مجله حقوقی دادگستری

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

پیوندهای مفید

درباره نشریه

اعضای هیات تحریریه

اهداف و چشم انداز

اطلاعات آماری

بانک ها و نمایه نامه ها

اخبار و اعلانات

راهنمای نگارش

فرایند پذیرش مقالات

اصول اخلاقی انتشار مقاله

اطلاعات تماس

پرسش‌های متداول

مفهوم‌شناسی قرارداد اداری با تأکید بر موانع نهادینه شدن آن در ایران

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی گروه حقوق دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

   در نوشتار حاضر مفهوم قرارداد اداری در نظام‌های حقوقی فرانسه، ایران و انگلستان با تأکید بر موانع نهادینه شدن این مفهوم در نظام حقوقی ایران، به بحث گذاشته شده است. در آغاز به بیان قرارداد اداری از دیدگاه صوری پرداخته شده و چنین نتیجه‌گیری شده است که هر سه نظام حقوقی از رویکرد واحدی تبعیت می‌کنند؛ مگر در مورد دادگاه‌های صلاحیت‌دار رسیدگی به پرونده‌های این گونه قراردادها که از این حیث در فرانسه دادگاه‌های اداری واجد صلاحیت رسیدگی می‌باشند در حالی که در ایران و انگلستان دادگاه‌های دادگستری مرجع صلاحیت‌دار رسیدگی به حساب می‌آیند. در قسمت دوم از دیدگاه ماهوی اصطلاح حقوقی قرارداد اداری در هر سه نظام حقوقی مورد بررسی قرار گرفته و این نتیجه‌ حاصل شده است که در فرانسه، مفهوم این گونه اعمال طرفینی در بردارنده نهاد حقوقی با اصول و قواعد خاص و مستقل از قراردادهای حقوق خصوصی می‌باشد در حالی که در انگلستان و ایران در نگاه نخست عموم قراردادها مشمول اصول و قواعد حقوق عام قراردادها می‌باشد. با این حال، نهاد قانون‌گذاری این دو کشور به نوعی به تبعیت از الگوی فرانسوی قرارداد اداری، اسنادی را به تصویب رسانده است که از نظر چیستی مشابه قراردادهای اداری فرانسه بوده است و علی‌رغم تفاوت واژگانی، اشتراکات کارکردی بین عبارات قرارداد اداری فرانسه، قرارداد عمومی ایران و قرارداد عمومی یا حکومتی انگلستان موجود است. با این وجود، فهم و تفسیر خصوصی اعمال قراردادی در آرای قضایی ایران، امکان نهادینه شدن مفهوم قرارداد اداری در ایران را نداده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Concept of Administrative Contract with Emphasis on Obstacles of Institutionalizing It in Iran

نویسنده [English]

  • Ayat Moulaee

چکیده [English]

