Document Type : Research/Original/Regular Article

Authors

Abstract

The structure of the judicial system in contemporary Islamic countries is based on the modern models of the world. But, to fulfill the requirements of the Islamic laws, it has been affected by Islamic sharia. The basic issue is that do these legal systems have native models in combining these two approaches or not. What are these models and their pros and cons. This paper is about to analyze these models and their religious or non-religious characteristics. Overall, there are two models of proceedings system based on sharia. First, creating special courts of sharia, and second, trial in general courts, but according to the Islamic laws. The type of political system and its approach in relation to the religion is an important factor in applying these two models. Finally, both models are considered in relation to the realization of sharia laws, which is the ultimate purpose of these models.

Keywords

-      اسماعیلی، محسن؛ و همکاران، دین و قانون، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، 1391.
-      آستین، رنی، آشنایی با علم سیاست، ترجمـه لیلا سـازگار، تـهران، مـرکز نشر دانشگاهی، 1374.
-      بهرامی احمدی، حمید، «تاریخچه تدوین قانون مدنی»، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، شماره۲۴، 1383.
-      جوادی آملی، عبدالله، حق و تکلیف در اسلام، چاپ پنجم، انتشارات اسراء، 1390.
-      دانش‌پژوه، مصطفی، مقدمه علم حقوق با رویکرد به حقوق ایران و اسلام، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1389.
-      داوید، رنه، «نظری درباره تحول حقوق اسلامی در جهان اسلام»، ترجمه ابوالفضل عزتی، مجله مقالات و بررسی‌های دانشگاه تهران، شماره 5 و 6، 1350.
-      رفعت، عبدالوهاب، «نگاهی به دیوان عالی قانون اساسی مصر»، ترجمه محمدرضا ویژه، نشریه حقوق اساسی، سال دوم، شماره سوم، 1383.
-      زرنگ، محمد، تحول نظام قضایی ایران، جلد اول، تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381.
-      سرخسی، محمد ابن احمد، شرح السیر الکبیر، قاهره، چاپ صلاح الدین منجد، 1971.
-      سلیمی، عبدالحکیم، «دین و قانون‌گذاری در افغانستان»، مجله مطالعات حقوقی، شماره دوم، 1385.
-      السنهوری، عبدالرزاق احمد، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید، جلد ۱، بیروت، 1986 م.
-      شجاعی‌زند، علیرضا، «تعامل‌های دین و دولت»، قبسات، شماره 4، 1376.
-      شحاته، شفیق، حقوق اسلامی در خاورمیانه، جلد ۱، ترجمه محمد علوی، تهران، 1382.
-      شمس، ‌عبدالله، آیین‌دادرسی مدنی، جلد اول، تهران، نشر میزان، 1380.
-      شیخ طوسی، ابوجعفر، مبسوط، بیروت، دارالکتاب الاسلامیه، 1396 ق.
-      صدر، سید محمدباقر، الاسلام یقود الحیات، چاپ اول، مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیه للشهید الصدر، 1421 ق.
-      طاهایی، سید­جواد، اندیشه دولت مدرن، به سوی نظریه دولت امام خمینی (ره)، تهران، مؤسسه چاپ و نشر عروج، 1381.
-      عمید­ زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، جلد 3، چاپ دوم، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1389.
-      غمامی، سید محمدمهدی، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران، انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1390.
-      فاضل میبدی، محمدتقی، «دین و دولت از نگاه امام خمینی»، نامه مفید، شماره 20، 1378.
-      فرهنگ، محمد صدیق، افغانستان در پنج قرن اخیر، جلد 1، بی‌جا، انتشارات اسماعیلیان، 1371.
-      فیرحی، داوود، نظام سیاسی و دولت در اسلام، تهران، انتشارات سمت، 1391.
-      قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، چاپ هشتم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1382.
-      قدیمی، علیرضا؛ کریمی، جواد، پاکستان، دانشنامه جهان اسلام، جلد 5، تهران، بنیاد دایره­المعارف بزرگ اسلامی، 1379.
-      کرمی، حامد، «جایگاه مرزهای جغرافیایی در نظریه ولایت فقیه و قانون اساسی ج.ا. ایران»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع)، 1389.
-      گرجی، علی‌اکبر، «دموکراسی و آزادی مذهبی در بستر لائیسیته»، پژوهش حقوق و سیاست، سال دهم، شماره 25، 1387.
-   لیان، نجیب، «بررسی نظام قضایی لبنان»، ترجمه سیاوش علیزاده، فصلنامه وکیل مدافع - ارگان داخلی کانون وکلای دادگستری خراسان، سال سوم، شماره هشتم و نهم، بهار و تابستان، 1392.
-      محقق داماد، سیدمصطفی، «سرگذشت عدالت و قضا در عربستان سعودی»، میقات حج، شماره 21، 1376.
-      محمد ابن مکی، شهید اول، الدروس، قم، انتشارات مکتب مفید، بی­تا.
-      م‍ح‍م‍ص‍ان‍ی‌، ص‍ب‍حی‌ رج‍ب‌، فلسفة التشریع فی الاسلام، ت‍رجم‍ه‌ اب‍راهیم‌ ع‍م‍ر، بی‍روت، م‍کت‍ب‍ه‌ ال‍کش‍اف‌، 1946 م.
-      مدنی، سیدجلال الدین، کلیات حقوق اساسی، تهران، انتشارات پایدار، 1387.
-      مصباح یزدی، محمدتقی، پاسخ استاد به جوانان، قم، انتشارات موسسه امام خمینی (ره)، 1391.
-      ــــــــــــــــــــ ، «اختیارات ولی فقیه خارج از سرزمین‌ها»، نشریه حـکومت اسلامی، سال اول، شماره اول، 1378.
-      Kazancigil, Ali, Introduction in to the state in global perspective, Paris, UNESCO, 1986.
-      Peletz, Michael, “Islamic Modern: Religious Courts and Cultural Politics in Malaysia”, Princeton University Press, 2002.