دوره 87 (1402)
دوره 86 (1401)
دوره 85 (1400)
دوره 84 (1399)
دوره 83 (1398)
دوره 82 (1397)
دوره 81 (1396)
دوره 80 (1395)
دوره 79 (1394)
دوره 78 (1393)
دوره 77 (1392)
دوره 76 (1391)
دوره 75 (1390)
دوره 74 (1389)
دوره 73 (1388)
دوره 72 (1387)
دوره 71 (1386)
دوره 70 (1385)
دوره 69 (1384)
دوره 68 (1383)
دوره 67 (1382)
دوره 66 (1381)
دوره 65 (1380)
دوره 64 (1379)
دوره 63 (1378)
دوره 62 (1377)
دوره 61 (1376)
دوره 60 (1375)
دوره 59 (1374)
دوره 58 (1373)
دوره 57 (1372)
دوره 56 (1371)
دوره 55 (1370)
حقوق خصوصی
پرداخت غرامت غیرمرتبط با تملک ملک در اجرای طرح‌های عمومی در رویۀ قضایی انگلیس و ایران

امیرحسین علیزاده؛ محمدباقر پارساپور

دوره 84، شماره 112 ، دی 1399، ، صفحه 201-237

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.121592.3176

چکیده
  در راستای اجرای طرح‌های عمومی، که توسط دستگاه‌های اجرایی به‌انجام می‌رسد، گذشته از تملک ملک، ممکن است خساراتی به صاحبان املاک واقع در محدودۀ طرح وارد شود. پرسشی که در‌این‌باره مطرح می‌شود این است که آیا می‌توان دستگاه اجرایی را مسئول پرداخت غرامت در قبال این قبیل خسارت‌ها شناخت یا خیر. این مسئله از مسائل مهم مورد ابتلا در بسیاری ...  بیشتر

حقوق خصوصی
اعتبار قضیۀ قضاوت‌شدۀ کیفری در مدنی در حقوق ایران و فرانسه

علی عسگری توانی؛ حسن محسنی؛ محمدعلی مهدوی ثابت؛ منصور امینی

دوره 84، شماره 112 ، دی 1399، ، صفحه 267-290

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.112965.2927

چکیده
  تصویب قانون آیین دادرسی کیفری در سال 1392، پیرو قانون 1378 که دادگاه‌های عام را مدنظر داشت، این سؤال را مطرح کرد که تفکیک مراجع حقوقی و کیفری چه آثاری را در پی خواهد داشت. یکی از این آثار تأثیرپذیری مرجع حقوقی از کیفری به‌علت تبعیت مرجع حقوقی از رأی کیفری است. با این حال، شرایط و دامنۀ آن تا چه حدی می‌باشد؟ مقنن در مادۀ 18 قانون آیین دادرسی ...  بیشتر

حقوق خصوصی
کنوانسیون آپوستیل و تأثیر الحاق به آن بر نظام حقوقی ایران

سیدسعید هاشمی

دوره 84، شماره 112 ، دی 1399، ، صفحه 291-319

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.135478.3638

چکیده
  به ابتکار کنفرانس حقوق بین‌الملل خصوصی لاهه، معاهدۀ لغو ضرورت تصدیق اسناد رسمی اسناد دولتی بیگانه در سال 1961 شکل گرفت و جمهوری اسلامی ایران در سال 1391 «قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون لغو ضرورت تصدیق رسمی اسناد دولتی بیگانه مصوب 1961 میلادی برابر با 1340 هجری شمسی» را تصویب کرد. با وجود این هنوز سند الحاق به این کنوانسیون ...  بیشتر

حقوق خصوصی
تأملی پیرامون ثبوت و اثبات در قرارداد کار با مطالعۀ تطبیقی در حقوق فرانسه