This paper has discussed the concept of the administrative contracts in France, England and Iran with emphasis on obstacles of institutionalizing it in Iran legal system. At first, the concept of administrative contract has been explained from formal viewpoint and has been concluded that all of them are similar and follow the unit approach unless about the courts; in France administrative courts have capacity to administrative contracts. But in Iran and England, the ordinary courts have capacity to all contracts.  In second part, the legal terms of administrative contract has been discussed in three legal systems from context viewpoints and have been concluded that in France, the concept of contractual acts have encompassed legal institution with particular and independent principles and rules, that are distinguished from contracts of private law. But in Iran and England, in first viewpoint, the principles and rules of private law encompass all contracts. Notwithstanding, the legislatures in these two countries have passed laws that are similar to administrative contracts of France from the context viewpoint. Although, they are different from the wording viewpoint, there are functional similarities among administrative contract of France, public contract of Iran and public or government contract of England. Notwithstanding, the conception and interpretation of contractual acts according to private law in jurisprudences of Iran impeded the institutionalization of the concept of administrative contract in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Administrative Contract
  • public service
  • Public Contract
  • Legal System
  • State
مراجع
-     آدامز، جان؛ و راجر براوزورد، تحلیل و نقدی بر حقوق قرارداد در انگلستان، ترجمه سید مهدی موسوی، تهران، نشر میزان، 1386.
-     ابوالحمد، عبدالحمید، حقوق اداری، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1350.
-     اردان، فیلیپ، نهادهای سیاسی و حقوق اساسی، ترجمه رشید انصاریان، اهواز، انتشارات دانشگاه شهید چمران، 1389.
-     استوارسنگری، کورش، قراردادهای اداری­ـ­دولتی و مشخصات آن، مجله کانون وکلای دادگستری فارس، شماره 1، 1383.
-     اعلایی فرد، محمدعلی، اصول حاکم بر قراردادهای پیمانکاری دولتی، مجله حقوقی عدالت آرا، شماره 1، 1384، صص. 69-56.
-     امامی، محمد؛ و کورش استوارسنگری، حقوق اداری، جلد 2، تهران، بنیاد حقوقی میزان، 1391.
-     انصاری، ولی‌الله، کلیات حقوق قراردادهای اداری، تهران، نشر حقوقدان چاپ اول، 1380.
-     جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، 1385.
-     _________________، ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش، 1363.
-     حبیب­زاده محمدجعفر، اصول حاکم بر قراردادهای دولتی، چاپ اول، اصفهان، انتشارات جنگل، 1390.
-     رضایی‌زاده، محمدجواد، «ویژگی قراردادهای اداری»، فصلنامه حقوق، دوره 38، شماره 2، تابستان 1387.
-   زارعی، محمدحسین؛ و آیت مولائی، آسیب­شناسی ویژگی­های قرارداد اداری ایران در مقایسه با حقوق فرانسه و انگلستان، فصلنامه دیدگاه­های حقوق قضایی، سال 18، شماره 63، پاییز 1392.
-     زارعی، محمدحسین، «جزوه حقوق اداری تطبیقی»، کارشناسی ارشد رشته حقوق عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، 1379.
-     ___________، «جزوه قراردادهای اداری»، مقطع کارشناسی ارشد رشته حقوق عمومی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، 1390.
-     زولر، الیزابت، درآمدی بر حقوق عمومی، ترجمه سیدمجتبی واعظی، تهران، انتشارات جاودانه، جنگل، 1389.
-   سلیم، هادی، قراردادهای دولتی و ویژگی­های نظام حقوقی دوگانه­گرا، ترجمه محسن محبی و مقداد ترابی، دوفصلنامه حقوق، سال دهم، شماره 25، پاییز و زمستان 1387.
-     سنجابی، کریم، حقوق اداری ایران، تهران، چاپ زهره، 1342.
-     شمعی، محمد، حقوق قراردادهای اداری، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل، 1392.
-     شهیدی، مهدی، تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران، نشر حقوق­دان، 1377.
-     صدرالحفاظی، سیدنصرالله، نظارت قضایی بر اعمال دولت در دیوان عدالت اداری، تهران، نشر شهریار، چاپ اول، 1372.
-     صفایی، سیدحسن، دوره مقدماتی حقوق مدنی، جلد دوم، تهران، میزان، 1389.
-   طباطبائی مؤتمنی، منوچهر، «مفهوم، انواع و قواعد حاکم بر قراردادهای عمومی»، مجله پژوهشهای حقوقی، سال چهارم، شماره 7، بهار و تابستان 1384.
-     ______________، حقوق اداری، تهران، سمت، 1379. 
-     ______________، حقوق اداری، تهران، سمت، چاپ پنجم، 1378. 
-   عراقی، عزت­الله؛ و محمدکاظم حبیب­زاده، «قراردادهای دولتی در ایران؛ بررسی شاخص­ها»، حقوق خصوصی، سال ششم، شماره 15، پاییز و زمستان 1388.
-     قاسم‌زاده، مرتضی، اصول قراردادها و تعهدات، تهران، نشر دادگستر، 1385.
-     قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، گفتارهایی در حقوق عمومی، تهران، نشر دادگستر، چاپ اول، 1375.
-     کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی، تهران، شرکت سهامی انتشار با همکاری بهمن برنا، 1379.
-     کاسز، سابینو، شکل­گیری حقوق اداری، ترجمه سید مجتبی واعظی، شیراز، نشر شهرداد، 1392.
-     کوهستانی­نژاد، مسعود، تاریخچه مجلس سنا، تهران، کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1390.
-     مولائی، آیت، قراردادهای اداری، تهران، بنیاد حقوقی میزان، 1393.
-     هیأت پژوهشگران کاوندیش، نظام حقوقی انگلستان، ترجمه نسرین مهرا، تهران، بنیاد حقوقی میزان، چاپ اول، 1389.
 
