نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی

2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نوشهر

چکیده

نظام نیمه آزادی یکی از جلوه‌های اصل شخصی‌کردن کیفر و از جمله روش‌هایی است که در راستای کاهش جمعیت کیفری زندان با آزادی نیمه‌وقت مجرم موافقت کرده اما بر نظارتی دائم بر او تأکید می‌ورزد. این روش از یک‌سو ثبات خانوادگی بزهکار را حفظ کرده و از سوی دیگر اصلاح گام‌به‌گام مجرم را در دستور کار قرار می‌دهد. با ترویج بیشتر فرهنگ قانون‌مداری و ارائه نظریه‌های مدرن در باب فلسفه کیفر از سوی متخصصین علوم جنایی قرن بیستم، زندان نیز به‌ عنوان یک مجازات، کالبدشکافی شد. در همین راستا نظام‌های مختلف حقوقی با در پیش گرفتن ساز و کارهایی سعی کردند از آثار منفی و مخرب زندان کاسته و تنها از آن برای مجازات مجرم و بدون صدمه زدن به خانواده او متمتع گردند. سؤالی که در این مقاله مطمح نگارندگان می‌باشد، این است که کاربست نیمه آزادی از منظر توجیه کیفر چیست؟ و این نظام در سیاست کیفری از چه جایگاهی برخوردار می‌باشد؟ نظام نیمه آزادی نهادی است که می‌توان از منظر بایاشناسانه و فایده‌گرایی با تکیه بر توجیه کیفر، بررسی و تبیین نمود. به دیگر سخن، سیاست کیفری نظام‌های مدرن از آن برای تنبیه و اصلاح مجرمان به‌گونه‌ای که کمترین فاصله را از اجتماع گرفته و بیشترین فایده را برای اجتماع سبب شوند، استفاده کرده‌اند. نظام حقوق کیفری ایران نیز همگام با سایر نظام‌های حقوق کیفری پیشرفته، بخشی از قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 را به این نهاد نوین کیفری اختصاص داده است. لذا در این مقاله، نگارندگان تلاش نموده‌اند با ابتناء بر منابع موجود ضمن تبیین نظام نیمه آزادی به ارزیابی ابعاد مختلف آن در سیاست کیفری ایران بپردازند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The study of semi-liberty System with Emphasize to the Penal Policy of Iran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rezvani 1
  • Mazaher khajevand 2
  • Hamed Safaei Atashgah 1

چکیده [English]