حسن بادینی؛ بهنام شکوهی مشهدی

دوره 84، شماره 111 ، مهر 1399، ، صفحه 23-45

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.110823.2809

چکیده
  قرارداد کار نقش مهمی در ایجاد رابطۀ کار و همچنین اثبات آن دارد. از طریق این قرارداد می‌توان رابطۀ مزبور را از سایر مفاهیم و نهادهای مشابه در قانون مدنی تمایز داد. نظر به وجود مقررات کنونی از جمله قانون ‌کار، قانون رفع برخی موانع تولید و سرمایه‌گذاری صنعتی مصوب 1387 و قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور سال 1394 در ...  بیشتر

حقوق خصوصی
الزام‌آوری شرط داوری موضوع بند «ج» مادۀ 53 شرایط عمومی پیمان

عیسی رجبی؛ شهرزاد اونق

دوره 84، شماره 111 ، مهر 1399، ، صفحه 89-106

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.120558.3131

چکیده
  به‌دلیل استعمال الفاظ «می‌توانند» و «می‌تواند» در بندهای الف و ج مادۀ 53 «شرایط عمومی پیمان»، با پیش‌بینی نهاد‌های شبه‌داوری و داوری در قالب شرط قرارداد، این ماده در معرض تفسیرهای مختلف تعیین مرجع صالح رسیدگی ابتدایی به اختلافات ناشی از قراردادهای پیمانکاری دولتی قرار گرفته است و موجب تشتت دیدگاه اندیشه‌های ...  بیشتر

حقوق خصوصی
تبیین و نقد نظریۀ «تعامل متقارن» در تعیین میزان تقصیر زیان‌دیده و خواندۀ دعوی در مسئولیت مدنی مبتنی بر تقصیر

سجاد شهباز قهفرخی

دوره 84، شماره 111 ، مهر 1399، ، صفحه 129-146

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.119696.3137

چکیده
  بعد از پذیرش نظریۀ تقصیر نسبی و جایگزینی آن با قاعدۀ «همه ‌یا ‌هیچ»، موضوع معیار و نحوۀ تعیین میزان تقصیر زیان‌دیده و خواندۀ دعوی در دعوی مسئولیت مدنی مبتنی بر تقصیر مطرح گردید. پرسش اصلی این است که آیا در شناسایی و تمیز میزان و نوع تقصیر بین تقصیر زیان‌دیده و تقصیر خوانده تفاوتی وجود دارد. اگر عمل واحدی از سوی هر دو طرف اتفاق ...  بیشتر

حقوق خصوصی
علامت تجاری عام: احراز فقدان و زوال تمایزبخشی در پرتوی پروندۀ «اکبرجوجه»

علی سیدین؛ مهدی کارچانی

دوره 84، شماره 111 ، مهر 1399، ، صفحه 237-280

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.127002.3379

چکیده
  علائم عام استحقاق حقوق انحصاری را ندارند، چون رقبا را به‌دلیل فقدان تمایزبخشی از واژه‌های ضروری برای معرفی کالا یا خدمت خود محروم کرده و به‌تبع آن مصرف‌کننده را گمراه می‌کنند.‌ ممکن است علامت تجاری، پس از ایجاد، به دلایلی به واژۀ عام برای طبقۀ کالاها یا خدماتی که به آن تعلق دارد تبدیل شود. در این وضعیت زوال تمایزبخشی و مرگ علامت، ...  بیشتر

حقوق خصوصی
الگوهای عقد امانی؛ حصر یا عدم حصر (تحلیل و تفسیری نوین از مادۀ 631 قانون مدنی)

محسن اسماعیلی

دوره 84، شماره 110 ، تیر 1399، ، صفحه 27-42

https://doi.org/10.22106/jlj.2019.78109.1869

چکیده
  یکی از اقسام امانت‌های مالکی، امانت‌هایی است که محصول عقد و مولود توافق طرفین (مالک و امین) است. از مجموع مواد قانون مدنی می‌توان دوازده نمونه از این نوع امانات را در قالب عقود معین یافت که صریحاً یا تلویحاً مصداق «عقود امانی» شمرده شده‌اند. این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش مهم و کاربردی است که آیا این مصداق‌های دوازده‌گانه ...  بیشتر

