نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه شهر کرد

چکیده

یکی از بنیادی‌ترین مسائلی که در دل فلسفه‌ سیاسی و فلسفه‌ حقوق مورد بحث قرار می‌گیرد، بحث تقابل «حق» و «مصلحت» است. در یک سوی این تقابل، افراد و حقوق آنها قرار می‌گیرند و انتظار دارند حداقل حقوقی که بنابر کرامت و شخصیت انسانی هر فردی به وی تعلق می‌گیرد، از جمله حق بر دادرسی عادلانه، برای آنها به رسمیت شناخته شود. از سوی دیگر، جامعه به لطف و مدد نمایندگان و کارگزاران خود، در عین تلاش برای فراهم نمودن حداقل امکانات برای انسان­ها و تضمین آسایش و رفاه آنها، نیم نگاهی نیز به حفظ و بقای خود از طریق رعایت برخی مصالح (از جمله‌ برقراری امنیت) دارد. این تقابل و رویارویی میان حقوق افراد و مصالح جامعه، در جرایم تروریستی به بیشترین حد می‌رسد و مهم­ترین مبنای فلسفی دادرسی کیفری افتراقی در جرایم تروریستی را تشکیل می‌دهد. از طرفی متهمان و مظنونان فعالیت‌های تروریستی، خواهان یک دادرسی عادلانه به عنوان یک حق مسلم و شناخته شده برای نوع بشر هستند و از طرف دیگر، مقامات سیاسی و قضایی به عنوان نمایندگان جامعه، درصدد حفظ امنیت جامعه‌ بوده و یکی از راهکارها جهت نیل به این هدف را در تعلیق و نادیده گرفتن حقوق متهمان و مظنونان جرایم تروریستی می‌بینند. آنها تعلیق و تضییع حقوق این گروه را به مثابه تضمین امنیت می‌دانند. این سناریو، از حوادث تروریستی یازدهم سپتامبر سال2011 آغاز و نه تنها هرگز پایان نیافت، بلکه روز به روز شدت یافت. در این تحقیق، تلاش می‌شود پس از تبیین این تقابل و تشریح کیفیت آن در جرایم تروریستی، راهکاری منطقی برای حل آن ارائه گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Confrontation of Right and Expediency (with an Emphasis on Terrorist Offences)

نویسنده [English]

  • rashid ghadiri bahram abadi

چکیده [English]