Semi-liberty is one of the main characteristics of the principle of punishment individualization and is one of the ways to support the part time liberty of the delinquent in order to reduce the jail population, however, emphasizing a permanent surveillance. On the one hand, this helps with the family stability of a criminal and on the other fosters the gradual reform of the criminals. With the proliferation of the culture of law-orientation and presenting modern theories about penal philosophy by the experts in criminology in the twentieth century, jail is identified as a punishment and various law systems have tried to mitigate the negative consequences of jail by just using jails as a punishment for the criminal without hurting their families. The question author s focus on is what semi liberty is on the basis of crime justification? And where the system is situated in the criminal policy? Semi-liberty system is the system which can be studied from a deontological and utilitarian perspective with an emphasis on crime justification. In other words, penal codes of modern systems take advantage to punish and reform delinquents in a way that they have least distance from the society. Thus, in line with the penal codes of advanced countries, Iran's penal code system has allocated the seventh section of Islamic penal code to semi-liberty since 2014. According to the related literature, this paper is aimed at studying the semi-liberty system and different aspects of it within the penal policy of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • prison
  • Semi-liberty
  • Punishment
  • Penal policy
-      آشوری، محمد، جایگزین‌های زندان یا مجازات‌های بینابین، انتشارات گرایش، 1382.
-      آنسل، مارک، دفاع اجتماعی، ترجمه محمد آشوری و علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، انتشارات گنج دانش، چاپ سوم، 1391.
-      اردبیلی، محمدعلی، حقوق جزای عمومی، جلد نخست، انتشارات میزان، چاپ سی‌وسوم، 1393.
-      بولک، برنار، کیفرشناسی، ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، انتشارات مجد، چاپ پنجم، 1385.
-      پرادل، ژان، تاریخ اندیشه‌های کیفری، ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، انتشارات سمت، چاپ هفتم، 1392.
-   دانش، تاج‌زمان، «طرز اجرای مجازات حبس و اقدامات ﺗﺄمینی و تربیتی سالب آزادی در سوئد و ایتالیا»، مجله حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 23، 1366.
-   رهامی، محسن، «عرفی شدن مجازات‌ها در نظام جمهوری اسلامی ایران»، در: علوم جنایی (مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری)، انتشارات سمت، چاپ سوم، 1389.
-      زارعت، عباس، حقوق جزای عمومی تطبیقی، انتشارت فکرسازان، 1384.
-      ـــــــــــــ ، شرح مختصر قانون مجازات اسلامی، چاپ اول، انتشارات ققنوس، 1392.
-   شمس ناتری، محمدابراهیم؛ زارع، ابراهیم؛ کلانتری، حمیدرضا، و زینب ریاضت، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی، جلد اول، انتشارات میزان، 1392.
-      صفاری، علی، کیفرشناسی، انتشارات جنگل، چاپ سوم، 1387.
-      ــــــــــــ ، مقالاتی در جرم‌شناسی و کیفرشناسی، انتشارات جنگل، 1391.
-      صلاحی، جاوید، کیفرشناسی، انتشارات میزان، چاپ دوم، 1389.
-      غلامی، حسین، بررسی حقوقی ـ جرم‌شناختی تکرار جرم، انتشارات میزان، چاپ سوم، 1390.
-      ـــــــــــــ ، «عدالت ترمیمی»، در: علوم جنایی (مجموعه مقالات در تجلیل از استاد دکتر محمد آشوری)، انتشارات سمت، چاپ سوم، 1389.
-      غلامی، حسین؛ و همکاران، اصل حداقل بودن حقوق جزا، انتشارات میزان، 1393.
-      کلارکسون، کریستوفر، حقوق جزای اختصاصی انگلستان و نقش حقوق جزا در جامعه، ترجمه حسین میرمحمد صادقی، انتشارات جنگل، 1391.
-   گسن، ریموند، «گرایش‌های نو در جرم‌شناسی انگلیس و آمریکای شمالی»، ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، مجله تحقیقات حقوقی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، شماره 2، 1365.
-      گودرزی، محمدرضا؛ و لیلا مقدادی، کیفرشناسی نوین یا کیفرهای اجتماعی، انتشارات مجد، 1384.
-      گودرزی، محمدرضا، «نارسایی‌های زندان»، الهیات و حقوق، شماره ۹ و ۱۰، 1382.
-      محمدی، داود، مجازات‌های جایگزین: نقدی بر کیفر زندان، چالش‌ها و راهکارها، انتشارات عود، 1384.
-      نیازپور، امیرحسن، توافقی شدن آیین دادرسی کیفری، انتشارات میزان، 1390.
-      ولد، جرج؛ برنارد، توماس؛ و جفری اسنیپس، جرم‌شناسی نظری، ترجمه علی شجاعی، انتشارات دادگستر، ویراست ششم، 1392.
-      یزدیان جعفری، جعفر، چرایی و چگونگی مجازات، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1391.
-      Baechtold, Andrea, “Semi ـ Liberty and Semi ـ Detention in the Correctional System in Swiss Law”, Revue Internationale De Criminologie et De Police Technique 29, no. 1, 1976.
-      Ben ـ Moshe, Liat; and Allison Carey (eds), Disability Incarcerated: Imprisonment and Disability in the United States and Canada, New York, Palgrave Macmillan, 2014.
-      Bruinsma, Gerben; and David Weisburd (eds), Encyclopedia of Criminology and Criminal Justice, New York, Springer, 2014.
-      Caputo, Gail, Intermediate Sanctions in Corrections, Texas, University of North Texas Press, 2004.
-      Conniff, Christopher; Goldschmidt, Steven; and Helen Gugel, “Sentencing Guidelines For Insider Trading: Recent Amendments Create Greater Disparity”, Federal Sentencing Reporter 26, no. 1, 2013.
-      Council of Europe, and Committee of Ministers, Prison Overcrowding and Prison Population Inflation: Recommendation No. R (99) 22, Adopted By the Committee of Ministers of the Council of Europe on 30 September 1999 and Report, Strasbourg, Council of Europe Pub, 2000.
-      Leka, Adrian. “Alternative Measures of Punishment and the Role of the Probation Service, for Their Right Implementation”, European Journal of Social Law, no. 2, 2014.
-      Milburn, Philip; and Ludovic Jamet, “Prévention de la récidive : les services de probation et d’insertion français dans la tourmente”, Champ Pénal/Penal field, vol. 11, 2014.
-      Gordon Scott, David, Penology, SAGE Course Companions, Los Angeles, 2008.
-      Sevdiren, Oznur, Alternatives to Imprisonment in England and Wales, Germany and Turkey, New York, Springer, 2011.
-      Sim, Joe, Punishment and Prisons: Power and the Carceral State, California, Thousand Oaks, 2009.
-      Stefanovska, Vesna, “Some Restorative Justice Benefits to Offenders and Victims of Crime.” Balkan Social Science Review, no. 4, 2015.
-      Wangmo, Tenzin; et al, “The Investigation of Deaths in Custody: A Qualitative Analysis of Problems And Prospects”, Journal Of Forensic And Legal Medicine, vol. 25, 2014.