حقوق خصوصی
مطالعۀ تطبیقی کاربست آیین دادرسی سبز در محاکم ایران و مالزی

پرویز باقری

دوره 84، شماره 110 ، تیر 1399، ، صفحه 43-63

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.114610.2930

چکیده
  دادگاه سبز مدلی از شیوۀ دادرسی نوین مبتنی بر استفادۀ کمتر از کاغذ است که می‌تواند در چابک‌سازی رسیدگی به پرونده‌های محاکم و تسهیل روابط حقوقی اصحاب دعوا، نقشی بسزا داشته باشد. به عبارتی، دادرسی الکترونیکی، استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌منظور دسترسی و تبادل اطلاعات میان محاکم و اشخاص ذی‌سمت در پرونده‌های محاکم است که ...  بیشتر

حقوق خصوصی
نظم عمومی و داوری‌پذیری دعاوی مالکیت فکری

سعید حبیبا؛ زهرا شوشتری

دوره 84، شماره 110 ، تیر 1399، ، صفحه 143-161

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.116017.2981

چکیده
  به‌رغم تثبیت داوری به‌عنوان یک شیوۀ حل‌وفصل اختلاف در معاملات تجاری بین‌المللی و رشد روزافزون داوری‌های بین‌المللی، داوری‌پذیری دعاوی حقوق مالکیت فکری در نظام‌های حقوقی مختلف مناقشه‌برانگیز بوده است. از یک سو، تفاوت دیدگاه‌ها و مواضع نظام‌های حقوقی در موضوعات ‌داوری‌پذیر و از سویی، تفاسیر مختلف آن‌ها از نظم عمومی و قلمرو ...  بیشتر

حقوق بین الملل
اعتبار قرارداد انتخاب دادگاه در حقوق بین‌الملل خصوصی و تأثیر آن در شناسایی و اجرای آراء خارجی

مجید غمامی؛ علی اصغر صانعیان

دوره 84، شماره 110 ، تیر 1399، ، صفحه 163-183

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.112818.2897

چکیده
  چنانچه موافقت بر انتخاب دادگاه یا شرط تعیین دادگاه صلاحیت‌دار در ضمن قرارداد، در حقوق بین‌الملل خصوصی از اعتبار حقوقی برخوردار باشد، به دادگاه انتخاب‌شده، صلاحیت انحصاری رسیدگی به دعوا اعطاء کرده است و از دادگاه‌های سایر کشورها سلب صلاحیت می‌کند؛ مگر اینکه برخلاف انحصاری‌بودن دادگاه منتخب تراضی شده باشد. رأی صادره از دادگاه ...  بیشتر

حقوق خصوصی
تزاحم حق اشخاص مشهور با آزادی بیان در نظام‌های حقوقی آمریکا، فرانسه، آلمان و ایران

عباس میرشکاری

دوره 84، شماره 110 ، تیر 1399، ، صفحه 213-240

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.115618.2968

چکیده
  امروزه، استفاده از نشانه‌های هویتی اشخاص مشهور در تبلیغات تجاری افزایش یافته است. نظام‌های حقوقی نیز تلاش کرده‌اند تا با استناد به نهادهای حقوقی مختلف، از این اشخاص در برابر استفادۀ بدون اجازه از شهرتشان حمایت کنند؛ برای نمونه، در حقوق آمریکا، به حقی به نام حق جلوت استناد می‌شود. این حق، به این معناست که برای بهره‌برداری از شخصیت ...  بیشتر

