادرسی‌های کیفری بین‌المللی، چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
    • کوشا، جعفر و پاک نیت، مصطفی (139۶)، «توازن میان حقوق متهم و بزه‌دیده در قانون آیین دادرسی کیفری 1392 و اسناد بین‌المللی»، مجله حقوقی دادگستری، دوره 81، شماره 97.
    • صابر، محمود (1388)، آیین دادرسی دیوان کیفری بین‌المللی، چاپ اول، تهران: نشر دادگستر.
    • عباسی، محمود (1389)، مسئولیت پزشکی، چاپ دوم، تهران: انتشارات حقوقی مؤسسه حقوق پزشکی سینا.
    • علم، محمود، (138۴)، دادگستری در اسناد بین‌المللی، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
    • فضائلی،مصطفی، (1392)، دادرسی عادلانه در محاکمات کیفری بین‌المللی، چاپ سوم، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
    • قربانی، علی، (1390)، دادرسی منصفانه در دادگاه اروپایی حقوق بشر، چاپ اول، تهران: نشر حقوق امروز.
    • کاپتین، هنریک و مالچ نیکل، مارک، (۱۳۸۴)، جرم، بزه‌دیدگان و عدالت، ترجمه امیر سماواتی پیروز، چاپ اول، تهران: انتشارات خلیلیان.
    • میرحسینی، مجید (139۵)، «وظیفه کارشناس: کارشناسی یا قضاوت؟»، فصلنامه آراء، دوره 2، شماره دوم و سوم.
    • نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (138۴)، دردیباچه بر: کاپتین، هنریک و مالچ نیکل، مارک، «جرم، بزه‌دیدگان و عدالت»، ترجمه امیر سماواتی پیروز، چاپ اول، تهران، انتشارات خلیلیان.
    • هاشمی، سیدمیثم (1387)، «تحولات نوین حقوق بزه‌دیدگان در آمریکا در پرتو قانون حقوق بزه‌دیده مصوب 200۴»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، دوره 1387، شماره 7.

    لاتین و سایت

    • Cassese, Antonio (2008), International Criminal Law, Second Edition, Oxford University Press.
    • Declaration of Basic Principles of Justice for Victims of crime and Abuse of Power, General Assembly, Resolution 40/34, 29 November 1985.
    • http://www.dadnegar.com/
    • http://www.isna.ir/news/9610271۵100/