نوع مقاله : پژوهشی
نویسنده
دانشیار گروه حقوق، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده
رأی صادره از کشور خارجی در صورتی قابل‌شناسایی و اجراست که دادگاه صادرکنندۀ رأی صلاحیت رسیدگی به دعوی را داشته باشد. صلاحیت در مرحلۀ شناسایی بر اساس معیارهای کشور محل شناسایی مورد سنجش قرار می‌گیرد. مسئلۀ اساسی این است که چه معیاری برای پذیرش صلاحیت دادگاه خارجی در مرحلۀ شناسایی آرا وجود دارد؟ برخی کشورها برای دادگاه خارجی صلاحیتی مشابه صلاحیت دادگاه داخلی قائل هستند. در حالی که برخی دیگر با محدود کردن مصادیق صلاحیت دادگاه خارجی فقط بر اساس معیارهایی مضیق به پذیرش صلاحیت و شناسایی رأی دادگاه خارجی می‌پردازند. در حقوق ایران نیز بدون بیان شرط صلاحیت دادگاه خارجی صرفاً صلاحیت اختصاصی دادگاه ایران به‌عنوان مانع شناسایی قلمداد شده است. این مقاله با روش تحلیلی تطبیقی به بررسی شرط صلاحیت دادگاه خارجی در نظام‌های حقوقی مختلف می‌پردازد. فقدان قواعد صلاحیتی هماهنگ در بین کشورها در موضوع شناسایی رأی دادگاه خارجی، سودمندی رسیدگی قضایی در دعاوی بین‌المللی را با اختلال مواجه می‌نماید و حرکت آزادانۀ آرا در بین کشورها را ناممکن می‌سازد. ضرورت تأمین انتظارات مشروع اشخاص خصوصی و ایجاد قابلیت پیش‌بینی در روابط فرامرزی اقتضا دارد که مصادیق صلاحیت دادگاه خارجی از پیش تعیین گردد و اصحاب دعوی قبل از آغاز دادرسی از تحقق این شرط برای شناسایی رأی صادره در کشورهای دیگر اطمینان یابند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
A Study of Originating Court Jurisdiction in Recognition and enforcement of foreign Judgments
نویسنده [English]
- Reza Maghsoudi
Associate Professor, Department of Law, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]
Abstract:
A judgment issued by a foreign country has been recognized and enforced if originating court has jurisdiction for hear the matter. This jurisdiction has been evaluated on the base of rules of addressed country. The key question is what are the criteria for accepting the jurisdiction of a foreign court at the voting stage? Some countries have jurisdiction over a foreign court, such as a domestic court. Others, by limiting the scope of jurisdiction of a foreign court, accept the jurisdiction of a foreign court only on the basis of strict criteria.. In Iranian law, only the exclusive jurisdiction of the Iranian court is considered as an impediment for recognition of foreign judgments. The need to meet the legitimate expectations of private individuals and to provide predictability in cross-border relations requires that the jurisdiction of a foreign court be defined as in the 2019 Hague Convention and that litigants be assured of the condition of recognition in other countries before the trial begins. The lack of uniform jurisdiction rules among countries to recognize foreign court judgments undermines the efficiency and usefulness of international litigation and makes it impossible for free movement of judgments between countries. The need to meet the legitimate expectations of private individuals and to create predictability in cross-border relations requires that cases of jurisdiction of a foreign court be specified and that litigants ensure that this condition is met in other countries before a trial can begin.
کلیدواژه‌ها [English]
- Keywords: Jurisdiction
- Indirect Jurisdiction
- Recognition of Foreign Judgments
- Mirror Image Rule
- Hague Convention 2019
فارسی
- ابراهیمی، سیدنصرالله (1394)، حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ دوم، تهران: انتشارات سمت.
- ارفع‌نیا، بهشید (1383)، حقوق بین‌الملل خصوصی، جلد دوم، چاپ چهارم، تهران: انتشارات بهتاب.
- الماسی، نجادعلی (1369)، «شناسایی و اجرای احکام خارجی در حقوق فرانسه، انگلیس و آمریکا»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ 25، شمارۀ 1161.
- بهمئی، محمدعلی و احسان صلحی (1400)، «چالش‌های شناسایی و اجرای موافقت‌نامه‌های داوری در چهارچوب ماده 2 کنوانسیون نیویورک 1958»، مجله حقوق دادگستری، دورۀ 85، شمارۀ 114.