حقوق خصوصی
بررسی و نقد رویۀ قضایی در خصوص دعوی مطالبۀ خسارت تأخیر تأدیۀ ارزی

محمدرضا باقری؛ جعفر جمالی؛ محمود خادمان

دوره 84، شماره 109 ، فروردین 1399، ، صفحه 23-54

https://doi.org/10.22106/jlj.2019.88710.2211

چکیده
  پس از بحران‌های ارزی سال‌های 1372 و 1381 و 1391 و بحران اخیر و عدم ایفاء تعهدات ارزی در مهلت مقرر، یکی از دعاوی پیچیده و شایع کنونی، مطالبۀ خسارت تأخیر تأدیۀ ارزی است. رویۀ قضایی در خصوص این دعوی، متشتت است. منشأ اختلاف، به ماهیت تعهدات ارزی و رایج‌نبودن آن مربوط می‌شود. یک نظر (نظر غالب) این است که وجه رایج مذکور در مادۀ 522 قانون آیین دادرسی ...  بیشتر

حقوق خصوصی
مفهوم اصل دسترسی ارزان به دادگستری و جلوه‌های آن

بهنام حبیبی درگاه

دوره 84، شماره 109 ، فروردین 1399، ، صفحه 55-77

https://doi.org/10.22106/jlj.2019.88394.2202

چکیده
  اصل دسترسی به دادگستری از مفاهیم نوین در حقوق دادرسی مدنی و بر پایۀ مبانی دموکراسی قضایی پا به عرصه گذارده است. لزوم دسترسی کیفی به دادگستری موجب می‌شود تا با تکیه بر علنی‌بودن رسیدگی، تخصصی‌شدن سیستم قضایی و توسعۀ الگوهای گونه‌گون حل اختلاف، به کارایی نظام قضایی دست یازیده شود و لزوم دسترسی کمی به دادگستری نیز سبب می‌شود بر ابتنای ...  بیشتر

حقوق خصوصی
توسعۀ صلاحیت نسبی ناشی از ارتباط دعاوی در ایران و فرانسه با نگاهی به رویۀ قضایی

مهدی حسن زاده؛ بدیع فتحی

دوره 84، شماره 109 ، فروردین 1399، ، صفحه 79-99

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.105438.2654

چکیده
  مقررات صلاحیت جلوه‌ای از ادارۀ شایستۀ دادرسی و به‌طور کلی حکمرانی خوب است. مقررات صلاحیت بر پایۀ مقررات اولیه و ثانویۀ صلاحیت تنظیم می‌شود. در مقررات اولیۀ صلاحیت، چهارچوب کلی و اولیۀ ضوابطِ تعیین و تشخیص صلاحیت ارائه می‌شود. اما اعمال این مقررات به‌تنهایی نمی‌تواند هدفی را که از مقررات صلاحیت دنبال می‌شود، برآورده کند و لذا ...  بیشتر

حقوق خصوصی
تعیین قانون حاکم بر دعاوی حقوقی نقض حق مؤلف در فضای مجازی

مینا کاویانی؛ نجادعلی الماسی

دوره 84، شماره 109 ، فروردین 1399، ، صفحه 125-140

https://doi.org/10.22106/jlj.2019.63059.1445

چکیده
  با انتشار آثار ادبی و هنری تحت حمایت کپی‌رایت در اینترنت و امکان نقض گستردۀ این حقوق توسط میلیون‌ها کاربر در سراسر جهان، دارندۀ حق با این پرسش مهم روبه‌رو می‌شود که در تعارض دو یا چند قانون چه قانونی بر دعوای وی علیه نقض‌کنندگان متعدد حاکم خواهد بود. آیا در تعیین قانون حاکم بر نقض حق مؤلف در محیط مجازى قواعد سنتى حل تعارض قابل‌اعمال ...  بیشتر

