نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکدۀ حقوق، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران

چکیده

در پهنۀ سیاست جنایی ایران مشارکت نهادهای جامعوی در زمینۀ پیشگیری از جرم، سازش میان نقش‌آفرینان دعوای کیفری، حمایت از بزه‌دیدگان، بازپروری مجرمان و اجرای واکنش‌های عدالت کیفری از مهم‌ترین راهبردهاست، اما نبود سیاست جنایی تقنینی شفاف در زمینۀ مشارکت نهادهای جامعوی، بودن تردید در میان نهادهای دولتی به‌منظور برقراری تعامل با نهادهای جامعوی و استفاده از ظرفیت این نهادها نسبت به مهار پدیدۀ مجرمانه و پاسخ دادن به آن، نبود آگاهی عمومی نسبت به توان نهادهای مذکور در پهنۀ عدالت کیفری از مهم‌ترین چالش‌ها در این زمینه است. از‌این‌رو، آموزش مقام‌های قضایی، تفسیر قوانین به‌منظور تقویت مشارکت نهادهای جامعوی، تهیه و تدوین قانون جامع برای توسعۀ استفاده از ظرفیت‌های نهادهای جامعوی، گسترش آگاهی‌های عمومی نسبت به این نهادها از جملۀ راهکارها به شمار می‌روند و بر همین اساس، «دستورالعمل نحوۀ مشارکت و تعامل نهادهای مردمی با قوۀ قضائیه» که در تاریخ 27 بهمن 1398 برای تقویت رویکرد مشارکت‌مدارانه در فرایند پیشگیری از جرم و مقابله با بزهکاری تصویب شده است نیز می‌تواند عرصه‌ای برای تقویت تعامل نهادهای قضایی با نهادهای جامعوی ایجاد کند. در این نوشتار، گفتمان کنش‌مدارانه و واکنش‌مدارانۀ سیاست جنایی قوۀ قضائیه در دستورالعمل مذکور مورد بررسی قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The discourse of the criminal policy of the judiciary In Instructions non-governmental institutions interact with the judiciary

نویسنده [English]

  • AmirHassan Niazpour

Assistant Professor, Department of Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The discourse of the criminal policy of the judiciary In Instructions non-governmental institutions interact with the judiciary
Abstract
In the Iranian criminal policy, the participation of public institutions in the field of crime prevention, compromise between the actors of criminal cases, protection of victims, rehabilitation of criminals and implementation of criminal justice responses have been mentioned to some extent. Despite, the participation of these institutions faces many challenges from different angles. Lack of clear legislative criminal policy regarding the participation of public institutions, skepticism among government institutions in order to interact with public institutions and use the capacity of these institutions to curb and respond to the criminal phenomenon, lack of public awareness of the capabilities of these institutions in the criminal justice is one of the most important challenges. Therefore, training judicial officials, interpreting laws to strengthen the participation of public institutions, preparing and drafting a comprehensive law to develop the use of the capacities of NGO s, and raising public awareness about these institutions are among the solutions and the " Instructions non-governmental institutions interact with the judiciary", which was approved to strengthen the participatory approach in the process of crime prevention and combating crime, can create an arena for strengthening the interaction of judicial institutions with NGO s. In this article, A) action-oriented and B) Reactive approaches to criminal policy in the Instructions are examined.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Criminal policy
  • Non-governmental institutions
  • Crime prevention
  • Restorative justice
  • Victim protection
  • فارسی