- سلجوقی، محمود (1385)، حقوق بین‌الملل خصوصی، جلد دوم، چاپ سوم، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
- شریعت‌باقری، محمدجواد (1396)، حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ دوم، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
- صفایی، سیدحسین (1388)، مباحثی از حقوق بین‌الملل خصوصی، چاپ دوم، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
- غمامی، مجید و علی اصغر صانعیان (1399)، «اعتبار قرارداد انتخاب دادگاه در حقوق بین‌الملل خصوصی و تاثیر آن بر شناسایی و اجراء آراء خارجی»، مجله حقوقی دادگستری، سال 84، شمارۀ 110.
- کریم‌کاشی آرانی، رضا (1390)، «شرایط اجرای حکم خارجی بر مبنای امر مختوم»، دو فصلنامه حقوق خصوصی دانشگاه فارابی، دورۀ 8، شمارۀ 18.
- مافی، همایون و رشید ادبی فیروزجایی (1393)، «صلاحیت دادگاه‌های ایران در حقوق بین‌الملل خصوصی»، نشریه دانش حقوق مدنی، شمارۀ 2.
- مافی، همایون و نسیبه قادری (1391)، «شناسایی و اجرای احکام خارجی در حقوق ایران»، ارج نامه دکتر الماسی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
انگلیسی
- Balan Violeta, (2003), “Recognition and Enforcement of Foreign Judgments in the United States: The Need for Federal Legislation”, The John Marshall Law Review, Volume 37, Issue 1.
- Brand Ronald, (2019), “The Circulation of Judgments under the Draft Hague Judgments Convention”, University of Pittsburgh School of Law 3900 Forbes Avenue Pittsburgh, Pennsylvania 15260-6900, Electronic copy available at:
https://ssrn.com/abstract=3334647, pp.1-36, last visited 10/2/2020
- Feldman Audrey, (2012), “Rethinking Review of Foreign Court in Light of The Hague Judgments Negotiations”, New York Law Review, Volume 89: 2190.
- Hartley Trevor, (2009), International Commercial Litigation, Cambridge University Press
- Hay, Peter (2018), Advanced Introduction on Private International Law and Procedure, Elgar Publications.
- Kessedjian Catherine (1998), Synthesis of the Work of the Special Commission of March 1998 on International Jurisdiction, Available at:
www.hcch.net, Last Visited 1/5/2014
- Collins et al. (Eds) (2000), Dicey and Morris on the Conflict of Laws, 13 Th ed, London, sweet and Maxwell.
- Ralf Michaels (2016), Jurisdiction, Foundations, Forthcoming in Elgar Encyclopedia of Private International Law (Jürgen Basedow et al. Eds.) Duke Law School Public Law & Legal Theory Series No. 2016-53, Available at:
https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2849467.
- Regan Justyna (2015), “Recognition and Enforcement of Foreign Judgments - A Second Attempt in The Hague?”, Richmond Journal of Global Law & Business, Volume 14, Issue 1.
- Strong S.I., (2014), “Recognition and Enforcement of Foreign Judgments in U.S. Courts: Problems and Possibilities”, Legal Studies Research Paper Series Research Paper, 2013-18, available at:
http://ssrn.com/abstract=2313855, Last visited 30/01/2020, pp.1-95
- Svanadze George (2009) “Recognition of US Money Judgments in Germany as a Model for Recognition of Foreign Judgments in Georgia”, Bucerius master of law and business, available at:
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwim5NnEzpToAhVkQRUIHQyDC6MQFjAAegQIBxAB&url=http%3A%2F%2Fwww.gbv.de%2Fdms%2Fbuls%2F631104895.pdf&usg=AOvVaw0eDLxqMLhWSTCZHklEeune, Last visited 1/2/2020.
- Svantesson Dan Jerker (2007), Private International Law and Internet, Kluwer International Law.
- Van Lith Helene (2009), International Jurisdiction and Commercial Litigation: Uniform Rules for Contract Disputes, Asser Press, The Hague, The Netherlands.
- Von Mehren Arthur Taylor (1980), Recognition and Enforcement of Foreign Judgment General Theory and the Role of Jurisdictional Requirements (1980- II), 167 Recueil des Cours, 35.
- Vischer, Frank (1992), General Course on Private International Law at the Hague Academy of International Law (6-24 July 1992), Recueil des Cours Vol. 232 (1992) I.
- West Janke Benjamin (2012), “Enforcing Punitive Damage Awards in France after Fountaine Pajot”, American Journal of Comparative Law.
- Wautelet Patrick, 2008, “What Has Private International Private Law Achieved in Meeting the Challenges Posed by Globalization?”, Electronic copy available at:
http://ssrn.com/abstract=1138625, pp.1-19, Last visited 1/11/2019.
)