One of the most fundamental philosophical issues, which is examined in political philosophy and philosophy of law, is confrontation of right and expediency. One side of this confrontation are people and their rights who expect the recognition of minimum fundamental rights, like the right to a fair trial, which belongs them under the humans dignity and personality. On the other side, society by the aid of its representatives, while trying to produce minimum resources for people and securing their welfare, has also a glance to its maintainance and continuance, by complying with some interests. This confrontation between humans rights and community interests, arrives its summit in terrorist offences and this, forms the most important philosophical base of differential criminal proceeding in terrorist offences. On one hand, suspects of terrorist activities want a fair trial as an undeniable right for human kind and on the other hand, political and judicial authorities seek to retain security of society, and see suspending and ignoring terrorist suspects’ rights, as one of resorts for achieving this aim. They regard suspension and ignorance of this group’s rights, as securing security. After explanation of this confrontation and its quality in terrorist offences, in this essay, is tried to produce logical resorts for its resolution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Right
  • expediency
  • Confrontation
  • Terrorist Offences
  • Fair Trial
-     بکاریا، سزار، رساله­ جرایم و مجازات­ها، ترجمه محمدعلی اردبیلی، چاپ ششم، نشر میزان، 1389.
-     پی­فلچر، جورج، مفاهیم بنیادین حقوق کیفری، ترجمه سیدمهدی سیدزاده، چاپ اول، نشر دانشگاه علوم اسلامی رضوی، 1384.
-     تدین، عباس، تحصیل دلیل در آیین دادرسی کیفری، نشر میزان، 1388.
-     جوانمرد، بهروز، تسامحِ صفر؛ سیاست کیفری سخت­گیرانه در جرایم خُرد، نشر میزان، 1388.
-   دلماس مارتی، میری، «پارادایم جنگ علیه جرم، مشروع ساختن امری غیرانسانی»، ترجمه روح­الدین کرد­­علیوند، در: نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (زیرنظر)، تازه­های علوم جنایی، کتاب اول، چاپ اول، نشر میزان، بهار 1388.
-   دهقانی، علی، رویکرد امنیت­گرا به نظام دادرسی کیفری؛ مبانی، جلوه­ها و چگونگی تعدیل آن با تأکید بر حقوق ایران، رساله­ دکتری حقوق جزا و جرم­شناسی، دانشکده­ حقوق دانشگاه تهران، پردیس قم، بهار1390.
-     رحیمی­نژاد، اسماعیل، کرامت انسانی در حقوق کیفری، نشر میزان، 1387.
-     صدر توحیدخانه، محمد، حقوق در چنبره­ دشمن، از سیاست آمریکایی جنگ با ترور تا نظریه­ آلمانی حقوق کیفری دشمنان، در: نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین (زیرنظر)، تازه‌های علوم جنایی، کتاب اول، چاپ اول، نشر میزان، بهار 1388.
-   عالی­پور، حسن، «امنیت ملی و حقوق متهم؛ مطالعه­ تطبیقی آیین دادرسی در قبال اقدامات تروریستی»، عدالت و امنیت ملی (مجموعه مقالات)، چاپ اول، نشر پژوهشکده­ راهبردی، 1393.
-   ـــــــــــــ ، توازن میان امنیت و آزادی­های فردی در مقابله با جرایم تروریستی، رساله دکتری حقوق جزا و جرم­شناسی، دانشکده­ حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1387.
-     عبدالهی، محسن، تروریسم، حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، چاپ اول، نشر شهر دانش، 1388.
-     فضائلی، مصطفی، دادرسی عادلانه، محاکمات کیفری بین­المللی، چاپ دوم، نشر شهر دانش، تابستان 1389.
-   قدیری بهرام­آبادی، رشید، تحولات تحصیل دلیل در جرم پولشویی با رویکرد به اسناد بین­المللی، قوانین و مقررات ایران و انگلیس، پایان­نامه­ کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم­شناسی، دانشکده­ حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1389.
-     قربانی، علی، دادرسی منصفانه در رویه­ دادگاه اروپایی حقوق بشر، چاپ اول، نشر حقوق امروز، 1390.
-     کارگری، نوروز، «تروریسم و حقوق بشر»، دوماهنامه­ تعالی حقوق، شماره 15، بهمن و اسفند 1390.
-     کانت، ایمانوئل، فلسفه­ حقوق، ترجمه منوچهر صانعی دره‌بیدی، چاپ سوم، نشر نقش و نگار، 1388.
-   ماری، فیلیپ، «کیفر و مدیریت خطرها؛ به سوی عدالتی محاسبه­گر در اروپا»، ترجمه حسن کاشفی اسماعیل­زاده، مجله­ حقوقی دادگستری، شماره 48 و 49، پائیز و زمستان 1383.
-     محمودی جانکی، فیروز، مبانی، اصول و شیوه­های جرم­انگاری، رساله­ دکتری حقوق جزا و جرم­شناسی، دانشکده­ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 1382.
-     مهرا، نسرین، «مسلمانان در سیستم عدالت کیفری انگلستان»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، شماره چهارم، پائیز سال 1386.
-     هیأت پژوهشگران کاوندیش، نظام حقوقی انگلستان، ترجمه نسرین مهرا، چاپ اول، نشر میزان، بهار 1387.
 
-      Ackerman, Bruce, "The Emergency Constitution", Yale Law Journal, Vol. 113, 2004.
-      Cole, David; and James X Dempsey, Terrorism and the Constitution, Second Edition, New York, The New Press, 2002.
-      Dyzenhaus, David, Civil Rights and Security, First Edition, Ashgate Press, 2008.
-      Gross, Oren, "Chaos and Rules: Should Responses to Violent Crisis Always be Constitutional?", The Yale Law Journal, Vol.11, 2003.
-      Lazarus, Liora; and Benjamin Gool, "Security and Human Rights: The Search for a Language of Reconciliation", in: Lazarus, Liora; and Benjamin Goold (eds), Security and Human Rights, Oxford, Hart Publishing, 2007.
-      Meyerson, Denise,"Why Courts Should Not Balance Rights against the Public Interests", Melbourne University Law Review, Vol. 31, 2007.
-      Posner, Eric; and Adrian Vermeule, Terror in the Balance: Security, Liberty and the Courts, Oxford, Oxford University Press, 2007.
-      Smidth, Christofer," Balancing Test: Time for a New Due Process Test", Southwestern Law Review, Vol. 38, 2008.
-      Waldron, Jeremy, "Secutity and Liberty: The Image of Balance", The Journal of Political Philosophy, Vol.1, Number 2, 2003.
-      Waldron, Jeremy, Torture, Terror and Tradeoffs, Oxford University Press, 2010.
-      White, Jonathan, Terrorism and Homeland Security, Fifth Edition, Thomson Press, 2006.
-      Zedner, Lucia, "Securing Liberty in The Face of Terror: Reflections from Criminal Justice", Jornal of Law and Society, Vol. 32, 2005.