حقوق خصوصی
تأملی نوین بر ماهیت تعلیق اراده با رویکرد به چالش‌های عملی

عظیم کوچکی پهنه کلایی؛ سید حکمت الله عسکری؛ محمد حسین انصاری حقیقی

دوره 84، شماره 109 ، فروردین 1399، ، صفحه 141-169

https://doi.org/10.22106/jlj.2019.91293.2271

چکیده
  انسان برای رفع احتیاجات اجتماعی و حقوقی قاعدتاً به مدد اعمال حقوقی نیل به مقصود می‌نماید. به‌لحاظ گونه‌گونی این احتیاجات، تنوع اعمال حقوقی پدید آمده است. یکی از اوصاف این گوناگونی تعلیق اعمال حقوقی است. شکی نیست که اعمال حقوقی با ارادۀ انسان سروکار دارد و اراده تنها خالق آن است؛ بنابراین برای شناخت تعلیق اراده چاره‌ای جز تحلیل نفس ...  بیشتر

حقوق خصوصی
بررسی قرارداد واگذاری اختراع

رسول مظاهری کوهانستانی؛ شبنم ناصری

دوره 84، شماره 109 ، فروردین 1399، ، صفحه 191-226

https://doi.org/10.22106/jlj.2019.25125.246

چکیده
  از آنجا که ماهیت اختراع دسته‏ای مستقل از حقوق با آثار و ویژگی‏های خاص خود است، توجیه قرارداد واگذاری اختراع در قالب هیچ‌یک از عقود معین ممکن نیست. انتقال مالکیت به‌صورت دائم و نامشروط نیز وجه تمایز اصلی آن با سایر قرارداد‏های نوظهور در حیطۀ فناوری قلمداد می‏شود. بر این اساس، قرارداد واگذاری اختراع را باید قراردادی نامعین و ...  بیشتر

حقوق خصوصی
عذرخواهی به‌عنوان یکی از شیوه‌های جبران خسارت معنوی در مسئولیت مدنی

منصور اکبری آرائی؛ رضا نیک خواه؛ سیامک جعفرزاده

دوره 84، شماره 109 ، فروردین 1399، ، صفحه 251-270

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.99325.2490

چکیده
  یکی از ابزارهای جبران خسارات معنوی، عذرخواهی است که نقش مهمی هم در ترمیم دردهای روحی زیان‌دیده و هم در بهبود روابط وی با واردکنندۀ زیان دارد. در حقوق ایران، قانون‌گذار به این شیوه توجه کرده است و در مادۀ 10 قانون مسئولیت مدنی به دادگاه‌ها اختیار داده شد تا در صورت ورود خسارت معنوی، در ضمن حکم، واردکنندۀ زیان را به عذرخواهی ملزم کنند. ...  بیشتر

حقوق خصوصی
عدالت قضایی و نقش آن در مطالبۀ خسارت قراردادی

سیدمصطفی محقق داماد؛ خشایار اسفندیاری فر

دوره 83، شماره 108 ، دی 1398، ، صفحه 25-49

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.109586.2773

چکیده
  پیوند حقوق و عدالت بر کسی پوشیده نیست و آرایی که مردم با عدالت و انصاف منطبق ندانند با میل اجرا نمی‌کنند و برای فرار از اجرای آن به انواع حیله‌ها متوسل می‌شوند. پیوند حقوق و عدالت را در بسیاری از آرای قضایی می‌توان دید و یکی از نمودهای عدالت در آرای قضایی، دعاوی مربوط به مطالبۀ خسارت قراردادی (وجه التزام) توسط متعهدله است. امروزه در ...  بیشتر

حقوق خصوصی
تحلیلی تطبیقی بر حمایت حقوقی از حق بر شهرت یا تصویر تجاری ورزشی

ابراهیم رهبری؛ حسن لجم اورک

دوره 83، شماره 108 ، دی 1398، ، صفحه 71-93

https://doi.org/10.22106/jlj.2019.78707.1893

چکیده
  حق بر شهرت یا تصویر تجاری ورزشی حقی است که به‌موجب آن ورزش‌کار، اختیار بهره‌برداری انحصاری از شهرت، تصویر تجاری و هویت خود را دارد و می‌تواند به دیگران نیز مجوز بهره‌برداری از آن را اعطا کند و از سویی مانع استفادۀ غیر‌مجاز دیگران از این حق گردد. این مقاله می‌کوشد تا با روشی توصیفی و تحلیلی، با مطالعه‌ در موازین بنیادین و رهیافت‌های ...  بیشتر

