TY - JOUR ID - 30582 TI - مسئولیت کیفری مؤسسه های اعتباری در حقوق ایران JO - مجله حقوقی دادگستری JA - JLJ LA - fa SN - 1735-4358 AU - حبیب زاده, محمدجعفر AU - صابر, محمود AU - سمیعی زنوز, حسین AD - عضو هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس AD - دانش آموخته دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی از دانشگاه تربیت مدرس، بازپرس دادسرای رسیدگی به جرایم پولی و بانکی تهران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 81 IS - 100 SP - 67 EP - 91 KW - مؤسسه اعتباری KW - مسئولیت کیفری KW - شخصیت حقوقی KW - اعمال تصدی KW - عملیات بانکی DO - 10.22106/jlj.2017.30582 N2 - متعاقب شناسایی مسئولیت کیفری به صورت عام برای اشخاص حقوقی در قانون مجازات مجازات اسلامی مصوب 1392، مؤسسات اعتباری نیز به عنوان اشخاص حقوقی، تحت شرایط مقرر قانونی، واجد مسئولیت کیفری خواهند بود؛ لیکن جایگاه بی‌بدیل مؤسسات اعتباری در تعالی یا اضمحلال اقتصاد یک کشور، اقتضای قانون‌گذاری ویژه و متمایز از سایر اشخاص حقوقی در حوزه­ مسئولیت کیفری مؤسسات مذکور را دارد. پذیرش مسئولیت کیفری برای مؤسسات اعتباری به عنوان اشخاص حقوقی، همراه با این پرسش اساسی است که شرایط تحقق مسئولیت کیفری و معیار انتساب این مسئولیت به مؤسسات اعتباری به عنوان اشخاص حقوقی چیست. ضابطه نمایندگی به عنوان معیار انتساب مسئولیت کیفری به مؤسسات اعتباری به عنوان اشخاص حقوقی، در ماده 143 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مورد پذیرش قرار گرفته است. لیکن با عنایت به نقایص این نظریه از جمله دشواری شناسایی اشخاص حقیقی مقصر و پیچیدگی ساختار مؤسسات اعتباری، پذیرش نظریه مسئولیت سازمانی با فلسفه شناسایی مسئولیت کیفری برای مؤسسات اعتباری به عنوان اشخاص حقوقی و همچنین عدالت و انصاف  قضایی سازگارتر است. در عین حال، تحمیل مسئولیت کیفری بر مؤسسات اعتباری مستلزم تحقق شرایطی است، از جمله آنکه «نماینده­ قانونی» مؤسسه اعتباری، «به نام» یا «در راستای منافع» مؤسسه اعتباری مرتکب جرم شود. مفهوم نماینده­ قانونی مؤسسه اعتباری، زمان پیدایش شخصیت حقوقی مؤسسات اعتباری دولتی و غیردولتی و شرایط تحمیل مسئولیت کیفری بر این مؤسسات، همگی دارای ابهاماتی است که تحلیل نقادانه آنها مورد اهتمام این نوشتار است. UR - https://www.jlj.ir/article_30582.html L1 - https://www.jlj.ir/article_30582_1f0dbaff4b7395695f19491f93fb3f22.pdf ER -