-      Barry, Nicholas, French Law of Contract, London, Butterworths, 1982.
-      Beale, H.G.; W.D. Bishop; & M.P. Furmston, Contract Cases and Materials, London, Butterworths, 1985.
-      Chapus, René, Droit administratif général, Tome 1, Montchrestien, 8e édition, 1994.
-      Craig, P.P., Administrative Law, Second Edition, London, Sweet & Maxwell, 1989.
-      Dicey, A.V., Introduction to the Study of the Law of the Constitution, London, Macmillan, 1927.
-      Dubouis, Louis; et Gustave Peiser, Droit Public, Paris, Dalloz, 2001.
-      Dupuis, Georges; Marie-José Guédon; et Patrice Chrétien, Droit Administratif, Paris, Dalloze, 2007.
-      Guettier, Christophe, Droit des Contrats Administatifs, Paris, PUF, 3 édition, 2004.
-      Harlow, Carol, Understanding Tort Law, London, Sweet & Maxwell, 2005.
-      Jez, G., Les Contrats Administratifs, Tome I, Paris, Marcel Glard, 1927.
-      Jones, B.L., Administrative Law, London and Edinburgh, Butterworths, 1989.
-      King, Donald, "Standard Form Contracts: a Call for Reality", Saint Louis University Law Journal, Vol. 44.
-      Lachaume, Jean François, Droit Administratif, Paris, PUF, 1999.
-      Langrod, Georges, "Administrative Contracts a Comparative Study", The American Journal of Comparative Law, 1955.
-      Laubadére, André de, Manuel de Droit Administratif, Paris, L.G.D.J., 1978.
-      ________________, Traité de Droit Administratif, Tome I, Paris, L.G.D.J., 1996.
-      ________________, Traité élémentaire de Droit Administratif, 2e édintion, Paris, L.G.D.J., 1957.
-      Legendre, P., L’administration du XIIIe Siécle à nos Jouris, Paris, PUF, 1969.
-      Lichére, François, Droit des Contrats Publics, Paris, Dalloz, 2005.
-      Marsh, Peter, Comparative Contract Law: England, France, Germany, Hampshire, Gower, 1996.
-      Mckendrick, Ewan, Contract Law, Oxford, Oxford University Press, 2008.
-      Ministry of Justice, "The Governance of Britain; Review of the Executive Royal Prerogative Powers: Final Report", United Kingdom, 2009.
-      Mulcahy, Linda, Contract Law in Perspective, London, Routledge, Cavendish, 2008.
-      Neville, Brown; & John S. Bell, French Administrative Law, Oxford, Clarendon Press, 1998.
-      Planiol, M; et G. Ripert, Traité élémentaire de Droit Civil Français, Tome VI, Paris, Dalloz, 1952.
-      Richer, Laurent, Droit Des Contrats Administratifs, Paris, L.G.D.J., 2008.
-      Salim, Hadi, Les Contrats d’état et les Spécificités des Systémes Juridiaues Dualistes, Revue de l’arbitrage, No. 3, 2003.
-      Tillotson, John, Contract Law in Perspective, London, Butterworths, 1985.
-      Treitel, G.H., An Outline of the Law of Contract, London, Buterworths, 1989.
-      __________, The Law of Contract, London, Sweet & Maxwell, 1995.
-      Wade, William; & Christopher Forsyth, Administrative Law, Oxford, Oxford Universiyty Press, 2004.
-      Wondwossen, Wakene, The Law of Administrative Contract, Prepared under the Sponsorship of the Justice and Legal System Research Institute, 2009. 
مجله حقوقی دادگستری
دوره 79، شماره 89 - شماره پیاپی 89
فروردین 1394
صفحه 123-150
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 20 تیر 1394
  • تاریخ پذیرش: 20 تیر 1394
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار