نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه امام صادق‌؛کارشناس معاونت منابع انسانی قوه قضائیه

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد

چکیده

یکی از وظایف رئیس قوه‌ قضاییه با استناد به بند دوم اصل (158) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «تهیه لوایح قـضایی متناسـب با جـمهوری اسـلامی» است. اصل (۷۴) قانون اساسی نیز رعایت تصویب لوایح قانونی در هیأت وزیران جهت ارسال به مجلس شورای اسلامی را الزامی دانسته است. یکی از موضوعات محل اختلاف در این زمینه، امکان ارسال مستقیم لوایح قضایی از سوی رئیس قوه‌ قضاییه به مجلس شورای اسلامی است. این پژوهش با نگاهی توصیفی ـ تحلیلی و با تبیین هدف قانون‌گذار اساسی، تعریف واژه «لایحه» در اصول قانون اساسی و استناد به اصل استقلال قوا و برخی از نظرات شورای نگهبان، صلاحیت رئیس قوه قضاییه در ارسال مستقیم لوایح قضایی به مجلس شورای اسلامی را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Authority of the Chief Justice of Iran to Send Judicial Bills Directly to the Parliament

نویسندگان [English]

  • Aminolah Zamani 1
  • Mohammad Hassan Bagheri Khoozani 2

1 دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه امام صادق‌، کارشناس معاونت منابع انسانی قوه قضائیه

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد

چکیده [English]

One of the duties of the Chief Justice of Iran by virtue of the second paragraph of Article 158 of the constitution of the Islamic Republic of Iran is "Drafting judicial bills appropriate for the Islamic Republic". Article 47 of the Constitution has obliged the passage of the legal bills through the Cabinet to the Parliament. One of the controversial issues in this area is the possibility of judicial bills being sent directly by the head of the judiciary to Parliament.
 This paper, with a descriptive – analytical approach, and to illuminate the goal of the Constitution, has scrutinized the definition of the word "Bill" and with reference to the principle of the separation of powers and some ideas stated by the Guardian Council, has reviews the authority of the Chief Justice of Iran to send judicial bills directly to the parliament.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bill
  • Judicial Bills
  • Legal Bill
  • Chief Justice of Iran
  • Articla 158 of the Constitution
-      الهام، غلامحسین؛ ابریشم‌کش، محمدامین، «نقد نظر شورای نگهبان در خصوص امکان ارسال مستقیم لوایح قضایی به مجلس»، پژوهشنامه‌ حقوق اسلامی، سال پانزدهم، شماره دوم، ۱۳۹۳.
-      بابایی، پرویز، فرهنگ اصطلاحات سیاسی، چاپ اول، انتشارات نگاه، 1391.
-      پژوهشکده شورای نگهبان، مشروح مذاکرات شورای نگهبان درباره‌ طرح الحاق یک تبـصره به ماده 3 قانون وظایف و اختیارات رئیس قوه قضاییه، ویراستار و مستندساز: محمدحسن باقری، 1393.
-      ترنس­بال، ریچارد دگر، ایدئولوژی‌های سیاسی و آرمان دموکراتیک، مترجم: احمد صبوری، انتشارات وزارت امور خارجه، 1382.
-      جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، چاپ نوزدهم، انتشارات گنج دانش، 1387.
-      ــــــــــــــــ ، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد چهارم، چاپ هفتم، انتشارات گنج ‌دانش، 1395.
-      جمعی از پژوهشگران، مبانی نظرات شورای نگهبان در خصوص مصوبات و استفساریه‌های سال 1392 برگرفته از مشروح مذاکرات شورای نگهبان، چاپ اول، انتشارات پژوهشکده شورای نگهبان، 1394.
-      دهخدا، علی‌اکبر، فرهنگ متوسط دهخدا، چاپ اول، زیر نظر دکتر سیدجعفر شهیدی، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران 1385.
-      صنیعی منفرد، محمدعلی، «استقلال قوا در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، حکومت اسلامی، شماره 22، 1380.
-      طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، حقوق اداری، چاپ نهم، انتشارات سمت، 1383.
-      ـــــــــــــــــــــــــــــ ، حقوق اساسی، چاپ چهاردهم، نشر میزان، 1390.
-      عمید زنجانی، عباسعلی، حقوق اساسی ایران، انتشارات دانشگاه تهران، 1385.
-      قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، بایسته‌های حقوق اساسی، چاپ سی و ششم، نشر میزان، 1388.
-            ـــــــــــــــــــــــــ ، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، چاپ دوازدهم، نشر میزان، 1383.
-      مدنی، سید جلال‌الدین، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، چاپ پانزدهم، انتشارات پایدار، 138۹.
-      مرادی برلیان، مهدی، مفهوم لوایح قضایی و آثار حقوقی آن، پژوهشگاه قوه‌ قضاییه، انتشارات مرکز مطبوعات و انتشارات قوه‌ قضاییه، 1394.
-      معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، چاپ بیست و پنجم، انتشارات امیرکبیر، 1388.
-      مهرپور، حسین، مختصر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ سوم، نشر دادگستر، 1391.
-      موسی‌زاده، ابراهیم، حقوق اداری، چاپ اول، نشر دادگستر، 1391.
-      نجفی اسفاد، مرتضی؛ محسنی، فرید، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ دوم، انتشارات بین‌المللی الهدی، 1381.
-      هاشمی، سیدمحمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران (حاکمیت و نهادهای سیاسی)، جلد دوم، چاپ بیست و پنجم، 1393.