    • آماده، غلام حسین (1387)، نقش رئیس قوه قضائیه در فرایند کیفری ایران، چاپ نخست، تهران: نشر دادگستر.
    • اردبیلی، محمدعلی (1365)، «آمار جنایی»، فصلنامه حق، دفتر هشتم.
    • بابایی، محمدعلی و علی نجیبیان (1387)، «تعامل پلیس با نهادهای جامعوی در پیشگیری از جرم»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، شماره 7.
    • بابایی، محمدعلی (1390)، جرم‌شناسی بالینی، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
    • پاک نیت، مصطفی (1396)، افتراقی شدن دادرسی کیفری، چاپ نخست، تهران: نشر میزان.
    • تایلی، نیک (1395)، پیشگیری از جرم، ترجمه امین الله زمانی و مریم مهذب، چاپ نخست، تهران: انتشارت مجد.
    • جمشیدی، علیرضا (1395)، سیاست جنایی مشارکتی، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
    • جندلی، منون (1395)، درآمدی بر پیشگیری از جرم، ترجمه شهرام ابراهیمی، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
    • حبیبی درگاه، بهنام (1399)، «مفهوم اصل دسترسی ارزان به دادگستری و جلوه‌های آن»، مجله حقوقی دادگستری، شمارۀ 109.
    • شاملو، باقر و مهدی گوزلی (1390)، «پرونده شخصیت در حقوق کیفری ایران و فرانسه»، مجله آموزه های حقوق کیفری، شماره2.
    • شیری، عباس (1396)، عدالت ترمیمی، تهران: نشر میزان.
    • دانش، تاج زمان (1393)، مجرم کیست؟جرم‌شناسی چیست؟، چاپ دوازدهم، تهران: انتشارات کیهان.
    • دلماس مارتی، می‌ری (1395)، نظام‌های بزرگ سیاست جنایی، چاپ سوم، ترجمه: علی حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: نشر میزان.
    • رحمدل، منصور (1383)، «آمار جنایی و کارکردهای آن»، مجله حقوقی دادگستری، شمارۀ 48 و 49.
    • صفاری، علی (1386)، کیفرشناسی (تحولات، مبانی و اجرای کیفرسالب آزادی)، چاپ نخست، تهران: انتشارات جنگل.
    • عباچی، مریم (1387)، «مبانی و مقدمات تدوین برنامه ملی پیشگیری از وقوع جرم در ایران»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، شماره 9.
    • عباسی، مصطفی (1382)، افق‌های نوین عدالت ترمیمی (میانجی گری کیفری)، چاپ نخست، تهران: انتشارات دانشور.
    • غلامی، حسین (1385)، عدالت ترمیمی، چاپ نخست، تهران: انتشارات سمت.
    • غلامی، حسین (1396)، اصل حداقل بودن حقوق جزا، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
    • فارینگتون، دیوید پی و براندون سی ولش (1394)، «پیشگیری از جرم و سیاست عمومی»، ترجمه مجتبی جعفری، در: ولش، براندون سی و دیوید پی فارینگتون، دانشنامه پیشگیری از جرم آکسفورد، ترجمه گروهی از پژوهشگران حقوق کیفری و جرم‌شناسی، تهران: نشر میزان.
    • قورچی‌بیگی، مجید (1388)، «پیشگیری چندنهادی از جرم؛ مفاهیم، مبانی و چالش‌ها»، در: فرجیها، محمد و فیروز محمودی جانکی (زیرنظر)، رویکرد چندنهادی به پیشگیری از جرم، تهران: انتشارات دفتر تحقیقات کاربردی پلیش پیش گیری ناجا.
    • کاروس، شین (1393)، «برنامه‌های بزهکارمحور»، ترجمه صبوری پور، مهدی، در: نجفی ابرندآبادی، علی حسین (زیرنظر)، دانشنامه بزه‌دیده شناسی و پیشگیری از جرم، چاپ نخست، تهران: نشر میزان.
    • کاری یو، روبر، مداخله روان شناختی اجتماعی زودهنگام در پیش گیری از رفتارهای مجرمانه، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره35و 36، 1381.
    • لازرژ، کریستین (1396)، درآمدی بر سیاست جنایی، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ ششم، تهران: نشر میزان.
    • منفرد، محبوبه و الهام دربندی (1390)، راهنمای طراحی نظام آمار عدالت کیفری، چاپ نخست، تهران: نشر میزان.
    • مؤذن زادگان، حسنعلی و قدرت الله میرفردی (1399)، «پاسخ‌های اجتماعی به بزهکاری اطفال و نوجوانان در حقوق ایران و انگلستان»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 110.
    • نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1396)، «درباره افتراقی شدن سیاست جنایی»، در: لازرژ، کریستین، درآمدی بر سیاست جنایی، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ ششم، تهران: نشر میزان.
    • نجفی ابرندآبادی، علی حسین و حمید هاشم بیگی (1397)، دانشنامه جرم‌شناسی، چاپ پنجم، تهران: کتابخانه گنج دانش.
    • نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1394)، «به‌سوی تعریف یک سیاست ملی پیش گیری از بزهکاری»، دیباچه در: ولش، براندون سی و فارینگتون، دیوید.پی، دانشنامه پیشگیری از جرم آکسفورد، ترجمه گروهی از پژوهشگران حقوق کیفری و جرم‌شناسی، تهران: نشر میزان.
    • نجفی توانا، علی (1394)، جرم‌شناسی، چاپ هجدهم، تهران: انتشارات آموزش و سنجش.

    انگلیسی

    • Erez, Edna (1989), “The Impact of Victimology on Criminal Justice Policy”, Criminal Justice Review, Vol.3.
    • Kesteren, John van, Dijk, Jan Van and Mayhew, Pat (2013), “The International Crime Victims Surveys: a retrospective”, International Review of victimology, Vol.20.
    • Sagand, Valerie and Shaw, Margaret (2010), International Report on Crime Prevention and Community Safety: Trends and Prespectives, Published by, International Centre for prevention of crime.
    • Welsh, Brandon.C and Farrington, David. P (2010), The Future of Crime Prevention: Developmental and Situational Strategies, published by, the U.S. Department of Justice. To provide better customer service.