حقوق خصوصی
ماهیت و اعتبار شرط تعدیل ثمن به‌وسیلۀ پرداخت مابه‌التفاوت در زمان پرداخت آخرین قسط

محمد ساردوئی نسب؛ پیمان آقابابایی دهکردی

دوره 83، شماره 108 ، دی 1398، ، صفحه 95-117

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.98990.2480

چکیده
  موضوع این نوشتار، تحلیل ماهیت و اعتبار شرط تعدیل ثمن به‌وسیلۀ پرداخت مابه‌التفاوت در زمان پرداخت آخرین قسط ثمن است. تحولات غیرقابل‌پیش‌بینی قیمت کالاها در بازار، منتهی به آن شده است که فروشندگان نتوانند در فروش اقساطی، قسطی از ثمن را به افزایش قیمت اختصاص دهند؛ لذا سازوکار فوق را طراحی نموده‌اند. این نهاد باعث می‌شود که در فروش ...  بیشتر

حقوق خصوصی
تحلیل اعتبار مطلق اسناد رسمی در پرتو قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه

سیدمرتضی طباطبایی؛ سید محسن سادات اخوی

دوره 83، شماره 108 ، دی 1398، ، صفحه 185-203

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.96292.2412

چکیده
  سند اعم از عادی یا رسمی، دارای اعتبار و توان اثباتی است؛ اما اعتبار همۀ اسناد یکسان نیست و اسناد رسمی از اعتبار و قدرت اثباتی ویژه‌ای برخوردارند. با وضع قانون ثبت اسناد و املاک در سال 1310، ثبت اسناد در مورد تمامی عقود و معاملات راجع به عین و منافع اموال غیرمنقول، اجباری شد. پس از اجرای این قانون و با توجه به صدور آرای قضایی متفاوت در این ...  بیشتر

حقوق خصوصی
تحلیل و نقد ماهیت حبس، اعسار و آیین حاکم بر آن‌ها با نگرشی بر قانون نحوۀ اجرای محکومیت‌های مالی

امیرحسین علی زاده

دوره 83، شماره 108 ، دی 1398، ، صفحه 237-265

https://doi.org/10.22106/jlj.2020.88691.2210

چکیده
  حبس مندرج در مادۀ 3 قانون نحوۀ اجرای محکومیت‌های مالی مصوب 15/7/1393 مجلس شورای اسلامی و 23/3/1394 مجمع تشخیص مصلحت نظام، یکی از طرق استیفاء حق است و ماهیتی همانند مجازات ندارد؛ اما علاوه بر درخواست محکوم‌له و قبول دادگاه، نیازمند حصول شرایطی خارج از حدود اختیار دادگاه و محکوم‌له است و اختیار آنان مطلق نیست. به‌علاوه، حبس مذکور فاقد مدت ...  بیشتر

حقوق خصوصی
قرارداد داور

احد خاکپور؛ ربیعا اسکینی؛ محمدعلی بهمئی

دوره 83، شماره 107 ، مهر 1398، ، صفحه 1-19

https://doi.org/10.22106/jlj.2019.78146.1871

چکیده
  امروزه داوری چهارچوب مؤثر حل‌وفصل اختلافات تجاری بین‌المللی است. بیشترین موضوعات مربوط به جریان داوری بین‌المللی به جایگاه، حقوق و تعهدات متقابل طرفین اختلاف و داور اختصاص دارد. موافقت‌نامۀ داوری به‌عنوان بنیان حقوقی رسیدگی داوری، تنها موجد رابطۀ حقوقی بین طرفین اختلاف است. به‌طور معمول رابطۀ حقوقی داور با طرفین اختلاف که مؤثر ...  بیشتر